Ekrem Sarısu

07 Mayıs 2024, Salı 07:00

5540 günle tazminat alarak işten ayrılabilir miyim?

Soru: 2004’teki sigorta başlangıcımla 5540 gün primim var. İşten kendi isteğimle kıdem tazminatı alıp ayrılabilir miyim? Satılmış UZUN

Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kendi isteği ile ayrılsa da kıdem tazminatı alabiliyor. Bugün için işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız. Çünkü iki şekilde emekli olabilirsiniz. 1) 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte 1460 gün daha prim ödeyip toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. 2) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte de 4500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık şartlarını birlikte ağlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Yani 2029’da 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.

60 YAŞINIZI BEKLEYİN

SORU: 16 Mart 1973 doğumluyum. 1 Nisan 2004’te Tarım Bağkur’lu oldum. 1 Nisan 2011’de de ziraat odası kaydımı durdurup, Bağkur’dan çıktım. Bağkur’dan veya SSK’dan nasıl emekli olurum? Ramazan AKYOL

CEVAP: Ek Madde 5 kapsamında tarım sigortasına ödenen prim SSK’ya sayılıyor. Ek madde 5 kapsamında (veya sigortalı bir işte çalışarak) 1980 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminizi 4500 güne tamamladıktan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşı dolduracağınız 16 Mart 2033’te SSK’dan emekli olabilirsiniz.

600 GÜN DAHA PRİM ÖDEMELİSİNİZ

Soru: Sigortalı çalışmaya başladığım yıl 2011 olup 4300 gün prim ödemem var. Ne zaman tazminat alabilirim? Ercan ÇETİN

Cevap

06 Mayıs 2024, Pazartesi 07:00

Kıdem tazminatında işe başlama tarihi esas alınır

Soru: Çalıştığım şirkette 1 Mart 2023 tarihinde imzaladığım iş sözleşmesi sonrasında 1 Nisan 2023 tarihinde sigortam başlatılmıştı. İş yerim ihbar süremi de belirterek 15 Mart 2023 tarihinden geçerli olarak iş sözleşmemi feshetti. Kıdem tazminatı istedim. Bir yıl dolmadığı için ödemeyiz diyorlar. Beni sözleşmeyi imzaladıktan bir yıl geçtikten sonra işten çıkardılar. Kıdem tazminatımın ödenmesi gerekmiyor mu? KADİR

Cevap: İşçi ile işveren arasındaki iş sözleşmesi, fiilen işe başlandığı tarihte imzalanabileceği gibi, işe başlama tarihinden önce de imzalanabilir. İş sözleşmesinde işe başlama tarihi de, ileri bir tarih olarak belirlenebilmekte. Kıdem tazminatına hak kazanmada, işçinin işyeri ile iş ilişkisi kurduğu, yani iş sözleşmesinin imzalandığı tarih değil, işyerinde fiilen çalışmaya başladığı tarih esas alınıyor. Bundan dolayı işe başlama tarihiniz sonrasında bir yıl dolmadan iş sözleşmeniz feshedildiğinden, maalesef kıdem tazminatına hak kazanamıyorsunuz.

SSK’DAN DAHA ERKEN EMEKİ OLABİLİRSİNİZ

Soru: 1967 doğumluyum. 1986’da sigorta girişim var. İlk gün primim 4A sigortadan ödendi. Sonra 4/B’den ödendi. Toplam 1350 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? GÜLSÜM

Cevap: Bağkur’dan (4/B) emekli olmak için en az 5400 gün prim ödenmesi gerekiyor. Bağkur’a 4050 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5400 güne tamamlayacağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz (5400 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olarak). Ancak SSK’dan daha erken emekli olabilirsiniz. Sigortalı bir işte çalışarak 2250 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak).

DOĞUM BORÇLANMASIYLA KAÇ YAŞINDA EMEKLİ OLURUM?

Soru: 30 Nisan 1977 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 18 Ağustos 1992 olup 2440 gün prim ödemem var. İki çocuk için doğum borçlanması yapıp bedelini ödersem ne zaman ve kaç yaşında emekli olabilirim? Elif AKAR

Cevap

05 Mayıs 2024, Pazar 07:00

Doğum borçlanması son yedi yıla sayılır mı?

