Sağlıklı olmayan gıdaların tüketimindeki artış, çocuk obezitesinin ortaya çıkmasında oldukça etkili. Çocukların gelişiminde temiz, sağlıklı ve dengeli gıdayla beslenmenin önemine vurgu yapan Biyolog Özlem Atabaş, son yıllarda ailelerin bu konuya daha çok eğildiklerini söyledi. Ancak özellikle ana okulu döneminden itibaren konuya olan ilginin azaldığını belirten Atabaş, ‘konvansiyonel ürünlerin’ üretim şekli ile ilgili şu bilgilere dikkat çekti:

“Konvansiyonel tarım uygulamalarında toprağa besin eklemek için sentetik gübreler, kanalizasyon çamuru, haşere kontrolü için çoğu sentetik böcek ilacı, yiyecekleri korumak veya hastalık veya zararlıları ortadan kaldırmak için ışınlama, hastalık veya haşere direncini iyileştirmek veya mahsul verimini artırmak için genetik mühendisliği, çiftlik hayvanları için antibiyotikler veya büyüme hormonları kullanımı doğa ve insan sağlığı için küresel bir tehdit haline gelmiştir.”

EVDE ORGANİK GIDA HAZIRLARKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?

Biyolog Özlem Atabaş, çocukları için evde organik gıda üretmek isteyenlere konu ile ilgili önemli uyarılarda bulundu:

Evde besin hazırlarken yüksek ısılara maruz bırakmamaya, gıdayı uzun süre açıkta ve güneşte bekletmemeye, nemden korumaya dikkat etmek gerekir. Hijyenik bir şekilde üretimin yanında kısa sürede tüketmek de önemli. Ayrıca; kızartmalar, yüksek fırın ısısında ve uzun sürede pişen unlu ve şekerli mamüller, uzun süre kaynatılan reçel, salça, pekmez gibi gıdalar da evde hazırlanırken çok dikkat edilmeli ve fazla tüketilmemelidir. Bu gıdalar organik ürünlerle hazırlansa bile, ısıl işlem aşamasında kanserojen etkileri olan akrilamid, HMF gibi maddeler ortaya çıkabilir. Aynı zamanda bu işlemler sırasında taze sebze ve meyvelerde C vitamini kaybı olacaktır. Buharda, az pişmiş sebzeler, taze meyveler, şekersiz, tam tahıllı, zeytinyağı veya tereyağı ile hazırlanıp kısa süre ve düşük ısıda fırınlanan bisküvi ve kurabiyeler tercih edilmelidir. Organik ürünler koruyucu içermediği için kısa sürede tüketilmeli, serin ve ışık almayan ortamlarda saklanmalıdır.

ÇOCUKLARA SAĞLIKLI BESLENME ALIŞKANLIĞI NASIL KAZANDIRILIR?

Uzman Psikolog ve Pedagog Ebru Şen ise çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmesinde ailelerin rolünü değerlendirdi ve ailelere rehber olacak bilgiler verdi. “Çocuklar sağlıklı beslenme alışkanlığını yalnızca evde değil, okulda ve dışarıdaki ortamlarda da öğreniyor.” bilgisini veren Şen, ailenin sağlıklı beslenmede ilk basamak olduğunu vurguladı. Şen, sözlerine şöyle devam etti:

Ebeveynler doğru beslenerek çocuklarına örnek olmalı. Okulda da sağlıklı beslenme ile ilgili bir eğitim verilmeli. Çocukların yanında sağlıklı yiyeceklerin tatlarının kötü olduğuna yönelik tanımlar yapmak da onların bu konudaki alışkanlıklarını olumsuz yönde etkiliyor. Ayrıca reklamlar, sağlıksız gıdaları cazip hale getirerek çocukların beslenme ile ilgili davranışlarını ve duygularını etkiliyor. Bu konuda aileler çok dikkatli olmalı.

TÜRK AİLE YAPISINDA EN ÇOK YAPILAN HATALAR NELER?

Ailelerin çocuklarının beslenmesiyle ilgili yaptıkları hatalar hakkında da konuşan Ebru Şen, sözlerini şöyle bitirdi:

“Türki aile yapısında anne-babaların en sık yaptığı hataları şöyle sıralayabilirim:

1- Şart koşmak: ‘Sebzeyi yersen sana cips alırım’ demek gibi,

2- Çocuk talep etmeden yemek sunmak: Bu durum çocukların yemeği reddetmelerine ya da yemek seçmelerine neden olabiliyor,

3- Verilen yiyecek miktarını çocuğa göre belirlememek,

4- Yanlış model olmak: Örneğin evde bamya varken ebeveynlerden birinin olumsuz yüz ifadesi takınması çocukları etkiliyor,

5- Zorla yemek yedirmek: Toplumumuzda özellikle anneler çocuklarına çok yemek yedirmeyi annelik becerisinin iyi olması ile eşleştiriyor. Zorla yemek yedirmek çocukların anneden uzaklaşmasına ve bağını koparmasına sebep olabilir.”