Arabası olan herkesi ilgilendiriyor! Yüzde 20 zam geliyor...

Trafik sigortası ile beklenen yasa kanun teklifinden çıkartıldı? Peki şimdi ne olacak? Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan ile Posta yazarı Can Kantar konu ile ilgili dikkat çeken iki yazı kaleme aldı.

TRAFİK SİGORTASI YASADAN ÇIKARTILDI ŞİMDİ NE OLACAK?

Noyan Doğan’ın yazısı şu şekilde: Sigortacılık ve bireysel emeklilik sisteminde yeni düzenlemeler içeren kanun teklifi Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Ancak, trafik sigortası ile ilgili düzenlemeler son anda kanun teklifinden çıkartıldı. Neydi o düzenlemeler? Trafik sigortasından ödenen vefat ve sakatlık tazminatlarına standart getirilecekti. Trafik kazasında kusurlu tarafın yakınlarına tazminat ödenmeyecekti. Ticari araçlar, araç kiralama şirketleri kira, gelir kaybı gibi tazminatları talep edemeyeceklerdi. Küçük hasarlar için ve hurdaya çıkmış araçlara değer kaybı tazminatı ödenmeyecekti.

Şimdi ne olacak?

Trafik sigortasından ödenecek vefat ve sakatlık tazminatlarına standart getirilmediğinden mahkemeler kazalarda hayatını kaybedenlerin yakınlarına ya da sakat kalan kişilere farklı farklı tazminatlar ödenmesine karar verecek. Örneğin, aynı yaşta, aynı gelir grubunda olup da vefat eden birinin yakınına bir mahkeme 200 bin lira ödenmesine hükmederken, bir başka mahkeme bir başka kişinin yakınına 150 bin lira ödenmesine karar verecek. Çünkü, standart yok. Bu durumda 150 bin lira alan vatandaş mağdur olmayacak mı? Bu standartsızlık, ‘hasar aracısı’ adı verilen bir kesim yarattı. Bu kişiler “Sigorta şirketi size ödeme yapmaz, yapsa da az öder, bize vekâlet verin, adınıza işleri takip edelim” diyerek, kendilerine çıkar sağlamaya çalışıyorlar. Vekâleti alan mahkemeye gidiyor, davalar en az üç yıl sürüyor. Fazla para koparıyorlar mı? Koparıyorlar ama yüzde 30 hatta yüzde 40 komisyonlarını da alıyorlar. Ne oluyor? Vatandaş kendisi başvursa, sigorta şirketinden misal 150 bin lira alacaksa; aracı kişi, mahkeme kararı ile sigortadan 200 bin lira alıyor, içinden en düşük 60 bin lira komisyonunu, cebe indiriyor, vatandaşa kalıyor 140 bin lira. Üstelik, vatandaş kendi başvursa hemen tazminatı alacakken, iş uzayınca üç sene sonra alabiliyor. Bu aracılar yüzünden bugün vefat tazminatlarının yüzde 70’i mahkemelerde çözülüyor. Standart gelse aracıya gerek kalmayacak, vatandaş tazminatını beklemeden alacak.

FİYAT YÜZDE 20 ARTACAK

Trafik sigortası sorumluluk sigortası olduğundan kusurlu sürücünün yakınlarına tazminat, kira ve gelir kaybı gibi zararlar ve hurda araçlara değer kaybı tazminatı ödenmiyor. Ama kimi mahkemeler bunların da sigortadan ödenmesine karar veriyor. Düşünün; aynı tazminat için iki kişi başvuruyor, bir mahkeme ödenir diyor, bir başkası ödenmez diyor.

