Ders zili çalmak üzere. Eylül, özellikle çocuklu aileler için, harcamaların en şahlandığı aydır. Dolu dizgin dört bir yandan gelir faturalar, ödemeler, ihtiyaçlar, istekler... İşte tek tek yapmanız gerekenler
PLAN: Çocuğunuzla oturun, alışveriş listesini beraberce hazırlayın. Hangileri gerçekten ihtiyaç? Okul kıyafeti, defter, kitap, kalem, çanta derken ipin ucunu kaçırmayın. Bunu oyun gibi, eğlenceli bir aktiviteye dönüştürün.
KRİTİK: Plan yapmak önemli. Böylece bir şey almak istemediğinizde PLANIMIZDA YOK diyebilme lüksünüz olur. Çünkü artık bir planınız var.
KIRTASİYE: Renk renk silgiler, ışıldayan defterler onları heyecanlandırıyor. Çocuğunuzla beraber fiyat araştırın, karşılaştırın. O da öğrensin. Artık birçok yere uygun fiyatlı kırtasiye malzemeleri geliyor.
KIYAFET: Çocuklar hızlı büyüyor, geçen seneki forması küçülmüş olabilir. Satın almadan önce alternatifleri araştırın. Çevrenizdeki çocukların kıyafetleriyle değiş tokuş yapmayı düşünün. Almanız şartsa semtten semte fiyatlar değişiyor, farklı yerlerden fiyat alın.
BİRLİKTE BELİRLEYİN
Çocuğunuza harçlığını 7-14 yaş haftalık, 14 yaş sonrası aylık olarak verin, onunla parayı konuşun
● MİKTAR: Harçlık ailenin ekonomik durumu, değerleri ve sosyal çevresine göre değişir. Ne az ne de çok…
● DÜZENLİ OLUN: Çocuk harçlığının miktarını ve her hafta aynı gün alacağını bilsin.
● AÇIKLAYIN: Bu para ile tost, ayran mı alacak yoksa kırtasiye giderlerinden de mi sorumlu? Net bilsin ki harcamayı öğrensin.
● FAYDASI: Harçlık, çocuğa sorumluluk, temel yaşam becerisi, özgüven ve seçme yetisi kazandırır. Kendi parasıyla belirli dönemi yönetebilmesi, finansal sağlıklı birey olmanın temel taşı.
● İSTEK Mİ, İHTİYAÇ MI?: Birlikte akıllı alışveriş yapın. İstek/ihtiyaç ayrımı yapmayı öğretin. Çocuk gördüğünü yapar. Para konularında da ona örnek olun.
● BİR HAFTA: Çocuğunuz ilk defa harçlık alacaksa, ona bu parayla bir haftayı geçirmesi gerektiğini, harçlığı bittiğinde bir sonraki haftaya kadar fazladan para vermeyeceğinizi anlatın.
● ULAŞIM: Okul uzak değilse yürüyerek giderek, hem servis ücretinden tasarruf edip hem de birlikte keyifli zaman geçirebilirsiniz. Arabanız varsa komşu çocukları toplayıp okula götürüp getirerek masrafı bölüşebilirsiniz.
ÇOCUKLAR NE DİYOR?
Çocuklara bunları sordum:
● Ailenle bu seneki harçlığını belirledin mi?
● Ev işlerinde sorumluluk alıyor musun?
● Kira/faturaların tutarını biliyor musun?
● Birikim yapıyor musun?
● Para biriktirdiğin bir hedefin var mı?
● En çok neye harcıyorsun?
EKİN ALAGÖZ (13)
■ Harçlığım haftalık 20-30 lira arası.
■ Harçlığımın kalan kısımlarından birikim yapıyorum. Alacağım şeyin fotoğrafını kumbarama yapıştırıp altına kaç lira olduğunu yazıyorum.
■ Kardeşime bakıyorum, sofrayı kuruyorum. Annemle yemek yapmak çok eğlenceli oluyor.
■ Kira ve faturaları bilmiyorum.
■ Koşu ayakkabısı almak istiyorum.
■ Bu aralar kırtasiye ve kitaplara harcıyorum.
EYMEN BOZOKLU (9)
■ Haftalık harçlığım 30 TL. Oyuncaklarımı da kendim alıyorum.
■ Paramı biriktiririm.
■ Oyuncak toplamak ve sofra kurmak benim görevim.
■ Elektrik 100, su faturası 150 lira geliyor. Yazın daha çok kullanıyoruz.
■ Para biriktirip sırt çantasıyla Kapadokya’ya tatile gitmek istiyorum.
■ Paramı şu sıralar en çok dondurmaya harcıyorum.
AHMET YAĞIZ KUL (10)
■ Harçlığım haftalık 10 TL olacak.
■ Birikim yapıyorum.
■ Odamı toplamak, tabağımı kaldırmak benim sorumluluğum.
■ Kendi evimizde yaşıyoruz, faturalar ne kadar geliyor bilmiyorum.
■ Para biriktirip araba almak istiyorum.
■ En çok abur cubur için para harcıyorum.
ŞİMAL NAZ ULUS (12)
■ Haftalık 15 lira.
■ Bir süredir birikim yapıyorum.
■ Odamı temizlemek, market alışverişine yardım etmek benim görevlerim.
■ Faturaları genellikle görmüyorum bile.
■ Bilgisayar almak için para biriktiriyorum.
■ En çok oyuncak biblo ve kalemler için harcıyorum.