TEOG yerine yeni sistem: Marka okul aslanın ağzında

Sevim Demir
sevim.demir@posta.com.tr

1 - TEOG yerine hangi sistem geldi?

‘Adrese Dayalı Yerleştirme Sistemi’ geldi. 1 milyon 200 bin öğrencinin yüzde 90’ı evinin bulunduğu yerdeki liseye yerleştirilecek. Yüzde 10’u da gireceği merkezi sınavın sonucuna göre okulunu seçecek.

2 - Yeni sistemin adı tam olarak nedir?

Milli Eğitim Bakanlığı, bu yeni yapıya ‘Veli Tercihine Bağlı Serbest Kayıt Sistemi’ adını verdi.

3- Sistem, sınav zorunluluğu getiriyor mu?

Sınava girmek isteğe bağlı. Veli isterse çocuğunu test şeklinde yapılacak bu merkezi sınava yönlendirir. Çocuk sınava girmezse mahallesindeki okula gider.

4 - Sınav ne zaman yapılacak?

Sınav, Haziran’da okullar kapanmadan yapılacak. Bir daha tekrar edelim: Sınav test şeklinde olacak.

5 - Sınavı kazanmayanlar tercihini nasıl yapacak?

Milli Eğitim’in, Mayıs’ta açıklayacağı eğitim bölgelerindeki 5 okul seçilecek. Tercihler internette yapılacak. Yerleştirme, Haziran’daki sınav sonrası olacak.

6 - Okul başarısı bu sistemde çok etkili olacak mı?

‘Adrese Dayalı Sistem’de okul başarısına göre yerleştirme yapılacak. Örneğin; bir okula 100 kişi başvurdu, o zaman okul başarı puanı dikkate alınacak.

7 - Hangi liselere sınavla girilecek?

Öğrencilerin yaklaşık yüzde 10’u aralarında proje okulların da yer aldığı devlete ait 600 eğitim kurumuna sınavla yerleşecek. Galatasaray, İstanbul, Kabataş, Çapa Fen Lisesi de bu 600 okul arasında olacak.

8 - Sınava giren öğrenci, kaç okul tercih edecek?

Sınava girenlerlerde okulun eve yakın olması şartı aranmayacak. 5 okul tercih edilecek. Puana göre bir yerleştirme yapılacak. Puanların eşit olması halinde yaşı küçük olan avantaj elde edecek.

9 - Sınavda kaç soru olacak? Açık uçlu soru var mı?

Sınav soruları çoktan seçmeli yani test olacak. Sınav sözel ve sayısal olmak üzere iki bölümden ve tek oturumda yapılacak. 60 soruya 90 dakika verilecek.

10 - Özel okulların sınav hakkı olacak mı?

Özel okul isterse kendi sınavını yapabilecek. Ya da Milli Eğitim’in yaptığı merkezi sınavın sonucuna göre öğrenci alabilecek.

11 - Açıklanan bu sistemde değişiklikler olur mu?

Yeni sistem eğitimcilerin ve kurumların görüşü alınarak hazırlandı. Sınava 8 ay kaldı. Bu saatten sonra değişiklik yapılması pek mümkün değil.

12 - Başarı düzeyine göre sınıf ayrımı olacak mı?

Milli Eğitim, başarı düzeyine göre sınıf ayrımı ön görmedi. Çocuklar yetenek ve bilgi ayrımı yapılmadan aynı sınıfta birlikte okuyacaklar.

13 - Örnek sınav soruları yayınlanacak mı?

Milli Eğitim, önümüzdeki aylarda örnek sorular yayınlayacak. Sorular ortaokul müfredatından olacak. Ağırlıkta 8’inci sınıfta okunanlardan soru çıkacak.

14 - Bakanlık, yeni sistemle neyi amaçlıyor?

Amaç; çocukların oturdukları yerlerde okuması ve liseye sınavsız geçişin sağlanması. Merkezi sınav ise gelecek vaadeden çocuklara şans vermeyi hedefliyor.

15 - ‘Nitelikli okul’ ne demek?

Sınavla öğrenci alan, yabancı dilde eğitim veren (Örneğin; Robert Kolej) okullara, Anadolu ve fen liselerine böyle deniyor.

SİSTEMİN KİLİT NOKTASI: EĞİTİM BÖLGELERİ

Okullar kapanmadan önce Mayıs’ta ‘eğitim bölgeleri’ açıklanacak. Okullar, evin bulunduğu yer ana kriter alınarak seçilecek. Öğrenci seçtiği 5 okulun dışında bir yere yollanmayacak. Bu kesin. Örneğin; A bölgesinde oturan bir çocuk hiçbir surette B bölgesinde bir okula yerleştirilmeyecek.

KİRALAR YÜKSELİŞ YOLUNDA

Sınavsız girilen iyi okulların bulunduğu semtlere aileler taşınmak için daha şimdiden atağa geçti bile. Bu semtlerdeki kiralar ciddi bir artış gösterme yolunda. Örneğin; İstanbul’da Kadıköy, Beşiktaş, Nişantaşı ve Beyoğlu’na akın var.

TEOG ÖNCESİNE DÖNÜŞ

Öğrenciler Haziran’daki merkezi sınava girmeden hangi okulların sınavla öğrenci alacağını öğrenecek. Zaten bu okullar şimdiden de biliniyor. En çok sorulan şu: ‘Kolejler nasıl öğrenci alacak?’ Ünlü kolejlerin (Örneğin; Robert Koleji) kendi sınavlarını yapma eğiliminde olduğuna dair izlenimler var. Nitekim TEOG öncesi dönemde bu okullar kendi sınavlarını yapıyorlardı.

SINAV KENDİ OKULUNDA

Anadolu ve fen liselerine yönelik sınav Haziran’nın ilk haftasında tüm Türkiye’de aynı anda olacak. Milli Eğitim’in yapacağı bu sınava öğrenci kendi okulunda girecek. Ancak torpil olasılığına karşı gözlemciler okul dışından gelecek.

YARIN: ADRESE DAYALI SİSTEMİN ARTILARI EKSİLERİ