Giriş
Hamilelikte bulantının bebeğin cinsiyetiyle bir ilişkisi var mı?
Gebeliğin 6. haftasından itibaren ortaya çıkabilen bulantı ve kusma 9. haftada en şiddetli seviyeye ulaşır, 12. haftadan sonra azalmaya başlar. Bulantı şikayetlerinin kişiden kişiye göre farklılık gösterebileceği bu süreçte baharatlı yiyeceklerden, şeker içeriği yüksek gıdalardan ve ağır kokular gibi tetikleyici faktörlerden uzak durulması yararlı olacaktır. Bahçeci Bursa Tüp Bebek Merkezi doktorlarından Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Betül Dündar; “Özellikle kız bebek ve ikiz olan gebeliklerde bulantı ve kusma daha şiddetli görülür. Bulantı ve kusmaya eşlik eden kilo kaybı, baş dönmesi, bayılma hissi ve çarpıntı gibi durumların varlığında mutlaka doktora başvurulması gerekir” dedi.
Gebelikte ortaya çıkan bulantı ve kusma oldukça sık karşılaşılan bir durumdur ve çoğu zaman son derece doğal bir şekilde gebeliğin bir belirtisi olarak bile kabul edilmektedir. Bu durum çoğunlukla sabahları daha yaygın yaşandığı için sabah hastalığı olarak da adlandırılmaktadır. Gebelikte ortaya çıkan bulantı ve kusma çok şiddetli seviyelere ulaşmadıkça normal gebelik sürecinin bir parçası olarak kabul edilir ve çoğu zaman da gebeliğin sağlıklı bir şekilde devam ettiğinin işaretidir diyen Doç. Dr. Betül Dündar; “Gebeliğin yaklaşık olarak 6. haftasından itibaren ortaya çıkabilen bulantı ve kusma 9. haftada en şiddetli seviyelere ulaşır ve genellikle 12. haftadan sonra azalmaya başlar. Gebeliğin 16.-20. haftalarından itibaren de genellikle tamamen kaybolur. Bazı kadınlar gebelikleri süresinde bu tatsız durumu hiç yaşamayacak kadar şanslıdırlar ve bu durumda bir terslik olduğunu düşünmeye gerek yoktur. Gebeliğin ilk 3 ayında sıklıkla karşılaştığımız ve sabah hastalığı olarak bilinen bu durum bazen birtakım kokular, baharatlı yiyecekler, sıcak ortamlar, artmış tükürük salgısı gibi değişik etkenler tarafından tetiklenebildiği gibi çoğu zaman herhangi bir etken olmaksızın ortaya çıkabilir” şeklinde belirtti.
Migreni olanlara dikkat!
Gebelik hormonlarında gerçekleşen hızlı yükselme bulantı ve kusma gibi şikayetleri beraberinde getirmektedir. Nadiren, çok daha ciddi durumlarda ( idrar yolu enfeksiyonu, tiroid, karaciğer hastalıkları, şiddetli gebelik zehirlenmesi ve molar gebelik gibi ) şiddetli bulantı ve kusma söz konusu olabilir. Gebelikte bulantı ve kusmanın daha sık ortaya çıktığı bazı durumlar vardır diyen Doç. Dr. Betül Dündar; “Gebelik öncesinde koku hassasiyeti olan kadınlar, migren hikayesi olan kadınlar, doğum kontrol hapı gibi östrojen içeren ilaçları kullanıp şiddetli bulantı ve kusma yaşayan kadınlar, taşıt tutması ya da bir başka deyişle hareket hastalığı hikayesi olan kadınlarda biraz daha sık olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlara ek olarak daha önceki gebeliklerinde bulantı ve kusması olması veya ailelerinde bu durumu yaşayan başka kadınların da olması gebelikte bulantı ve kusma gelişimi açısından risk faktörleridir. Ayrıca kız bebek taşıyor olmak veya çoğul gebelikler durumunda da bulantı ve kusma daha şiddetli seyretmektedir” diye ifade etti.
Bulantı ve kusmaya baş dönmesi eşlik ederse doktora başvurun
Gebelikte görülen bulantı ve kusma şiddetli olmadığı sürece komplike olmaz ve çoğunlukla zamanı geldiğinde kendiliğinden geçer. Bulantı ve kusma hastanın sıvı alımına engel olacak, ciddi sıvı kaybına sebep olacak kadar şiddetli ise hastanın idrar çıkışında azalma veya renginde koyulaşma izleniyorsa, ayağa kalktığında baş dönmesi ya da bayılma hissi oluyorsa, çarpıntısı varsa, kilo kaybı söz konusu ise hiperemezis gravidarum dediğimiz gebeliğin şiddetli bulantı ve kusması gelişmiş olabilir diye belirten Doç. Dr. Betül Dündar; “Bu durumda hastanın doktora başvurması önerilir, vücutta bozulan sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması amacıyla damar yoluyla sıvı tedavisi verilmesi gerekli olabilir. Anne adayı takip edilmeli, özellikle hastanın sıvı alımının bozulduğu düşünülüyorsa hastaneye yatırılarak tedavi edilmesinin bile gerekli olabileceği unutulmamalıdır” diye uyardı.
Yoğurt, peynir ve kraker bulantıyı hafifletir
Gebelikte bulantı ve kusma ne yazık ki tamamen önlenebilir bir durum değildir ancak bazı kokular, baharatlı yiyecekler, şeker içeriği yüksek gıdalar sıcak hava veya yorgunluk gibi tetikleyici faktörler varsa bunlardan kaçınmak yararlı olacaktır. İstirahat etmek, az ve daha sık yemek, proteinden zengin yoğurt, peynir gibi gıdalar, sabah yataktan kalkmadan önce tuzlu kraker ve benzeri atıştırmalıkları tüketmek yararlı olabilir diye belirten Doç. Dr. Betül Dündar; “Gebeliğin bulantı ve kusmasında önerilen birtakım gıda takviyeleri vardır ve bunların başında zencefil ile vitamin B6 desteği gelmektedir. Bunlar dışında, bulantı ve kusma giderici bazı ilaçlar da kullanılabilmekle birlikte mutlaka doktor tavsiyesi ile kullanılmaları gerektiği unutulmamalıdır” dedi.
Posta.com.tr
