Kazanılmış haklar geri verilsin

Memurlardan 8 Eylül 1999’a kadar, istekle emeklilikte sadece ‘hizmet süresi’ şartı aranıyordu. Bu süre kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıldı. Emeklilik için yaş şartı bulunmuyordu. 8 Eylül 1999’da yürürlüğe konan 4447 sayılı kanunla, emekli olmak için aranan hizmet süresi şartının yanında, kadın memurlar için 58, erkek memurlar için 60 yaş şartı getirildi. Ayrıca hizmet süresi yönünden kadınlardaki pozitif korumacılık da kaldırıldı. Kadın memurlara getirilen yaş şartının yanında emekli olmak için aranan 20 tam yıl fiili hizmet süresi şartı da 25 yıla çıkarıldı. 8 Eylül 1999’dan önce göreve başlayan memurların yeni sisteme geçişleri kademeli olarak sağlandı.

Kadın 58, erkek 60 yaş

8 Eylül 1999’da yapılan düzenleme ile bu tarihten itibaren göreve başlayan memurlarda emekli olmak için iki şart aranmaya başladı. 1- Kadın ve erkek fark etmeden ‘25 tam yıl fiili hizmet süresi’, 2- Kadında 58, erkekte 60 yaşı doldurma şartı. Memurlar bu iki şartı birlikte sağladığı tarihte emekli olabilecek. Bu uygulamaya göre, memurların ortalama göreve başlama yaşının 20-23 olduğu düşünülürse emekli olmak için 45 yıl çalışması gerekiyor. 8 Eylül 1999 itibarıyla görevde olan memurların, bu tarihte uygulamaya konan 4447 sayılı kanunla getirilen yaş şartına geçişleri kademeli olarak sağlandı.

Emekliliğine iki yıl kalan memurlar yaş şartından kurtuldu. Ancak emekli olmasına iki tam yıldan fazla kalan memurlar, fiili hizmet sürelerine göre değişen yaş şartına tabi oldu. Anayasa Mahkemesi’nin 4447 sayılı kanununun kademeli geçiş maddesini iptal etmesi üzerine de bu kez 23 Mayıs 2002’de yürürlüğe giren 4759 sayılı kanun ile tablolarda görülen fiili hizmet süresine göre erkek memurlar 44 ile 58, kadın memurlar 40 ile 55 yaş şartlarına tabi tutuldu.

Dolduran ayrılabiliyor

Emekli olmak için aranan fiili hizmet süresi yanına bir de yaş şartı getirilmesinin memurlarda yarattığı olumsuzluğu gidermek için yasa; emekli olmak için aranan fiili hizmet süresi şartını sağlayanlara, emekli aylığı bağlanmadan ve emekli ikramiyesi almadan memurluktan ayrılma hakkı verdi. Bu uygulamaya göre; fiili hizmet süresi şartını sağlayan memur, emekli aylığı bağlanmadan ve emekli ikramiyesi almadan işinden ayrılabiliyor. Emekli olmak için aranan yaşın dolmasını çalışmadan bekliyor. Aranan yaşı doldurduğunda başvurusu üstüne, emekli aylığı bağlanıyor. Kıdem tazminatı ödeniyor.

Ikramiye ayrılırken ödenmeli

Hizmet süresini doldurarak emekli olacağı yaşın dolmasını çalışmadan beklemek için görevinden ayrılan memurlar, emekli ikramiyelerinin de ödenmesini istiyor. İşçi olarak çalışanlardan yaş dışındaki şartları (süre ve prim) yerine getirenler, kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. Memurlar da aynen işçiler gibi, memuriyetten ayrılırken emekli ikramiyelerinin ödenmesini istiyor. İsteklerinde haksız da değiller.

Aylıksız ayrılan memur sağlık yardımını istiyor

Emeklilik planı yaparken bir anda yaş şartına tabi olan ve emeklilik tarihlerinin uzamasıyla alt üst olan memurlardan bir kısmı, çalışarak emekli olacakları tarihi bekledi veya bekliyor. Emeklilik için yeterli hizmetini tamamlayanların bir kısmı ise aranan yaşın dolmasını beklemeden memuriyetten aylıksız olarak ayrıldı. Emekli olacağı yaşın dolmasını çalışmadan beklemeye başladı.

