"Çocuklarda hormonal nedenli boy kısalıklarında hormon tedavisi ile çok iyi cevap alınır" diyen Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Bereket, çocuklarda boy kısalığı ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

TEDAVİYE İYİ CEVAP VERİYOR

Boy kısalıklarında tedaviye en iyi cevap veren grup hormonal nedenli boy kısalıklarıdır. Büyüme hormonu eksikliği, tiroid hormonu eksikliği, kortizol fazlalığı gibi durumlar bu kategoriye girer. Bunlarda uygun hormon tedavisi ile çok iyi cevap alınır. Ancak bu gruptaki sorunlar, boy kısalığı ile gelen hastaların ancak yüzde 10 kadarında görülüyor. Geri kalan yüzde 90 hastada ya tedavisi olmayan ya da tedaviye daha az olumlu cevap veren durumlara bağlı boy kısalıkları görülür. 

KRONİK HASTALIKLARA DİKKAT

Çölyak ve benzeri gıda emilimini bozan bağırsak hastalıkları boy kısalığı nedeni olabilir. Büyümeyi baskılayan yüksek doz kortizon ve benzeri ilaç kullanan çocuklarda da büyüme geriliği görülebilir. Bu tip hastalıklarda tedavi altta yatan nedene göre şekillendirilir. k Kronik akciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları, sık ve ağır enfeksiyonlar, anemi (kansızlık), kronik kalp hastalıkları, nörolojik hastalıkları olan çocuklarda da büyüme geri kalabilir. Bu çocuklarda büyümenin sağlanması altta yatan sebebin tedavisi ile mümkün.

VİTAMİNLER BOY UZATIR MI?

Halk arasında yaygın bilinenin aksine vitaminler boy uzatmaz. Türkiye’de ortalama bir ailede Türk mutfağı ile beslenen bir çocukta beslenme veya vitamin eksikliğine bağlı büyüyememe pek olası değil. Dolayısıyla çocukta kronik bir hastalık, gıda emilim bozukluğu, vejetaryen beslenme gibi bir durum yoksa günlük 600 ünite D vitamini dışında ek vitamin verilmesine gerek yok. Balık tüketimi haftada birden az ise haftada 1-2 gün balık yağı verilebilir.

HANGİ SPOR DAHA ETKİLİ?

Bu konuda çok veriye dayalı kanıt yok. Fakat özellikle zıplamalı sporların mekanik uyarı ile kemikleri uyardığı ve boya sınırlı da olsa katkı yapabileceği düşünülüyor. Ayrıca egzersizin büyüme hormonu salgısını artırdığı biliniyor. Unutulmaması gereken husus şu ki büyümenin esas belirleyicisi genetiktir. Yani çocuğun anne ve babasından gelen potansiyeldir. Sağlıklı, dengeli beslenme, spor ve düzenli uyku (8-9 saat) bu potansiyelin en iyi şekilde gerçekleşmesini temin eder.