Sağlıklı uyku çocukların hem zihinsel hem de bedensel gelişimleri için oldukça önemlidir. Bazı çocuklar uykusu geldiğinde yatağına geçip yatarken, bazı çocuklar uykuya geçişte zorlanıyor ve desteğe ihtiyaç duyuyor. Çocuklarda uyku sorunları ebeveynlerin en çok endişelendiği sorunların başında geliyor. Uzman Klinik Psikolog Merve Kırna çocuklarda uyku sorunları ve çözüm yollarını anlattı.

Çocuklar uyumakta neden zorlanır?

Uyku; bir nevi ayrılıktır. Bazı yetişkin insanlar bile uykuya geçmeden önce kitap okuyarak, müzik dinleyerek ya da hayaller kurarak destek arar kendisine uykuya geçiş öncesinde. Çocuklar da, uykuya geçişte kendilerine yardımcı olacak şeyler ararlar; sevdiği bir oyuncağına sarılma, saçıyla oynama, ninni dinleme vs. gibi.

Çocukların büyük bir kısmı ise uykuya geçme öncesinde karanlık korkusu ile birlikte ebeveynine “Beni yatırır mısın”, Yanımda dur uyuyana kadar ”, Bana kitap okur musun”, “Işık açık kalsın” gibi taleplerde bulunur, böylelikle destek arar kendisine. 8-9 yaşlarından sonra daha az desteğe ihtiyaç duyarak tek başına uyuyabilir çocuklar. Çocuğun egosu kademe kademe gelişir ve güçlenir, sağlıklı gelişim süreci olursa bu korkular yaş ile birlikte geride kalır. Bu süreçte çocuğunuzu neyin rahatlattığını keşfetmek çok önemlidir. Bu ihtiyaç göz ardı edilip “Kocaman çocuk oldun, her gece ne masalı”, Tek başına uyursun, yanında durmama gerek yok”, “Büyüdün artık, tek başına odana gidip yatabilirsin” gibi yanıtlar verilmemeli, ihtiyacı olan destek o an karşılanmalıdır.

Çocukta uyku problemi neden olur?

Gece uyanmaları, uykuya geçişte zorlanma, gece kabusları, yaşanan travmalar (deprem, hırsız, istismar, hastalık v.b) izlenen korku filmleri, korkunç hikayeler dinleme, aile içinde yaşanan tartışmalar, huzursuzluklar, ebeveyn kavgaları da çocuğun uykuya geçmesini zorlaştıran etkenler arasındadır. Ayrılma kaygısı yaşayan, ebeveyne aşırı bağımlı çocuklar da tek başına uyumaktan kaçınabilirler.

Uyku sorunu yaşayan çocuğa nasıl davranılmalı?

Öncelikle yapılan bazı yanlış ebeveyn tutumlarına bakalım.

Çocuğunuz ağlayarak uyandığında ışığı açıp kucağınıza almak da, ağladığında yanına hiç gitmemek kadar yanlıştır. Ağladığı için yanında yatmak veya yatağından alıp yatağını değiştirmek çocuğun korkusunu daha çok pekiştirmektedir, böylelikle “Korkulacak bir şey varmış ki, annem benim yanımda yattı” şeklinde pekiştirmeye neden olabilmektedir. Bunun yerine çocuğunuzu yatağından kaldırmadan ağladığında yanında olarak, orada olduğunuzu belli etmek, yatağındayken sakinleşmesine yardımcı olmak gerekmektedir.

Çocuklar bazen birçok farklı korkudan dolayı da tek başına uyumakta güçlük çekebilirler. Bunların nedenleri saptanmalı, çocuk ile konuşulmalı, buna uygun çözüm arayışları bulunmalı ve rahatlaması sağlanmalıdır. Sorunun devam etmesi durumunda profesyonel destek alınmaktan kaçınılmamalıdır.