Bu şekilde emekliliğini bekleyenlerin sağlık yardımı alabilmesi için iki seçenekleri var. Birincisi, varsa emekli veya çalışan eşinden dolayı bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımı almak. İkincisi ise gelir tespiti yaptırarak gelir durumuna göre prim ödemeden veya her ay 30.14 TL ile 234.86 TL arasında değişen tutarda Genel Sağlık Sigortası Primi ödeyerek sağlık yardımı almak.

Emekli olmak için aranan hizmet süresini doldurarak, işinden emekli aylığı bağlanmadan ve emekli ikramiyesi ödenmeden ayrılan memurlar, yaşı doldurup emekli olacağı tarihe kadar prim ödemeden sağlık yardımı almak istiyor. Bu isteklerinde haklılar. Emekli olacakları tarih ve emekli ikramiyesi ödenme tarihi oldukça uzatılan memurlara yaşı bekledikleri dönemde sağlık yardımı verilmesi kadar doğal bir şey olmaz. Yaşı bekleyen memur prim ödemeden sağlık yardımı almalı.

1’inci derecede yıllarca beklemek istemiyorlar

Kıdem aylığı, az da olsa memurun görev aylığını ve emekli aylığını artırıyor. Ancak 25 yıldan fazla çalışma süresi kıdem aylığında dikkate alınmıyor. Memurlar tüm çalışma sürelerinin kıdem aylığı hesabında dikkate alınmasını istiyor. Memurlar 25 yıla kadar derece yükselmelerini tamamlamış ve yükselebilecekleri derecelerin sonuna kadar gelmiş oluyor. 25 yıldan fazla çalışmalarının da derece yükselmesinde bir faydası bulunmuyor. Memurlar 1’inci derecenin 4’üncü kademesinde yıllarca beklemek istemiyor. Ve tüm hizmet süresini dikkate alan maaş artışı istiyor.

30 yıldan fazla çalışma için ikramiye verilmeli

Memura 30 yıldan fazla çalışması için emekli ikramiyesi ödenmiyor. Bu nedenle 30 yıldan fazla çalışmanın emeklilik ikramiyesine faydası yok. Memur haklı olarak kanun zoruyla çalışmak zorunda kaldığı 30 yıldan fazla süre için emekli ikramiyesi istiyor. Emekli ikramiyesi işçinin kıdem tazminatı gibi istifa edince hemen ödenmiyor. İkramiye ödenmesi için memurun emekli olma şartı aranıyor.

Hizmet süresini doldurup ikramiyesini alarak emekli olacakken yaş şartı getirilerek emekli olma tarihi uzatılanlar ekonomik olarak zorda kaldıklarını belirtiyor ve emekli ikramiyelerinin ödenmesini talep ediyor. Yaş dışındaki şartları sağlayan işçiye ödenen kıdem tazminatı gibi, hizmet süresini tamamlayan memura da emekli ikramiyesinin ödenmesini istiyorlar. İşçi gibi kıdem tazminatı talep ediyorlar.

Zorunlu olarak yaş haddini bekliyorlar

Kadınlarda 20 erkeklerde 25 hizmet yılını tamamlayanlar, emekli olmak için aranan yaş haddini doldurmak için, zorunlu olarak çalışmaya devam ediyor. Kademeli geçişin getirdiği yaş şartı ile emekli olacakları tarih 12 yıla kadar uzayanlar oldu. Kamu personel rejiminin temeli olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda kapsamlı değişikliğin hatta, bu kanunun yürürlükten kaldırılarak yeni bir personel kanununun hazırlanmasının tartışıldığı bu günlerde, özellikle 8 Eylül 1999’dan önce çalışmaya başlayan memurlar, kademeli olarak yaş şartı getirilerek ellerinden alınan emeklilik haklarının iadesini talep ediyor. Yani kadın memurlar 20, erkek memurlar 25 hizmet yılı sonunda emekliye ayrılmak istiyor.

YARIN: Memur, aile ve çocuk yardımlarının artırılmasını istiyor

>>Belediyelerde çalışan 156 bin kişi kadro bekliyor

>> Memur terfide adalet istiyor

>>Yemek değil, nakit istiyorlar

>>Sorumluluk var, tazminat yok

>>Bir derece az da olsa rahatlatır