Soru: 1977 doğumlu bayanım. Sigorta giriş tarihim 7 Eylül 1999 olup SSK ve Bağkur’a toplam 5780 gün primim var. Son yedi yılda Bağkur fazla. Mart 2023’ten itibaren Ek 5 tarım sigortasına prim ödüyorum. Son 3.5 yılda kalan günlerimi doğum borçlanması yapabilir miyim? Yoksa kalan 860 günü ödemem mi gerekiyor? Serkan ULUCAN

Cevap: Ek madde 5 kapsamında ödenen primler SSK’ya sayılıyor. Mart 2023’ten sonra ek madde 5 kapsamında 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak olduğundan, Ek madde 5 kapsamında ödediğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğum borçlanmasıyla kazanılan günler doğum tarihinden sonraki iki yıla mal edilir. Dolayısıyla doğum borçlanmasının son yedi yıla sayılması için doğumun son yedi yılda olması lazım. Yeni doğum yapmadığınıza göre, emekli olmak için ek madde 5 kapsamında 860 gün daha prim ödemeniz gerek.

ÖDEDİĞİM PRİMLERİ GERİ ALABİLİR MİYİM?

SORU: 4050 gün primin var. SGK’dan ödediğim primleri toplu olarak almak istiyorum. Acaba ne kadar birikmiş alırım? Engin BENK

CEVAP: Doğum ve sigorta başlangıç tarihinizi bildirmemişsiniz. Oysa sorunuzun cevabı bu bilgilere göre değişir. Emekli olmak için aranan şartlardan yaşı doldurduğu halde emekli olacak kadar primi olmayanlar talep etmeleri halinde, ödedikleri primi “yaşlılık toptan ödemesi” adı altında iade olarak geri alabiliyor. Sigorta başlangıcınız 7 Eylül 1999’dan sonraysa ve 60 yaşı doldurmuşsanız, talep etmeniz halinde ödediğinizi primi iade olarak geri alabilirsiniz. Ne kadar iade alacağınız prim ödediğiniz dönemlere göre değişir.

YILLIK İZİN SÜRESİ AÇISINDAN KIDEM SIFIRLANMASI

Soru: EYT’den emekli oldum. Yaklaşık 23 yıllık kıdem tazminatımı ve istememe rağmen kalan yıllık izin ücretini de verip, tüm hak ve alacağımı aldığıma dair çıkış kağıdı imzaladım. 6 gün sonra tekrar aynı iş yerine girişim yapıldı. Brüt maaşımdan yüzde 7.5 kesinti yapılarak çalışmaktayım. Yakında tekrar girişim üstünden geçen süre bir yıl olacak. Yıllık iznimin yeni başlayanlar gibi olacağı söylendi. Yapılan uygulama doğru mu? Hakan ÇOŞKUN

Cevap

04 Mayıs 2024, Cumartesi 07:00

SSK’ya 1260 gün prim ödemelisiniz

SORU: 19 Şubat 1959 doğumluyum. 1979’da kamuda işe başladım. 9 yıl çalıştım. Bir doğum yaptım ve işten ayrıldım. Sonra 7 ay sigortada çalıştım. Nasıl emekli olabilirim? İnci MERMİ

CEVAP: Sorunuzdan doğum yaptıktan sonra memuriyetten ayrıldığınız anlaşılıyor. Doğum sonrasındaki iki yılda prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var. Doğumdan sonraki iki yılda memuriyet yapmadığınız ve sigortalı çalışmadığınızı varsayarsak, doğumunuzu borçlanarak 720 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasıyla kazanılan günler borçlanma tarihindeki sigortalılık statüsüne sayılmakta. Sigortalı bir işte çalışırken doğum borçlanması yaparak 720 gün kazanıp, ayrıca sigortalı çalışmanızla SSK’ya 330 gün de prim ödeyerek memuriyetten sonra SSK’ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK’da yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Yaş sorununuz olmadığından memuriyetten sonra SSK’ya ödediğinizi pimi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Çocuğunuzun doğum tarihini, memuriyetten ayrıldığınız tarihi ve sigortalı çalışmaya başladığınız tarihleri (gün, ay, yıl olarak) bildirmeniz halinde sorunuza daha net cevap verebiliriz.

