Anayasa değişiklik teklifi kabul edildi

TBMM Genel Kurulunda teklifin tümü üzerinde yapılan gizli oylamaya 488 milletvekili katıldı. Oylamada 339 kabul, 142 ret oyu kullanıldı; 5 oy boş çıktı, 2 oy ise geçersiz sayıldı.

Meclis Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı, oylama sonucunu açıklamadan önce, egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğunu söyledi. Bahçekapılı, oyların usulüne göre kullanıldığını ve teklifin kabul edildiğini duyurdu. AK Parti'li milletvekilleri, oylama sonucunu ayakta alkışlayarak karşıladı.

Daha sonra AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım, kürsüye gelerek bir teşekkür konuşması yaptı. TBMM Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı'nın oylama sonucunu açıklayıp Başbakan Yıldırım'ı kürsüye davet ettiği sırada, CHP Grup Başkanvekili Levent Gök söz istedi. Başbakan Yıldırım'ı kürsüye davet ettiğini belirten Bahçekapılı'ya tepki gösteren CHP milletvekilleri, salondan ayrıldı. Yıldırım'ı CHP gurubundan sadece Antalya Milletvekili Deniz Baykal ile CHP Aydın Milletvekili Mehmet Lütfi Baydar dinledi.

BAHÇELİ'DEN AÇIKLAMA

MHP Genel Başkanı Bahçeli, anayasa değişiklik teklifinin 339 oy alarak yasalaşmasının ardından açıklama yaparak, "Milletimiz için hayırlı uğurlu olsun. İnşallah Türk milleti, yapacağı kendi değerlendirmesiyle de yine milletimize bir fayda sağlayacaktır" dedi.

KILIDARÇOĞLU'DAN SERT AÇIKLAMA

Anayasa değişikliği için Meclis’te yapılan görüşmeler ve ikinci tur oylamaların tamamlanmasının ardından CHP grubu Genel başkan Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığında toplanarak bir basın açıklaması yaptı. Kılıçdaroğlu'nun açıklamalarından satırbaşları şöyle: Bugün geldiğimiz noktada ciddi kaygılarımız var. Neden? Birinci nedeni şu: Milletten oy alıp milletin vekilliğini üstlenenler anayasa değişikliklerini görmeden imzalamışlardır. Onlara gerçek anlamda milletvekili denmez. Sarayın vekilleri milletin vekilleri olamazlar. AYM’nin yargıçlarına sesleniyorum. Anayasanın değiştirilmesi teklif edilemeyen maddelerine siz de sahip çıkmalısınız. Hukukun üstünlüğüne siz de sahip çıkmalısınız. Bu ülkede her yurttaşın özellikle de yargıçların görevidir. Bir önemli düzenleme daha. İlk kez bu parlamentoda iktidar kanadının ağırlıklı oylarıyla torba anayasa değişikliği gerçekleşmiştir. Bugün 21 Ocak 2017. Demokrasi tarihimiz açısından da önemli bir tarih. Parlamentonun kendi yetkilerini devretme tarihi bugün. Bu tarihin bizim milli kurtuluş savaşı açısından da büyük bir önemi vardır. Bu tarih aynı zamanda bir parlamentonun kendi tarihine ihanet tarihidir.

NUMAN KURTULMUŞ'TAN TWİTTER'DAN AÇIKLAMA

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, TBMM Genel Kurulunda anayasa değişikliği teklifinin 339 oyla kabul edilerek yasalaşmasına ilişkin sosyal paylaşım sitesi Twitter'daki hesabından yayınladığı mesajda, "Gazi Meclis'te milli iradenin temsilcileri yeni bir yönetim sistemine 'evet' dedi. Hayırlı uğurlu olsun. Şimdi söz sırası aziz milletimizde. Karar da söz de milletindir." ifadelerini kullandı.

BUNDAN SONRA NE OLACAK?

Anayasa uyarınca, 330 ile 367 (TBMM üye tam sayısının üçte ikisi) arasında oy alan anayasa değişikliği teklifinin Cumhurbaşkanı tarafından referanduma sunulması zorunlu. 367 ve üzerinde oy alan anayasa değişikliklerini ise Cumhurbaşkanı isterse referanduma (halkoyu) sunuyor. Anayasanın 175. maddesi uyarınca, Cumhurbaşkanı, diğer kanunlar gibi, anayasa değişikliği tekliflerini de, bir kez daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebiliyor. Anayasa değişikliğine ilişkin kanunun referandumu, Cumhurbaşkanının onaylamasının üzerinden 60 gün geçtikten sonra yapılabiliyor. Bu durumda, referandumun önümüzdeki nisan ayı içerisinde yapılması bekleniyor.

