COVID-19 ÇOCUKLARDA NASIL SEYREDER?

Çocuk hekimleri olarak salgının başında çok büyük endişeler taşıyorduk. Bilinen virüs hastalıklarının hemen hepsi çocuklarda hem daha yaygın hem de daha ağır seyreder. COVID-19 enfeksiyonu ise ilk dönemlerde beklenenden çok daha az görüldü. Okulların açılmasıyla son dönemde, toplumlardaki çocuk nüfusuna oranla beklenen sayıda hastalar saptanmaya başlandı. Ama hastalık çok nadir olgular dışında hâlâ çok hafif, ölüm oranları da çok düşük seyrediyor.

ÇOCUKLARIN KENDİ ARASINDA VİRÜSÜ BULAŞTIRMA HIZI YETİŞKİNLERDEN FARKLI MI?

Bu konuda çok geniş kapsamlı bir çalışma olmadığı için kesin bir yanıt verilmesi ne yazık ki mümkün değil. Ama kısıtlı sayıdaki çocuklar üzerinde yapılan çalışmalarda, 3 yaş altı çocukların 14-17 yaş grubuna göre daha bulaştırıcı olabilecekleri gösterilmiş. Özellikle de birçok çocuğun belirti vermeksizin hastalık geçirebildiği bilindiğinden bu durumlarda yaygın bir bulaş söz konusu olabiliyor.

ÇOCUKLARDA COVID-19 NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Elimizde hâlâ etkili ilaç bulunmadığından sadece destekleyici tedavi veriliyor, oksijen veya yoğun bakım desteği gerektiğinde yaklaşım daha kapsamlı olabiliyor. VÜCUTTA HASAR KALIR MI? Erişkinlerde COVID-19 sonrası uzun dönemlerde birçok akciğer problemi görülebiliyor. Çocuklarda ise aksine hastalık ağır bile seyretse, daha sonrasında vücutta herhangi bir hasar kalmıyor ve çocuklar tamamen düzeliyor.

ÇOCUKLARIN COVİD Mİ YOKSA GRİP Mİ OLDUĞUNU NASIL ANLAŞILIR?

Şu andaki en zor sorun bu ayrımı yapabilmektir. Hastanın burun akıntısının yoğun olması, hapşırıkla seyretmesi grip tanısına yaklaştırıyor. Fakat bu bulgularla da COVID-19 pozitif saptanan hastalar oluyor. Dolayısıyla klinik ayrım düşünüldüğü gibi kolay değil.

BESLENME, KORONAVİRÜS ÜZERINDE ETKİLİ Mİ?

Salgının başından beri beslenme desteği, vitamin takviyesi üzerinde çok duruluyor. Ama her akut hastalıkta olduğu gibi, günlük kalori ve vitamin ihtiyacını karşılayabilecek standart bir beslenme şeması yeterli. Ek vitamin veya mineral vermenin seyri etkilediğine dair hiçbir kanıt yok.

BAĞIŞIKLIK DESTEĞİNE GEREK YOK

Bağışıklık sistemi, düşünüldüğünden daha yeterli ve güçlüdür. Özellikle okula, kreşe yeni başlayan çocuklarda sık enfeksiyon görülmesi bir yetersizlik gibi düşünülüyor. Aksine bu enfeksiyonlar bağışıklığı güçlendiriyor; yani bunlar yetmezlik bulgusu değil. COVID geçirirken çocukların bağışıklığının desteğe ihtiyacı yoktur.

KİLOLU ERGENLER RİSK ALTINDA

Çocuklarda COVID, erişkindeki gibi genel olarak solunum yollarını tutuyor ama daha fazla olarak da üst solunum yolu enfeksiyonu gibi seyrediyor. Nadiren, özellikle de 14 yaş üzeri fazla kilolu ergenlerde akciğer tutulumu görülebiliyor. Bunun dışında ishal, kusma, baş ağrısı, kas ağrısı gibi atipik seyirler de karşımıza çıkıyor. Çok nadiren de MISC sendromu denilen damarsal yapıları tutan Kawasaki hastalığına benzer seyirler olabiliyor.