YÜZDE 50 ORANINDA AYLIK ALABİLİRSİNİZ

SORU: Babamdan dolayı annem yüzde 50 oranında dul ben de yüzde 25 oranında yetim maaşı almaktayken, annem bu sene vefat etti. Ben bir yerde maaşın bundan sonra yüzde 50 oranında olacağını okudum. Maaşımın güncellemesi için 170’i aradım. Dilekçe yaz dediler. Ben de dilekçe yazarak SGK’ya gönderdim. Ama hâlâ maaş hissem yüzde 25’dir. Tek kızım, iki sene önce kaza geçirdim haliyle işe almıyorlar. Yaşım 48. Aldığım maaşla (3 bin 500 lirayla) zor geçiniyorum. Erkek kardeşim destek veriyor. Avukata verecek param yok. SGK bir şey demiyor. Zor durumdayım. Maaşımı artırmak için ne yapmalıyım? Selma ORSEN

CEVAP: Annenizin vefatından sonra babanızdan sizden başka aylık alan kimse kalmadığından, anasız ve babasız kalan tek kız çocuğu olarak babanızdan yüzde 50 oranında aylık almanız gerekir. Bulunduğunuz yerdeki Sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğüne bizzat başvurarak durumunuzu anlatıp, yazılı müracaat yapmanız halinde, aylığınız annenizin vefatını takip eden ödeme döneminden itibaren yüzde 50 olarak güncellenecektir.

ASKERLİĞİN 400 GÜNÜNÜ BORÇLANMALISINIZ

SORU: 1 Kasım 1969 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 10 Ekim 2000. 3641 günüm var. Askerliğimi borçlanırsam EYT’li oluyorum. Ne zaman emekli olurum? Adnan GÜLER

CEVAP

02 Mayıs 2024, Perşembe 07:00

7200 güne değil 9000 güne tabisiniz

SORU: 1) 11 Kasım 1975 doğumluyum. 12 Ekim 1999’de öğretmen oldum. 6060 günle 1 Eylül 2016’da görevden ayrıldım. Kalan 1140 günü isteğe bağlı olarak Bağkur’a ödersem Emekli Sandığı’ndan emekli olabilir miyim? 2) 5400 primle emekli olabilir miyim? Nalan B.

CEVAP: 1) Emekli olmak için 7200 gün hizmet süresi şartına tabi olsaydınız, prim eksiğiniz olan 1140 günü isteğe bağlı olarak Bağkur’a ödeyip Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirdiniz. Ancak ilk defa 7 Eylül 1999’dan sonra memur olduğunuzdan emekli olmak için hizmet sürenizi 9000 güne tamamlamak durumundasınız. Dolayısıyla prim eksiğiniz olan 2940 günü isteğe bağlı olarak Bağkur’a ödeyip toplam hizmet sürenizi 9000 güne tamamlamanız halinde, Emekli Sandığı’ndan değil Bağkur’dan emekli olursunuz. Çünkü primi ödenen son yedi yılda (son ödenen 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigorta statüsünden emekli olunuyor. 2) 15 tam yıldan (5400 günden) fazla hizmet süreniz olduğundan bundan sonra çalışmasanız da 61 yaşınızı dolduracağınız 11 Kasım 2036’da Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz. 3) Bir başka seçenek de sigortalı bir işte çalışıp SSK’ya 1260 gün prim ödeyerek, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olmaktır (7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olarak).

3600 GÜN PRİM VE 58 YAŞ ŞARTLARINA TABİSİNİZ

SORU: 1974 doğumluyum. Sigortalı işe girişim 2 Kasım 1993 olup 4203 gün primim var. Çocuğum yok. 3600’den emekli olabilir miyim? ÖZLEM

CEVAP: Emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 1472 gün daha prim ödeyip priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz (ara vermeden prim ödemeniz halinde Haziran 202’de). Yaş haddinden emekli olmak için de, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 2032’de 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

VERGİ İNDİRİMİ DE ALMANIZ GEREK

SORU: Sigorta girişim 10 Mayıs 2003 olup 2900 gün primim var. Yüzde 40 engelliyim. Ne zaman emekli olurum? Ramazan ALTUNBAŞ

CEVAP

01 Mayıs 2024, Çarşamba 07:00

60 yaşı beklemek zorunda mıyım?