ANAYASA DEĞİŞİKLİK PAKETİNDE NELER VAR?

AK Parti ve MHP ortaklığında gündeme gelen Anayasa değişikliği için görüşmeler Meclis Anayasa Komisyonu'nda 20 Aralık’ta başladı. Komisyonda kabul edilen ve 09 Ocak 2016'da Meclis Genel Kurulu'nda görüşülmeye başlanan maddelerle ilgili ikinci tur görüşmeleri de tamamlandı. 18 maddelik düzenleme 339 oyla kabul edilerek yasallaştı.

Peki, TBMM'de yasallaşan Anayasa Değişiklik paketindekinde 18 madde ne getiriyor? İşte ayrıntılar...

* Milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkarılacak.

SEÇİLME YAŞI 18'E İNECEK

* Milletvekili seçilebilme yaşı 25’ten 18’e indirilecek.

* Askerlikle ilişiği olan kişilerin milletvekili adaylığına başvuramaması öngörülüyor.

GELECEK SEÇİM 3 KASIM 2019'DA OLABİLİR

* Genel seçimler ile Cumhurbaşkanlığı seçimleri beş yılda bir, aynı gün yapılacak. Gelecek seçim 3 Kasım 2019’da.

* Meclis, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

* Yazılı soru önergesi, en geç 15 gün içinde cevaplanacak. Milletvekilleri, yazılı soruları bakanların yanı sıra cumhurbaşkanı yardımcılarına da yöneltebilecek.

CUMHURBAŞKANI'NA OHAL YETKİSİ

* Mili Güvenlik Kurulu’nda (MGK) Jandarma Genel Komutanı yer almayacak. MGK; cumhurbaşkanının başkanlığında, cumhurbaşkanı yardımcıları, adalet, milli savunma, içişleri, dışişleri bakanları, genelkurmay başkanı ile kara, deniz ve hava Kuvvetleri komutanlarından kurulacak. Cumhurbaşkanı’na OHAL yetkisi verildi.

* Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek. Seçilme şartı olarak gösterilen ‘doğuştan Türk vatandaşı’ ifadesi ‘Türk vatandaşı’ olarak değiştirildi.

* Cumhurbaşkanı ve TBMM’ye karşılıklı olarak fesih yetkisi verildi. Cumhurbaşkanı ve TBMM, yeni seçilen Cumhurbaşkanı ve milletvekilleri göreve başlayana kadar görevine devam edecek.

* Cumhurbaşkanı’na altı ayı geçmemek koşuluyla OHAL ilan etme yekisi verildi. Buna seferberlik de eklendi.

Maddede şöyle deniyor: “Cumhurbaşkanına seferberlik, ayaklanma, savaş gibi hallerde altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir. Olağanüstü hal kararı verildiği gün Resmi Gazete’de yayınlanır ve yürürlüğe girer. TBMM gerekli gördüğü takdirde olağanüstü halin süresini kısaltabilir ve olağanüstü hali kaldırılabilir.”

KİMLER CUMHURBAŞKANI OLABİLECEK?

* Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip, Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilecek.

* Cumhurbaşkanı; cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atayacak ve görevlerine son verecek. Üst düzey kamu yöneticilerinin atanma ve görevden alınmasını kararnameyle belirleyecek. Askeri yargı kaldırıldı

* Disiplin mahkemeleri haricinde askeri mahkemeler kurulamayacak. Yalnızca savaş halinde askerlerin görevleriyle ilgili işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli askeri mahkemelerin kurulabilecek.

* Askeri yargıdan gelen üyelerin çıkarılmasıyla Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) üye sayısı 15’e indirilecek.

HSYK ÜYE SAYISI 13'E ÇIKARTILACAK

* Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) üye sayısının 13’e çıkarılmasını öngörülüyor. HSYK adı ‘Hakimler ve Savcılar Kurulu’ olarak değiştirilecek.

MECLİS'İN DENETİM YETKİLERİ

Meclis’in denetim yetkilerini düzenleyen madde şöyle:

“Türkiye Büyük Millet Meclisi belli bir konuda Meclis araştırması ve genel görüşme yapabilir; milletvekilleri yazılı soru sorabilir. Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir. Genel görüşme, toplumu ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir. Genel görüşme ve Meclis araştırmasına yürütme adına herhangi bir temsilci katılamaz. Yazılı soru; yazılı olarak gen geç on beş gün içerisinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir. Meclis araştırması, genel görüşme ve yazılı soru önergelerinin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile araştırma usulleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir”