Çocukların sağlıklı bir gelecek sürebilmesi için birçok yaşı çeşidi ve dozu, belirli sürelerle yapılması gerekiyor. Fakat bazı aşılar beklenmedik yan etkiler gösterebiliyor. Çocuklarda aşıdan sonra takibin iyi yapılması gerektiğini belirten uzmanlar, düşmeyen ateş, aşırı huzursuzluk, uykuya eğilim, genel durumda farklılaşma olduğunda mutlaka doktora başvurulmasını öneriyor.
Difteri, boğmaca, tetanos, çocuk felci, hepatit, zatürre, su çiçeği başta olmak üzere birçok önemli hastalığa karşı koruyucu olan aşılar, doğar doğmaz başlıyor, 4-6 yaşlar arasında yapılan aşılarla sona eriyor. Daha sonraki periyotta okul aşıları ve erişkin aşıları ile devam ediyor. Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Tijen Diri, aşılarla ilgili ailelerin iyi bilgilendirilmesinin önemini vurgularken, aşı takibinin çok iyi yapılması gerektiğini, düşmeyen ateş, aşırı huzursuzluk, uykuya eğilim, genel durumda farklılaşma durumunda doktora başvurulmasının önemli olduğunu belirtti.
1-İÇİNDE VİRÜS YA DA BAKTERİ BULUNAN AŞILAR BEBEĞE ZARAR VERİYOR MU?
Aşılar içindeki bakteriler ve virüsler, çoğalma yani hastalık oluşturma yeteneklerini kaybetmiş olup, zayıflatılmış veya ölü yapıdadırlar. Aşı yapılan çocuk sadece bağışıklık (hafıza hücreleri) oluşturacak kadar virüs veya bakteriye maruz kalır. Bu sebeple bebeğe zarar değil bilakis fayda sağlarlar.
2-AYNI GÜNDE İKİ CANLI AŞI YAPTIRILABİLİR Mİ?
Aynı günde iki canlı aşı yapılabilir, mahsuru yoktur.
3-KARMA AŞI BEBEKLERİ HANGİ HASTALIKLARDAN KORUYOR?
Karma aşı dediğimizde Difteri, Boğmaca, Tetanoz, Çocuk felci, Hemofilus influenza B (menenjite-zatürreye-orta kulak iltihabına neden olur) dediğimiz 5 adet hastalığının aşısını kastediyoruz. Bu 5 hastalık son derece tehlikeli, öldürücü ve hasar bırakabilen tablolara neden olur.
4-ZATÜRRE AŞISI MUTLAKA YAPILMALI MI?
Zatürre aşısı “Pnömococ” olarak adlandırdığımız bir mikrobun aşısıdır. Pnömococ mikrobu zatürreye yol açan yüzlerce mikropdan sadece birisidir. Tehlikeli ve öldürücü olabilir. Pnömococ mikrobu sadece zatürre yapmaz; menenjit, orta kulak iltihabı, sinüzit gibi diğer hastalıklara da neden olur. Yapılması zorunlu bir aşıdır. Özellikle bağışıklık sistemi hassas, dalağı alınmış hastalarda, kronik böbrek, kronik kalp, şeker, kronik karaciğer hastası olanlarda ve orak hücreli kansızlığı olanlarda mutlaka uygulanmalıdır.
5-SU ÇİÇEĞİ AŞISI ZORUNLU MU?
Su çiçeği aşısı artık zorunlu bir aşıdır. Su çiçeği mikrobu çok bulaşıcıdır ve salgınlara neden olur. Suçiçeği mikrobu bağışıklık sistemini en çok baskılayan virüslerden biridir. Genelde hafif geçirilen bir hastalık olmakla beraber bazen ağır tablolara yol açabilir. Ensefalit (beyin dokusunda iltihap), zatürreye sebebiyet verebilir. Hele bağışıklık sistemi baskılanmış, kanser tedavisi gören veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçları kullanan hastalarda mutlaka uygulanmalıdır. Suçiçeği aynı zamanda hamileler için tehlike arz eder. Zira doğacak bebekte doğumsal bozukluklara neden olabilir.
