Menopoz dönemi hangi değişikliklere yol açar?
Menopozun neden olduğu biyolojik ve psikolojik değişikliklerin kadın yaşamında önemli bir yeri olduğunu vurgulayan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Çiğdem Karas menopoz döneminin kadın bedenine etkileri hakkında önemli bilgiler verdi.
Menopozun kadın vücudunda fiziksel ve duygusal değişikliklere neden olduğunu belirten Karas, kadınlarda menopozla birlikte birtakım bedensel ve ruhsal değişimlerin meydana geldiğini belirtti. Karas, “Bu değişimlerin arasında yaygın olarak uyku bozuklukları, duygusal dalgalanmalar, anksiyete, depresyon ve hafıza sorunları yer almaktadır” dedi.
Uyku bozuklukları
Menopozla birlikte kadınlarda uyku bozukluklarının arttığına dikkat çeken Karas, “Menopoz, beraberinde uyku bozukluklarını da meydana getirmektedir. Genelde erken menopozal geçiş döneminde ortaya çıkan uyku bozuklukları, geç menopozal geçiş döneminde zirve yapar ve sonrasındaki menopozal dönem boyunca aynı yoğunlukta devam eder. Menopoz dönemindeki kadınların yüzde 40-50’sinde uyku bozukluğu tespit edilmiştir. Uyku problemi kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkilemektedir. Uyku bozuklukları tedavi edilmediği takdirde kalp hastalıkları, diyabet ve obezite gibi rahatsızlıkların riskini artırabilir. Uyku sorunları hormon tedavisi ile ya da uyku düzenine dikkat edilerek iyileştirilebilir” diye konuştu.
Duygusal dalgalanmalar
Menopoz sürecinde birçok kadında anksiyete (kaygı) ve depresyon gibi duygusal sorunların yaşanabileceğini belirten Karas, “Özellikle menopozal geçiş dönemi depresyon gelişimi açısından oldukça riskli bir dönemdir. Seks steroidleri beyindeki reseptörler aracılığıyla davranış, uyku, ruh hali, ağrı, koordinasyon, hafıza gibi çeşitli işlevler üzerinde rol oynar. Östrojen de bunlardan biridir ve beyinde hafıza ile ilişkili bölgelerde reseptörü çok daha fazla miktarda bulunur. Östrojen nöroprotektif ve nörotrofik etkiye sahiptir. Menopoz dönemiyle birlikte yaşanan östrojen düşüşü beraberinde duygusal dalgalanmaları da getirebilmektedir” şeklinde konuştu.
Hafıza sorunları
Menopoz döneminde kadınlarda hafıza sorunlarının daha sık yaşandığını, özellikle sözel hafızada azalma, dikkat eksikliği ve işlem hızında yavaşlama gibi belirtilerin görüldüğünü dile getiren Karas, “Hafıza şikayetleri en sık karşılaşılan subjektif kognitif gerileme bulgusudur ve toplum bazlı çalışmalarda yüzde 44-62 oranında olduğu bildirilmiştir. Bununla birlikte çalışma belleğinde azalma, dikkat eksikliği ve düşük işlem hızı sıklığı da özellikle menopozal geçiş döneminde artmaktadır. Hormonal değişimlerin yaşandığı menopoz döneminde bu gibi durumların oluşması, rahatsızlığın temelinde hormonal faktörlerin olabileceğini düşündürmektedir. Nitekim, menstrüel siklusun östrojen artışının olduğu dönemlerde kadınların sözel hafıza performansları daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca orta yaşta kadın ve erkekler arasında detaylı hafıza yönünde yapılan karşılaştırmalar da kadınların daha üstün olduğu ancak postmenopozal dönemde, bu cinsiyet farkındalığının azaldığı bildirilmiştir. Yüksek östradiol (E2) varlığında performansların daha iyi olduğu rapor edilmiştir” dedi.
Alternatif ve tamamlayıcı tedaviler
Karas, “Akupunktur yöntemi hafif uyku sorunlarında etkili olabilmektedir. Bunun yanı sıra menopoz döneminde düzenli egzersiz yapmak, kat kat giyinmemek, serin ortamlarda bulunmaya çalışmak, soğuk içecekleri tercih etmek, alkol ve sigaradan uzak durmak, düzenli aerobik egzersizleri yapmak günlük hayatta yapılması önerilen davranışlar arasında yer almaktadır. Menopoz döneminde ginseng kullanımı cinsel fonksiyonu iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Topikal lidokain kullanımı ise ilişki sırasındaki ağrıyı azaltılmasına yardımcı olabilir” ifadelerini kullandı.
İlandır