Salgın döneminde çocuk psikiyatrisinde ‘gelişimsel bozukluklar’ olarak adlandırılan tabloların fark edilmesi ve iyileştirilmesi süreçleri aksadı. Erken çocukluk döneminde başlayan bu bozukluklar, müdahale edilmediklerinde sosyal ilişkilerden çocuğun okul başarısına kadar pek çok soruna yol açıyor. İşte, en sık görülen gelişimsel bozukluklar... Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Leyla Alkaş anlatıyor. Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk
1-OTİSTİK SPEKTRUM BOZUKLUĞU
Seslenince genellikle ilgilenmeyen, göz kontağı kısıtlı, akranları ile oynamayan, taklit-rol yapma becerisi gelişmeyen (el sallama, öpücük vermeyi öğrenmeyen, mahsusçuktan oyunlar oynayamayan), heyecanını farklı şekilde gösteren (zıplayıp, kendini sıkma, elleri sallama), konuşma ve iletişim becerileri az gelişmiş çocuklar bu yönden değerlendirilmeli.
2-DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU
Genellikle amacı olmaksızın çok hareket eden, dur-durak bilmeyen, kıpır kıpır çocuklar, Aşırı dalgın, kendi halindeki unutkan çocuklar, Aceleci, düşünmeden hareket eden, sık kaza riski yaşayan, çok konuşup çok tutturan çocuklar değerlendirilmeli.
3-ÖĞRENME BOZUKLUKLARI VE DİSLEKSİ
Normal ya da normal üstü zekaya sahip ve herhangi bir duyusal kusur ya da hasar taşımayan çocukların özellikle okul ortamında akademik başarılarının akranlarına kıyasla düşük olmaları durumunda uyanık olmak gerekir. k Öğrenme bozukluğunun bir tipi olan disleksi; harflerin, sayıların, hecelerin ters yazılması durumudur. Al yerine la, ev yerine ve, ela yerine ale yazmak gibi...
4-GECİKMİŞ DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARI
Bireyin dil becerilerinin anlama ve ifade etme yönünden yaşından beklenen seviyede gelişim göstermemesidir.
Artikülasyon ve fonolojik bozukluklar: Bireyin sesleri, heceleri ve sözcükleri normalden dikkat çekici derecede farklı ve anlaşılması zor şekilde konuşmasıdır.
Akıcılık sorunları:Kekemelik, aşırı hızlı konuşma gibi.
Ses bozuklukları: Sesin perde, şiddet ya da kalitesinde sorunlardır.
KIRILGAN ÇOCUKLARDA PANDEMİ HASARI DAHA ŞİDDETLİ
Pandemi döneminde okula gidememek, sosyal izolasyon, ekonomik zorluklar, bakım veren akrabalarla az görüşülmesi ruhsal yönden kırılgan çocuklarda psikiyatrik tabloların ağırlaşmasına neden oldu. Çocuğunuz kırılgan çocuk grubundaysa onu daha dikkatli gözlemleyin, gerektiğinde yardım alın.
KİMLER KIRILGAN ÇOCUKTUR?
Ailesinde daha önce psikiyatrik tedavi alacak kadar ruhsal hastalık bulunan çocuklar (obsesif kompulsif bozukluk, kaygı bozukluğu, depresyon, alkol, madde, kumar, internet oyun bağımlılığı gibi).
Ev içi kavgaların, ihmal ve istismarın bulunduğu çocuklar. Sevdiği yakını hastalanan, vefat eden, ayrılık ya da taşınma yaşayan çocuklar. ÊÊ Daha önce psikiyatrik tedavi alan, özel eğitim ihtiyacı olduğu bilinen çocuklar. ÊÊ Kronik hastalığı olan, travmatik geçmişi olan çocuklar
- “Şekerli gıdaların yatma saatinde tüketilmesi çürük riskini artırıyor”
- Çocukların yüzde 28'i 'hikikomori' sendromuna maruz kalıyor
- Herkes moda diye çocuğuna aynı ayakkabıyı tercih ediyor fakat gelişim bozukluğuna bile neden oluyor!
- Çocukları tehdit eden sinsi tehlike: Hipertansiyon
- Karne stresi psikolojik sorunların temelini oluşturuyor! Uzmanı uyardı: Bu davranışlardan kaçının