800 LİRADAN 960 LİRAYA YÜKSELECEK

Tazminatların yargıda çözülmesi, aracılar nedeniyle ödenen fazla tazminatlar, ödenmemesi gereken ama mahkeme kararıyla ödenmek durumunda kalan tazminatlar nedeniyle sigorta şirketlerinin maliyetleri artıyor. Şirketler kime, ne ödeyeceğini bilmiyor. Sadece son bir yılda şirketlerin ödediği bedeni tazminatlarda yüzde 40, diğer tazminatlarda da yüzde 50 artış olmuş. Bunu ben söylemiyorum, kamu söylüyor. Bu bir yerden çıkacak? Yine kamunun hesabına göre, önümüzdeki dönemde trafik sigortasının fiyatlarında yüzde 20’nin üzerinde artış bekleniyor. Hesap da yapılmış; ortalama 8 bin 635 lira olan otobüsün primi 12 bin 200 liraya, ortalama primi 800 lira otomobilin de fiyatı 960 liraya yükselecek.

TRAFİK SİGORTASINDA TRAFİK SIKIŞTI!

Posta gazetesi yazarı Can Kantar’ın yazısı ise şu şekilde: Sigorta sektörü Zorunlu Trafik Sigortası’ndan çektiği kadar hiç bir şeyden çekmedi. Önce şunu belirteyim. Trafik sigortası zorunlu ve karşı araca verilecek zararı karşılayan bir sigorta. Özetle toplumsal bir çözüm aracı. Bunun yanında trafik sigortası kaza sırasında yaralanan ve ölen kişilere tazminat ödüyor. Bir de araç yeni ise “Değer kaybı” tazminatı ödüyor. Sigortalılar veya varisleri bir kaza sonrası sigorta şirketinden bu tazminatları alabiliyor. Sigorta sektörü Zorunlu Trafik Sigortası’nda 15 yılda toplam 9 milyar TL zarar etmiş. Sigorta sektörünün yüzde 55’i yabancı, yüzde 45’i yerli sermayeli şirketlerden oluşuyor. Ve trafik sigortası primlerini kesen şirketlerin yüzde 60’ı yerli sermayeli şirketler. Yabancı sermaye oranı geçmişte çok daha yüksek olduğu için bu 9 milyar TL’lik zararın çoğunu yabancılar ödedi. Bu nedenle, “Bize ne yabancı şirketlerden. Onlar çok kar ediyorlar, biraz zarar etsinler” bakış açısını bu rakamlar yalanlıyor.

HESAPLAMA YÖNTEMİ DEĞİŞMELİ

Şirketler bedeni tazminatların hesaplanması için dünyada uygulanan bir yöntemi getirmeye çalışıyor. Hazırlanan metinlerde tartışılacak bölümler olduğu iddia edildiği için son anda kanun teklifinin o bölümü geri çekildi. Sigorta şirketlerinin asıl derdi bedeni hasar tazminatının farklı hesaplanmaması. Tazminatların matematik hesaplama yöntemi ile konunun uzmanı olan Aktüerler yerine mahkemelerin bilirkişilere hesaplatması sektörde sıkıntı yaratıyor. Yani aynı şartlarda iki kişi Denizli mahkemelerinde 10 TL alabilirken, Elazığ’da 7 TL tazminat alabiliyor.

ŞİMDİ NE OLACAK?

Son günlerde sigorta sektörünü ekmek kapısı gibi gören bazı aracılar bu işleri takip etmeye başladı. Ve böylece mağdurlar tazminatlarını aracılarla bölüştüğü için hem eksik hem de gecikerek alıyor. Bu aracılar mesela tamircilere kart bırakıp hasarlı araç sahiplerine ulaşıp “Değer kaybı” tazminatını sigortalıya peşin verip vekâlet alıyorlar. Böylece sigortalının alacağı tazminatın fazlasını da kendisi alabiliyor. Ortada dolaşan böyle çok iddia var. SEDDK bunlara düzen getirerek tüketicinin mağdur olmasına engel olmak istedi. Meclis’te kanun teklifi geri çekildi. Şimdi ne olacak?

Şirketler, fiyatını belirleyemediği, teminatına karar veremediği, ödeyeceği tazminatı öngöremediği ve sektörden nemalanmak isteyenlerin dadandığı bir poliçeyi kesmek istemeyecekler. Ya da kendilerine tanınan tavan primden satmak isteyecekler. Yani bu ekonomik sıkıntıların içinde bir de trafik sigortalarında prim artışına hazır olmalıyız. Serbest tarifeye geçmek isteyenler de seslerini yükseltecektir.