SORU: 1 Temmuz 1968 doğumluyum. 27 Nisan 1988 sigorta girişimle 3892 gün primİm mevcut. 3600 günden emekli olmak için 60 yaşını mı beklemek zorundayım? Bir ara 55 yaştı. Şu an yaş şartı kaç bilmiyorum. Hüseyin AVCI

CEVAP: 3600 günle emekli olmak için; 60 yaşın dolmasını beklemek zorundasınız. 55 yaş şartı 7 Eylül 1999’dan önceki uygulama. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşı dolduracağınız 1 Temmuz 2028’de emekli olabilirsiniz.

6150 GÜNLE TAZMİNAT ALABİLİR MİYİM?

SORU: Sigorta başlangıç tarihim 2 Mayıs 2001 olup 6150 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? İşimi kendi isteğimle bırakırsam kıdem tazminatı alabilir miyim? Ümit ÇAKMAK

CEVAP: Doğum ve askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. İki şekilde emekli olabilirsiniz. 1) 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte 850 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. 7000 günü dolduracağınız tarihte 60 yaşınızı da doldurursanız emekli olabilirsiniz. Dolduramazsanız 7000 günden sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte de, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 2 Mayıs 2026’da işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. 2 Mayıs 2026 itibariyle 60 yaşınızı doldurursanız emekli olabilirsiniz. Dolduramazsanız bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

25 YIL SİGORTA SÜRESİ HESABI

SORU: 24 Mayıs 1983 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 10 Şubat 1999 olup 7040 gün prim ödemem var. Sigortalılık süresi 22 yıl 9 ay 19 gün. Ne zaman emekli olurum? Halil AKAYDIN

CEVAP

30 Nisan 2024, Salı 07:00

3600 gün primle emekli olma hakkım var mı?

Soru: 1967 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Ekim 1996 olup 3285 gün prim ödemem var. 3600’den emekli olma hakkım var mı? Ne zaman emekli olabilirim? Ferdane ÇIRAKMAN

Cevap: Sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999’dan önce olduğundan 3600 günden emekli olma hakkınız var. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 315 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte 58 yaşınızı da doldurmanız şartıyla emekli olabilirsiniz. Primi tamamlayacağınız tarihte 58 yaşı dolduramazsanız, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

60 YAŞI DOLDURACAKSINIZ

SORU: 1973 doğumluyum. Çırak sigortam 1989’da başladı. Normal sigorta başlangıç tarihimde 1 Şubat 2006 olup 5334 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Hakan EKER

CEVAP: Çırak sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Bu nedenle emekli olma şartlarınız çırak sigortası başlangıcına göre değil, 1 Şubat 2006’daki sigorta başlangıç tarihinize göre belirleniyor. Bu başlangıç tarihine göre de emekli olmak için; 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 1666 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2033’te 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğu için bundan sonra prim ödemeseniz de yine aynı tarihte, yani 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (25 yıl sigorta süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).

YA 1260 GÜN PRİM ÖDEYECEK YA DA 61 YAŞI BEKLEYECEKSİNİZ

Soru: İlk sigorta başlangıç tarihim Kasım 1998’dir. 15 Ocak 2001-29 Ekim 2016 tarihleri arasında öğretmen olarak görev yaptım. 1999-2000 yıllarında 8 ay askerlik borçlanması yatırdım. 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren sigortalı olarak çalışmaktayım. 1 Ocak 2024 öncesi 6018 gün primim vardı. 1) Ne zaman emekli olurum? 2) Sigorta ödememi asgari ücret üzerinde yüksek primden yaptırsam emekli maaşım yüksek bağlanabilir mi? 3) Prim ödemesi yapmadan emekli olabilir miyim? Adem ÇİMEN

Cevap