Liberaller

Kimdir bu liberaller? Rivayet muhtelif. Açıkça "liberalim" diyenlerden mi başlasak.

Liberal Düşünce Topluluğu'nda kendisini açıkça liberal ilan edenler yer alıyor. Ancak Türkiye'de, onlarla sınırlı olmayan “liberal” olarak düşünülen geniş bir çevre var.

Popüler kültürde; demokrasi, özgürlükler ve birey konusundaki duyarlılıkla özdeşleşmiş bir çevre bu. Geniş manada "liberaller", 28 Şubat post-modern darbesiyle başlayan süreç içinde medyada etkili olmaya başlamıştı: Askerin siyasete müdahalesine karşı çıktılar, Kürt sorununun çözümüyle ilgilendiler, dindarların kamusal alandan dışlanmasına tepki gösterdiler. Azınlıkların dertlerini gündeme getirdiler. "Ötekiler" diye tanımlanan kesimleri sahiplendiler.

Örgütlü değillerdi. Önemli bir kısmı, sol gelenektendi. Dindarlar içinde de etkin bir kesimle ilişki kuruyorlardı.

Ulusalcılar “liboş” dediler

90'larda, "liboş", "dönek" gibi sözcükler, ulusalcıların hakaret amacıyla en çok kullandıkları sözcüklerdendi. Değişim söylemleriyle özdeşleşen "liberaller" ile “ulusalcılar” arasındaki çatışma, popüler kültürde geniş yer buluyordu.

AK Parti'ye kapatma davası, AB üyelik süreci, TSK'nın Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığına engel olmak amacıyla bildiri yayınlaması gibi bir çok temel meselede; liberaller, bir tavır ortaya koydu. 1 Mart 2003’te, ABD askerlerinin Irak'ın işgali amacıyla Türkiye'de konuşlanmasını savunan Meclis tezkeresi konusundaki (ve bazı başka konulardaki) tavır farklarını kaydetmekle birlikte; o yıllarda liberallerin, AK Parti'yi engellemeye yönelik devlet müdahalelerinin bertaraf edilmesinde etkin olduğunu söyleyebiliyoruz.

Kırılma 17/25 Aralık

Kritik dönüşüm, 17-25 Aralık 2013'te yaşandı. Gülencilerin ilk müdahale girişimi olan bu operasyon, liberalleri böldü. Liberal olarak bilinen birçok isim, Erdoğan'la yolları ayırarak Gülencilerin etki alanı içine girdi.

15 Temmuz'da ise ipler koptu. AK Parti, darbeyi savuşturmanın agresifliğiyle liberallerle de zıtlaştı. 28 Şubat'ta başlamış bir diyaloğun sona ermekte olduğunu görüyoruz.

Bununla birlikte, dindarlar içinde liberallere yakın bir entelektüel küme de ortaya çıkıyor. İktidara yakın yazarların son dönemdeki yazılarında, liberaller teması öne çıkıyor. Geçmişte ulusalcıların kullandığı dil, neredeyse aynı mantık içinde, şimdi iktidar kalemlerinden satırlara dökülüyor.

Liberaller ne yapıyor? Onlar zaten örgütlü bir topluluk değildi ki! Kimisi hapiste, kimisi yurt dışında. Kimisi de Türkiye'nin geleceğine ilişkin umutlarını korumaya çalışıyor.