6-İSHAL AŞISINI YAPTIRMAK YARARLI MI? NE ZAMAN YAPILMALI?
Elbette ki yararlı. Çünkü ishal, özellikle 5 yaş altı çocuklarda ciddi ve hatta bazen hayatı tehdit eden ve ölümle sonuçlanabilen tablolara yol açabilir. Rotavirüs, hemen pek çok vakada hastane yatışı gerektiren, bebekleri çok hırpalayan bir sürece neden olur. Rota aşıları ilk dozu 3.aydan önce yapılmak kaydı ile kullanılan aşıya bağlı olarak 2 veya 3 doz olarak yapılır. Üstelik uygulanması son derece kolay olup, ağızdan uygulanmaktadır.
7-AŞILAR BEBEKLERDE KISIRLIĞA NEDEN OLABİLİR Mİ?
Aşıların hiçbiri kısırlığa neden olmaz.
8-AŞILARDAN SONRA GÖRÜLEBİLECEK YAN ETKİLER NELERDİR? HANGİ YAN ETKİDE DOKTORA GİDİLMELİ?
Aşılarda yüksek teknolojinin kullanımı nedeni ile artık eskiye göre aşı yan etkilerini çok az görmekteyiz. Aşılarda görebileceğimiz genel yan etkiler; ateş, huzursuzluk, aşı yapılan yerde kızarıklık, sertlik, döküntüyü sayabiliriz. Düşüremediğimiz ateş, aşırı huzursuzluk, uykuya eğilim, genel durumda farklılaşmaya neden olacak her türlü durumda doktorunuza başvurabilirsiniz.
Rutin aşı şeması dışında; meningokoksik menenjit (9.ay veya 1 yaş sonrası) ve Rahim ağzı kanser aşısı (9-12.yaş), grip aşısı ve bazı özel durumlarda uygulanan kuduz, kolera, tifo, sarı humma gibi aşılar da uygulanabilir.
10-ÇOCUKLUK DÖNEMİ AŞILARI NE ZAMAN BİTİYOR? EN SON HANGİ AŞI YAPILIYOR?
Çocukluk dönemi aşıları 4-6 yaş arasında yapılan kızamık-kızamıkçık-kabakulak ve su çiçeğinin 2.dozu, karmanın tekrarı ile bitiyormuş gibi görünmekle beraber okul aşıları ve erişkin aşıları ile devam ederek bu konudaki özenimizi tüm yaşantımız boyunca göstermemizi ve yenilikleri ve gelişmeleri takip etmemizi gerektirmektedir.
AŞI TAKVİMİ
Doğumda Hepatit B.
1.Ay Hepatit B.
2.Ay DaBT-IPV-Hib, BCG, Pnomokok.
3.Ay Rotavirüs
4.Ay DaBT-IPV-Hib, Pnömokok.
5.Ay Rotavirüs (Rota aşısı seçilen aşıya bağlı olarak 3 dozda olabilir.)
6.Ay DaBT-IPV-Hib, OPV (Ağızdan çocuk felci), Hepatit B, Pnömokok.
18.Ay DaBT-IPV-Hib, OPV (Ağızdan çocuk felci), Hepatit A.
24.Ay Hepatit A.
4-6 Yaş Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak-Su Çiçeği-Oral Polio-Dt.
- “Şekerli gıdaların yatma saatinde tüketilmesi çürük riskini artırıyor”
- Çocukların yüzde 28'i 'hikikomori' sendromuna maruz kalıyor
- Herkes moda diye çocuğuna aynı ayakkabıyı tercih ediyor fakat gelişim bozukluğuna bile neden oluyor!
- Çocukları tehdit eden sinsi tehlike: Hipertansiyon
- Karne stresi psikolojik sorunların temelini oluşturuyor! Uzmanı uyardı: Bu davranışlardan kaçının