Dokunmak bebekte güven duygusunu güçlendiriyor

Erken doğum hem anne hem de bebek için zorlu bir süreç. Dünyada her 10 bebekten biri prematüre doğuyor. Erken doğumun getirdiği riskleri azaltmak için önlenmesi, önlenemeyen doğumlar sonucunda ise beslenme ve izleme önem taşıyor. Bu amaçla farkındalık yaratmak amacıyla her yıl 17 Kasım Dünya Prematüre Günü olarak kutlanıyor. Dünya Prematüre Günü dolaysısıyla Çocuk, Yenidoğan Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Aşkın Güra Bayık prematüre bebekler ile anne arasındaki iletişimi anlattı.

İlk oluşan duyusu “dokunma duyusudur”

Rahim tartışmasız fetüsün gelişmesi, büyümesi ve beslenmesi için en mükemmel ortamdır. Duyusal sistemler gebelik boyunca gelişir. Anne karnında gelişen bebeğin ilk oluşan duyusu “dokunma duyusudur”. Bebek daha 7 buçuk haftalık iken dokunma duyusuyla hissetmeye başlar. Dokunma duyusunun başladığı ilk bölge ağız çevresi ve yanaklardır. Gebeliğin 12. haftasından itibaren dokunma duyusunu algılayan sinirler hızla gelişmeye başlar ve yaklaşık 32. haftada bebeğin kafasının tepesi dışında tüm vücut bölgeleri dokunma duyusunu hisseder hale gelir. Anne karnında derin dokunuşlar ve sıcaklık hissi dokunma duyusunun gelişmesini sağlayan en önemli uyarılardır.

Karna dokunmak bebeğin güven duygusunu güçlendiriyor

24. haftadan itibaren elastik olan rahim, tüm gün sarılma ve masaj gibi hareketlerin hissedilmesinin gelişimini sağlar. Kucaklanma ve sarılma duyusu ile bebek vücudunu kıvrık pozisyona getirir, ellerini orta hatta birleştirir. Parmaklarını emer ve bu şekilde kendini güvende hisseder. Rahim içindeki sabit ve nötr olan sıcaklık da güven duygusunu arttırır. Son aya gelen bebek iyice büyüdüğü için rahim duvarına sık sık değer ve dışarıdan yapılan okşama da dokunma duyusunu arttırır. Dokunma bebeğin güven duygusunu güçlendirir.

Hafif sallama bebeği sakinleştirir

Hamileyken ayakta hafif sallanarak bebeğinizi mutlu edebilirsiniz. Anne karnındaki su bir cismin ağırlığını 50 kat azalttığı için, amniyo sıvısındaki bebek, kendini 1/50 kat daha hafif hisseder. Yer çekimi azalmış bir ortamda sürekli sallanma hareketinin olması da onu sakinleştirir. Dolayısıyla annenin hafif sallanarak bebeğine bu güvenli ortamı hissettirmesi, bebeğin daha huzurlu bir büyüme sağlayabilir. Özellikle erken doğmuş bebeklerde, çıktığı güvenli anne karnı ortamından zorlu kuvöz sürecine geçmek onlar açısından çok zorlu bir süreçtir. Karnınızdaki sıcaklığı ve korunma duygusunu, alışık olmadığı yeni çevresinde de aramaya devam eder.

Prematüre bebekler anne ile ten temas halinde olmalı

Tek hamileliklerde eğer 37 haftadan önce doğum yapılırsa bu erken doğum sayılır. Fakat çoğul hamileliklerde bunun kesin belirlenmiş bir süresi yoktur. 24 ve 34. haftalarda normal dışı belirtiler görülüyorsa, bebeğin erken doğma riski söz konusu olabilir. Prematüre doğumlarda anne ile ten teması sağlanarak göğsünde tutma pozisyonuna kanguru pozisyonu denir. Bu pozisyon dokunma ve sıcaklık duyusunu harekete geçirir. Benzer şekilde kuvöz içerisinden çıkartmaya imkanı olmayan prematürelerde annenin ellerini kuvöz içerisine sokarak bebeğine dokunması, okşaması, masaj yapması birçok yönden bebeğin gelişimini hızlandırmaktadır. Bebeğe bol bol sevgi gösterilmesi ve hayata güvenle tutunmasını sağlamaya çok yardımcı olur.