Oktay Akbal hayatını kaybetti

Oktay Akbal kimdir?

20 Nisan 1923 tarihinde İstanbul'da doğdu. Avukat Salih Şehabettin Bey'in oğlu, ilk gerçekçi Türk romancılardan Ebubekir Hâzım Tepeyran'ın ana tarafından torunudur.

İstanbul Karaköy'deki Saint Benoit Fransız Lisesi'nde başladığı ortaöğrenimini, 1942 yılında İstiklal Lisesi'nde bitirdi. Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk (1944) ve Edebiyat (1946) fakültelerine devam etti, ancak yüksek öğrenimini yarıda bırakarak kendini yazarlığa verdi. 1943 ve 1944 yıllarında Servet-i Fünun Uyanış dergisinde sekreterlik, 1947 ve 1951 yılları arasında Millî Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'nda memurluk yaptı. Fakat yaşamını asıl anlamda gazetecilik yaparak kazanmıştır. 1939 ve 1940 yıllarında Yeni Sabah ve İkdam gazetelerinde çevirileri ve öyküleri yayımlanmıştır. 1944 ve 1946 yılları arasında Vakit gazetesinde eleştiriler ve tanıtma yazıları yazmıştır.

Büyük Doğu dergisinde her hafta Dünya Fikir Sanat Hareketleri sütununu yazmış, 1951 ve 1956 yılları arasında Vatan gazetesinde, düzeltmen, sekreter ve yazı işleri müdürü olarak çalışmıştır. 1956'da köşe yazarlığına başlamıştır. 1985 yılından itibaren Hürriyet gazetesi için köşe yazarlığı yapan Akbal, daha sonra Milliyet gazetesinde çalışmıştır. Halen Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığına devam etmektedir. Öykü yazmaya ilkokul yıllarında başladı. Çeşitli çocuk dergilerinde öyküleri yayımlandı. 1939'da, henüz lise öğrencisiyken yazdığı bir öykünün İkdam gazetesinde yayımlanmasıyla edebiyat dünyasına girdi. İkdam ve Yeni Sabah gazetelerinde hemen her gün bir öyküsü; Bin Bir Roman, Çocuk Haftası, Yıldız gibi gazete ve dergilerde yazıları, öyküleri ve çevirileri yayımlandı. Akbal'ın asıl anlamda öyküye yönelmesi Sait Faik'in Semaver adlı kitabını okumasından sonra başlamıştır.

Servet-i Fünun Uyanış dergisinde çalıştığı sıralarda başlayan eski yeni tartışmalarının ve yeni edebiyatın içinde yer alan Akbal'ın sanatında böylece asıl edebiyatçı dönemi açılmıştır. Kendi yaşam deneyimlerinden, çocukluk anılarından yola çıkan, küçük kent insanını da gözardı etmeyen duygulu öyküler yazmaya başlamıştır. Bunlar toplumsal olaylarla ilgili gözlemlere değil, anılara ya da düşlere dayalı, içe dönük hikâyelerdir.

Akbal hikâyeleri, Behçet Necatigil'in deyişiyle "Konulu hikâyeler değil de, belli konular çevresinde oluşan anılar toplamıdır". Yazın çevrelerinde geniş ve olumlu yankı yapan Önce Ekmekler Bozuldu adlı ilk kitabını 1946'da çıkarmıştır. Onu, 1949'da Aşksız İnsanlar izlemiştir. Garipler Sokağı ve Bizans Definesi adlı kitapları Rusçaya; Dondurmalı Sinema Sırpçaya çevrildi. Suçumuz İnsan Olmak adlı kitabı Erdoğan Tokatlı yönetiminde 1986 yılında filme çekildi.

YAZARIN ESERLERİ

Anı

Anılarda Görmek

Cüce Çeşme Sokağı Nerde?

Hiroşimalı Masahi Nii

Kırmızı Tenteli Tramvay Babıali'de 50 Yıl

Şair Dostlarım

Şairlere Ölüm Yok

Hiroşimalar Olmasın

Çocuk kitabı

Dondurmalı Sinema

Yeşil Ev

Deneme

Bir de Simit Ağacı Olsaydı

Ölümsüz Oyun

Dost Kitapları

Geçmişin İçinden

Kanatlı Sözler Uçar mı?

Konumuz Edebiyat

Odamda Bir Güvercin

Önce Şiir Vardı

Senin Adın Aşk

Sözcüklerle Yolculuk

Temmuz Serçesi

Yaşam Bir Uzlaşmadır

Yaşasın Edebiyat

Yazar Bir Tanıktır

Yeryüzü Korkusu

Yüzyıldır Umutsuzluk

Zaman Sensin

Roman-Hikâye

Akşam Kuşları: Bütün Öyküleri 2

Atatürk Yaşadı mı?

Aşksız İnsanlar (Hikâye)

Batık Bir Gemi

Bayraklı Kapı: Bütün Öyküleri 1

Berber Aynası (Hikâye)

Bizans Definesi(Hikâye)

Düş Ekmeği

Ey Gece Kapını Üstüme Kapat

Garipler Sokağı

Güzel Düşlerin Sonu

Hücrede Karmen

İlkyaz Devrimi(Hikâye)

İnsan Bir Ormandır

İstinye Suları(Hikâye)

Karşı Kıyılar

Lunapark (Hikâye)

Önce Ekmekler Bozuldu(Hikâye)

Suçumuz İnsan Olmak (Cumhuriyet Kitapları)

Tarzan Öldü(Hikâye)

Yalnızlık Bana Yasak(Hikâye)

Yazmak Yaşamak (Cumhuriyet Kitapları)

Sancak Kırmızısı

Tarih

Atatürk Bir Gün Gelecek

Atatürk Bir Gün Gelecek 4. baskı(2008) Cumhuriyet Kitapları

Hiroşimalar Olmasın

Ödülleri

1950 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü, Garipler Sokağı

1958 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü, Suçumuz İnsan Olmak

1959 Sait Faik Hikaye Armağanı, Berber Aynası

1993 Sedat Simavi Ödülü, Senin Adın Aşk

2000 Orhan Kemal Roman Armağanı