Kürtler, YPG’li Kürtler ve Türkiye

ABD, YPG'yi destekliyor. Rusya da destekliyor (Bu konuda son günlerde Rusya'nin Afrin'den çekilmeye başladığı ve PYD'ye desteğini çekmeye hazırlandığı söyleniyor ama...) ABD, YPG’ye silah veriyor. Onu bölgedeki müttefiklerinden biri olarak kabul ettiğini gösteren davranış ve açıklamalarda bulunuyor.

Türkiye, YPG'nin "terör örgütü" olduğunu söylüyor. Ne ABD ne Rusya böyle bir tanımı kabul etmiyor. Savunma Bakanı Fikri Işık, ABD'li mevkidaşıyla görüşürken ve ABD'li bakan silahlar konusunda inandırıcı olmayan sözler söylerken; bölgedeki ABD'i komutan, YPG'ye silah desteğinin süreceğini vurguluyor.

Türkiye’nin ağırlığı

Türkiye bölgedeki en önemli NATO ülkesi. ABD'nin stratejik müttefiki ve AB ile üyelik görüşmeleri yürütüyor. YPG konusunda, bölgesel gücünü de kullanarak, ABD'ye, tavrını değiştirmesi için baskı yapıyor.

Bu bir gerilim senaryosuna dönüşmüş durumda. Türkiye'yi rahatsız eden asıl dinamik, ABD-YPG işbirliğinin bir stratejik ittifaka dönüşmesi. Türkiye, ABD'yi bu ilişkinin kalıcı hale dönüşmemesi için, zorlamaya çalışıyor. Şunu öngörmek mümkün: Suriye Kürtleri eski statülerine dönmeyecekler. Yeniden şekillenecek bir Suriye coğrafyasında, öyle veya böyle, kendi kendilerini yönetecek bir imkanı elde edecekler. ABD'nin, Avrupa'nın, İsrail'in, bu türden bir Kürt oluşumunu stratejik olarak destekleme projeleri olduğunu biliyoruz. Bunu bölgedeki Arap hegemonyasına karşı (ve de kendilerine göre "Şeriatçı teröre karşı") bir denge unsuru olarak kabul ediyorlar. PYD’nin bu bağlamda alternatifi yok.

Türkiye'nin, "YPG teröristtir, onu muhatap almayın" derkenki açmazı bu. "Peki kimi muhatap alacağız?" diye soran ABD'ye verilen "ÖSO" cevabı, gerçekçi sayılmıyor. ÖSO'nun Kürt bölgelerinde bir güç yaratma şansı bulunmuyor. Kürtler içinde de başka bir seçenek imkanı görünmüyor.

İlişkiler değişebilir mi?

Obama ve ardından Trump yönetimi, sözkonusu stratejinin uzun soluklu bir tercih olduğunu belli etti. Türkiye'ye de bunu bir şekilde hissettiriyorlar. Ankara süper devletler arasında bir denge sağlayarak çıkış yolu arıyor. Ancak şimdiye kadar bir sonuç yok. (Çözüm süreci döneminde durum farklıydı. Ankara, Kobani'de, DEAŞ'a direnen PYD'ye destek vermişti.) Bütün bu tablo Türkiye açısından değişebilir mi? PKK'nın silahlı güçlerinin Türkiye'de etkinlik yapmasının önüne geçilebilir mi? PYD-Türkiye ilişkileri, değişebilir mi?

Yeni bir çözüm formülü gelişebilir mi?

Çok zor görünüyor, ama imkansız değil.