Giriş
Hamile kalamıyorsanız, nedeni bunlar olabilir!
Normal doğurgan ve 35 yaş altı çiftlerde, normal sıklıkta cinsel ilişki durumunda aylık gebe kalma oranı yüzde 25. Kısırlık, herhangi bir doğum kontrolü yöntemi uygulamaksızın, 1 yıl süreyle, düzenli ilişkiye rağmen gebe kalamama durumuna deniyor. Kısırlık problemi olan çiftlerin yaklaşık yüzde 30’unda erkekte, yüzde 30’unda kadında ve yüzde 30’unda ise hem erkekte hem de kadında problem bulunuyor. Yüzde 10’unda ise yapılan tetkiklere rağmen bir sorun tespit edilemezse bu grubun durumuna “açıklanamayan kısırlık” adı veriliyor. Peki çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin çocuk sahibi olamamasında en önemli etkenler hangileri, biliyor musunuz? Uzmanından cevabını aldık. İşte hamile kalmayı zorlaştıran en önemli etkenler...
"Bir çiftin, 35 yaşın altında her ay gebelik etme olasılığı %25 civarındadır" diyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Numan Bayazıt, bu oranın yaşla birlikte düşerek, 40’lı yaşlardan sonra %5’lere kadar indiğini belirtiyor. Yani gebe kalmayı zorlaştıran en önemli etken kadının yaşı. Ancak başka bazı faktörler de gebelik oluşmasını zorlaştırıyor. Op. Dr. Beyazıt bu nedenleri şu şekilde sıralıyor:
- Kadının aşırı kilolu olması yumurtlama düzenini bozar. Obezitenin erkeklerde de sperm sayı ve hareketini bozduğu gösterilmiştir. Sonuçta gebelik planlayan çiftlerin normal kilolara gelip bunu korumaları, varsa sigara ve alkolü bırakmaları iyi olacaktır.
- Sigara da kadınların menopoz sürecini hızlandırdığı, yumurta sayısını azalttığı bilinen en önemli dış etken. Sigara kullanımı çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin hem yumurta hem sperm kalitesini bozarak gebe kalmayı zorlaştırıyor. Sigara aynı zamanda rahim ağzı ve tüplere de zarar veriyor.
- Tüplere en çok zarar veren etken ise cinsel yolla bulaşan hastalıklardır. Chlamidya, gonore gibi mikroplar daha çok sık partner değiştiren ve prezervatif kullanmayan çiftlerde görülür.
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURMAK GEREKİR?
Kısırlık problemi olan çiftlerin yaklaşık yüzde 30’unda erkekte, yüzde 30’unda kadında ve yüzde 30’unda ise hem erkekte hem de kadında problem bulunuyor. Yüzde 10’unda ise yapılan tetkiklere rağmen bir sorun tespit edilemezse bu grubun durumuna “açıklanamayan kısırlık” adı veriliyor.
Daha önce doğurganlığa zarar verme ihtimali olan bir hastalık veya ameliyat geçirmiş olanların hiç beklemeden, 35 yaş altındakilerin 1 yıl, 35 yaş üstündekilerin 6 ay korunmasız ilişkiye rağmen gebelik elde edememeleri halinde doktora başvurmalarının uygun olacağını belirtiyor.
KADINLARDA VE ERKEKLERDE KISIRLIK NEDENLERİ
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Gürkan Bozdağ, "çiftlerde görülen kısırlık sorunlarının yaklaşık dörtte birine yumurtlama sorunları neden olmaktadır." diyor. 35 günden daha seyrek âdet olmak ya da âdetin hiç olmaması, bir kadının yumurtlamadığının önemli işareti.
35 yaşın üzerinde bir kadınsanız, 6 aylık denemenizden sonra düzenli cinsel birlikteliğe rağmen hamile kalamadıysanız gebelik oluşumunu engelleyen bir durumunuz olabilir demektir" diyen Prof. Dr. Bozdağ, kısırlık teşhisinin nasıl konulduğunu şu şekilde açıklıyor:
"Hiç hamile kalamayan bir kadına birincil kısırlık teşhisi konur. Geçmişte en az bir başarılı hamileliği olan hastalara ise ikincil kısırlık teşhisi konur. Kısırlık hem erkekte hem kadında görülebilir. Tek başına kadınn veya tek başına erkeğin sorunu değildir. Aslında, erkeklerin ve kadınların doğurganlık sorunları yaşama olasılıkları eşittir."
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Gürkan Bozdağ kadınlarda ve erkeklerde kısırlık nedenlerini şu şekilde sıralıyor:
KADINLARDA KISIRLIK NEDENLERİ
- İleri kadın yaşı
- Sigara içmek
- Ağır alkol kullanımı
- Aşırı kilolu, obez veya önemli ölçüde zayıf olmak
- Üreme sistemine zarar verebilecek bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara sahip olmak
KADINLARDA KISIRLIĞA YOL AÇABİLEN HASTALIKLAR
- Polikistik over sendromu (PKOS)
- Hormonal dengesizliklerin neden olabileceği yumurtlama bozuklukları
- Pelvik inflamatuar hastalık (PID)
- Endometriozis (Çikolata kisti)
- Rahim fibroidleri
- Özellikle düşük riski açısından rahim perdesi (septat uterus)
- Erken yumurtalık yetmezliği
- Önceki bir ameliyattan dolayı tüplerde ya da yumurtalıklarda ortaya çıkan sekeller
- Kemoterapi veya radyasyon tedavisi
ERKEKLERDE KISIRLIK NEDENLERİ
- İleri erkek yaşı
- Sigara içmek
- Ağır alkol kullanımı
- Aşırı kilolu veya obez olmak
- İnmemiş testis
- Pestisitler, herbisitler ve ağır metaller gibi toksinlere maruz kalma
- Sperm yapımında düşüklük
- Testislerde üretilen sperm hareketliliğinde düşüklük
- Hepsi olmasa da bazı sperm şekil bozuklukları Spermin testislerden üretiminden itibaren menide ortaya çıkıncaya kadar ki transferinde ortaya çıkabilecek doğumsal ya da sonradan ortaya çıkabilecek tıkayıcı nedenler
- Doğurganlığı da etkileyebilecek çeşitli risk faktörleri, tıbbi durumlar ve ilaçlar
ERKEKLERDE KISIRILIĞA YOL AÇABİLEN HASTALIKLAR
- Retrograd boşalma
- Varikosel veya testislerin etrafındaki damarların şişmesi
- Sperminize saldıran ve onları yok eden antikorlara sahip olmak
- Düşük testosteron üretimi gibi hormonal bir dengesizlik
- Kanser için kullanılan kemoterapi veya radyasyon tedavisi
- Bazı romatizmal ve otoimmün hastalıklarda kullanılan ilaçlar
Bunlardan herhangi biri, hatta bunların bir kombinasyonu, erkeklerde kısırlık sorunlarına yol açabilir.
