Giriş
Hayat Karabekir Feyzioğlu, Milli Mücadele’nin önderlerinden Kazım Karabekir’in kızı. Dört gün önce yitirdik.
Onunla ve kızkardeşi Timsal’le İpek’in (Çalışlar) Halide Edib kitabını yazdığı günlerde Büyükada’da tanıştık. Kızı Pınar, damadı Ali Cevat ve torunu Karabekir’le ada buluşmalarımızda Karabekir ailesinin yasaklı günlerde yaşadıklarını da konuşur, Hayat hanımın anılarını dinlerdik.
Hayat Hanım, ikizi Emel’le dünyaya geldiği 1927 yılında Karabekir Paşa zor günler yaşıyordu.
“Günlükler”i o günlere ayna tutarken onun da ruh halini yansıtır:
“1927 senesine ithaf: “Hak ve kuvvet diye iki varlık vardır / kuvvet hakim, fakat hak hukuku dardır. / Her şey kuvvete münkad (boyun eğen) / Budur kanunu hilkat / Hakka hürmet eden yalnızca vicdandır / Yazık! Vicdansız da fakat insandır...” (s.1009)
Dönemin ilk muhalif partisi Terakiperver Cumhuriyet Fırkası’nın Başkanı olan Kazım Karabekir, bundan tam 88 yıl önce, 1926 Haziran’ında İzmir’de Atatürk’e karşı planlanan suikast girişimi nedeniyle yargılandı. Günlüklerine düşen satırlardan birisi şöyleydi:
“22 Haziran 1926 Salı: Ankara’da Jandarma Kumandanı evime geldi. Tahte’l hıfz Polis Müdüriyetine götürüldüm.
....
“13 Temmuz 1926 Salı: Beraat kararımız verildi. Serbest bırakıldık. Halk müthiş alkışladı...”
Mirasa sahip çıktılar
Hayat ve Emel, işte bu zor günlerde büyüdüler. Kazım Karabekir’in anılarının yasaklandığına, kitabının yakıldığına tanıklık ettiler.
Zaman geçti, devir değişti. Karabekir yeniden siyaset sahnesine çıktı. Sorumluluklar üstlendi. 1948 yılında Meclis Başkanıyken kalp krizinden yaşamını yitirdi.
Geride kalan eşi ve üç kızının hedefinde Karabekir gerçeğini açığa çıkarmak sorumluluğu vardı.
Karabekir’in ilk heykeli 1967 yılında komutanlık yaptığı Kars’a dikildi. Aile adına konuşmayı damadı Prof. Feyzioğlu yaptı.
Hayat hanım, 1949 yılında evlendiği Prof. Feyzi Feyzioğlu’nu da 1983 yılında bir uçak kazasında yitirdi. Hayat Karabekir Feyzioğlu, babası için yapmayı düşündükleri üç temel görevi şöyle özetlemişti: Kazım Karabekir’in kitaplarının yayınlanması. Yaşadığı evin müze haline getirilmesi. Anma toplantılarının yapılması.
Adım adım hedeflerini gerçekleştirdiler. 25 Mart 2003 tarihinde Kazım Karabekir Vakfı kuruldu. 1 Ekim 2005 tarihinde İstanbul Erenköy’de Kazım Karabekir Müzesi açıldı.
2006 yılında Yapı Kredi Kültür Yayıncılığı ile Karabekir Paşa’nın eserlerinin yayınlanması için sözleşme imzalandı.
Hayat hanımı uğurlarken kızı Pınar Akkoyunlu şunları söyledi: Yapmayı hedeflediklerini başarmanın huzuru içindeydi.
