Bayramda çalışana çift yevmiye! En az 94 lira daha...

Kurban Bayramı’nda 4.5 gün genel tatil günü var. Yarın yarım günlük Arife tatiliyle başlayacak bu süre 23 Temmuz’da sona erecek. Birçok kurum bu günlerde çalışmaya ara verse de sanayide, turizmde, imalatta, tarımda ve daha birçok sektörde tatil döneminde çalışmalar devam edecek. Ayrıca market, bakkal, kuruyemişçi, fırınlar da vatandaşın ihtiyaçlarını karşılamak için gece gündüz hizmet verecek. Yani yüz binlerce kişi bayramda da çalışacak. Peki bayram demeden çalışan bu işçilerin hakları neler?

ASGARİ ÜCRETLİYE 424 LİRA

İşveren, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasa da işçilerin ücretini tam ödüyor. Bu günlerde çalışan işçilere ise her gün için ayrıca bir günlük ücret (çift yevmiye) ödenmesi gerekiyor. Asgari ücretli bir işçiye 2021 yılı için günlük brüt 119.25 lira, net olarak ise 94.20 lira (aylık 2 bin 825 lira) ücret ödenmesi gerekiyor. 4.5 günlük bayram tatilinin tamamında çalışmak zorunda kalan asgari ücretli işçiye, normal ücretine ilave olarak 424 lira ücret ödenecek. Aynı işçi 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü’nde de çalıştıysa 94.20 lira daha ilave ücret alacak. Toplam ek ücret 518 lirayı bulacak.

SÖZLEŞMEDE VARSA SÜRE ARTAR

Bireysel iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde genel tatil günlerinde çalışanlara ‘üç günlük ücret ödeneceğine’ dair hüküm olanlara, bayramda çalıştıklarında; bir iş karşılığı olmaksızın 1 günlük, çalışması karşılığında da 2 günlük olmak üzere 3 günlük ücreti tutarında ödeme yapılır. Bu durumda da örneğin günlük ücret 150 liraysa bayramda çalışılan her bir gün için 450 liralık ücret verilmesi gerekir. Bazı işçiler bu nedenle, 1 gün için 3 yevmiye aldığını belirtebiliyor. Ama genel uygulama 1 güne karşılık çift yevmiyedir.

BİR SONRAKİ MAAŞLA YATAR

Bayramlarda yapılan çalışmaların karşılığının bir sonraki ücret ile birlikte ödenmesi gerekiyor. Bayramda çalışan işçiye ücret yerine izin verilemez. Bu çalışmanın karşılığının para olarak yatırılması gerekiyor. Yani işveren işçiye ‘bayramda çalıştığın günleri daha sonra izin olarak kullanırsın’ diyemez. Çünkü bu durum mevzuata aykırı. İşveren izin konusunu sadece fazla mesai yapan işçisine önerebilir. Bayramdaki çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilemez. İşveren, bayram çalışmasını sonra izin olarak kullandırsa bile yine çalışana çift yevmiye ödemek zorunda.

FAZLA MESAİ DE YAPILMIŞSA...

Bayramda çalışanlar fazladan yevmiye alırken, eğer fazla mesai de yapmışlarsa yani haftalık çalışma süresi 45 saati geçerse bu kez ayrıca fazla çalışma ücreti daha alabilecek. Fazla mesai, ilave bir günlük ücrete ek olarak saatlik çalışma ücretinin yüzde 50 fazlası olarak ödenir.

KIDEM TAZMİNATINA EKLENİR

Bayram ücreti yasal bir zorunluluk olduğundan, bu dönemlerde çalışana bu ücretin ödenmemesi halinde işçi haklı fesihle işten ayrılabilir ve buna karşılık tazminat gibi alacaklarını talep edebilir. Bu durumda ödenmeyen mesai tutarları faiziyle alınabiliyor. Bu arada bayram için ödenen fazla mesai, harçlık ya da ikramiyeler kıdem tazminatı hesabına da ekleniyor. Söz konusu ödemeler eğer düzenli olarak her bayramda yapılıyorsa, bu ödenen paralar işçinin toplam kazançlarına dahil ediliyor ve tazminatı artırıyor. Burada önemli olan husus bayram ödemesinin her yıl tekrar etmiş olması.