Boy kısalığı, en başarılı şekilde nasıl tedavi edilir?

Boy kısalığı, çocuğun yaş ve cinsiyetine göre boyunun kısa olmasıdır. Boy kısalığı, bir hastalık nedeniyle olabileceği gibi normal bir durum da olabilir. Çocuklarda ilk 2 yaştan sonra boy kısalığının en sık nedeni, Ailesel Boy Kısalığı ve Yapısal Boy Kısalığıdır.

Ailesel Boy Kısalığı, anne ve babası kısa olan çocukların aileden aldıkları genetiğe uygun olarak kısa olmasıdır. Bu çocuklar, genellikle aile genetiğine uygun olarak uzarlar. Anne-baba ister uzun olsun ister kısa olsunlar, çocukların anne babasından aldıkları genetiğe uygun uzayıp uzamadıkları kontrol edilmesi önemlidir. Çünkü genetik yapıdan daha kısa boylu çocukların, tedavi ile boylarının uzaması söz konusu olabilir.

Yapısal Boy Kısalığı, genetik nedenlerle bazı ailelerde çocukların boy uzamaları yaşıtlarına göre çok yavaştır. Hatta bu çocukların ergenliğe girişi de, yavaş yani geç olmaktadır. Ancak ergenlik çağında Yapısal Boy Kısalığı olan çocuklar, yaşıtlarına göre daha fazla uzamakta ve erişkin boyları topluma ve aileye göre normal olmaktadırlar. Bu nedenle Yapısal Boy Kısalığı olan çocukların, anne babasından aldıkları genetiğe uygun uzayıp uzamadıkları kontrol edilmelidir.

Ailesel Boy Kısalığı ve Yapısal Boy Kısalığı olan çocuklar dışında, birçok hastalıklardan dolayı boy gelişimi olumsuz etkilenebilmektedir. Özellikle yaşıtlarına göre boy uzaması yavaş olan ya da hiç uzamayan çocukların, kontrol ve tetkik edilmesi önemlidir. Aksi halde çocukların erişkin boyu kısa kalabilir. Yakın zamanda yayınlanan bir çalışmada, kısa olan çocukların %20’sinde tıbbi bir problem saptanmıştır. Yani altta yatan ve tüm vücudu etkileyen bir hastalık sonucunda, çocuğun boyu kısa olabilir. Özellikle Büyüme Hormon Eksikliği, Hipotiroidi, Çölyak Hastalığı, Turner Sendromu gibi birçok problemde, boy uzaması yavaşlamakta hatta durmaktadır. Özetle boy kısalığı, birçok hastalığın göstergesi olabilir; ihmal edilmemeli ve geç kalınmamalıdır.

Boy kısalığının en başarılı bir şekilde tedavisi için en önemli nokta, ERKEN TANIDIR. Yaşına uygun olarak boy uzaması olması olmayan veya sınıfının kısası olan çocuklar, olabildiğince küçük yaşta araştırılmalıdır. Çünkü erken tanı, boy uzama tedavisinin başarı şansını arttırmaktadır. Diğer taraftan ailelerde, çocuklarının boyunun kısa kalacağı endişesi çok fazladır. Boy kısalığının nedeni, ne kadar erken saptanırsa hem çocuk hem de ailenin endişesini de giderilebilir.

Boy kısalığı olan çocuklarda, detaylı muayene, kemik yaşı incelemesi, biyokimyasal ve hormon analizler ile tanı koymak çoğunlukla mümkündür. Erken tanı ve erken tedavi, erişkin boyunun uzun olmasında en etkili faktörlerdendir. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa çocuğun erişkin boyu o derece uzun olacaktır.

Boy kısalığının nedeni bir hastalıktan dolayı ise bazen bir diyet bazen ağızdan alınan ufak bir ilaç ve bazen de kas içine yapılan enjeksiyonlarla kolaylıkla tedavi edilebilir. Özetle boy kısalığına neden olan hastalığa yönelik tedavi, çocuğun erişkin boyunun uzun olmasını sağlayacaktır.

Yapılacak tıbbi tedaviler dışında çocukların sağlıklı beslenmesi, boy uzamasında çok önemlidir. Taze sebze ve meyve, et, balık, yumurta ve süt ürünleri tüketmek, kemiklerin güçlenmesine, kas yapımına ve vücut büyümesine katkı sağlar. Bunun aksine şeker, çikolata, cips, noodle, pasta, pizza, hamburger, kızartma, gazlı içecekler, hazır ve paketli ürünlerin fazla tüketilmesi büyümeyi olumsuz etkiler. Diğer önemli nokta, kemik sağlığın acısından yeterli kalsiyum ve D vitamini desteğinin sağlanmasıdır.

Çocuklarda kilo fazlalığı ve obezite, kemik gelişimini olumsuz etkilemekte ve erişkin boyunun yaşıtlarına göre kısa kalmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle boy kısalığı olan çocukların sağlıklı kiloya sahip olması için her türlü imkân sağlanmalıdır.

Düzenli egzersiz (günde 45-60 dk), kas ve kemikleri güçlendirir, sağlıklı kilolu olmaya yardımcı olur ve büyüme hormonu üretimini arttırır. Çocuklarda egzersizin, boy uzamasına oldukça faydalı olduğu saptanmıştır. Özellikle basketbol, voleybol, yüzme, tenis, badminton, ip atlamak ve bisiklet tercih edilebilir. Bunun aksine çocukların, telefon-tablet-televizyon-bilgisayar karşısında geçirdiği hareketsiz yaşam süresi boy uzamasını olumsuz etkiler. Bu nedenle boy kısalığı olan çocukların, ekran maruziyetini azaltması ve düzenli egzersiz yapması boy uzamasında değerlidir.

Büyüme hormon üretiminin %75’i uykuda olmaktadır. Uyku problemlerinde büyüme hormonu üretimi azalır. Bu nedenle erken yatmak ve yeterli süre uyumak, boy uzamasında faydalıdır.

Sonuç olarak, çocuklarda boy kısalığı tedavisinde en önemli nokta, erken tanı ve tedavidir. Erken tanı ve tedavi ile çocukların erişkin boyunun normal olması sağlanabilmektedir. Diğer taraftan boy kısalığı olan çocukların, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz yapmasının sağlanması boy uzamasını çok olumlu etkileyecektir.

Detaylı bilgi için TIKLAYINIZ

İlandır