7 Mart Perşembe günkü Hadi ipucu sorusu belli oldu. Yarışma 12.30'da başlarken 12 sorudan bir tanesi video şeklinde geliyor ve "Emojilerde hangi spor saklı?" sorusuna cevap aranıyor.

CEVAP: BOKS

Boks Nedir

iki rakip arasında düzenlenen yumrukla saldırı ve savunmaya dayanan amatör ya da profesyonel olarak katı kurallar çerçevesinde yapılan bir spor dalıdır. Aynı zamanda boks, güç, dayanıklılık ve ciddi cesaret isteyen bir spor türüdür.

Boks Sporunun Tarihçesi

Eski Yunan’da ve Roma’da boks önemli sporlardan biriydi. Ama bu spor acımasız bir biçimde yapılırdı ve dövüş genellikle boksörlerden biri ölünceye kadar sürerdi. Daha sonra yasaklanan boks, 18. yüzyılın başlarında İngiltere’de yeniden ortaya çıktı. 1719’da James Fig, Londra’da bir ring kurarak hem ders verdi, hem de bütün rakipleriyle dövüştü. Çıplak yumrukla yapılan bu dövüşlerin kuralları yoktu ve çok acımasız biçimde bazen saatlerce sürüyordu. İngiltere’de 1866’da Amatör Spor Kulübü kuruldu. John Chambers ve VIII. Queensburg markisinin yönlendirmesiyle eldivenle yapılan maçlar için kurallar getirildi. Böylece çağdaş boksun temelleri atılmış oldu.

ABD’de ise boks 19. yüzyıl başlarında ortaya çıktı ve boksa olan ilgi 1880’lerde John L. Sullivan’la birlikte arttı. Sullivan, Paddy Ryan’ı 1882’de nakavtla yenerek eldivensiz boksun tartışmasız şampiyonu oldu. Daha sonra eldivenli olarak pek çok maç yaptı. Dünya ağır sıklet boks şampiyonluğunu kazanan ilk siyah boksör Jack Johnson’dı. 1937’de ağır sıklet şampiyonu olan Joe Louis, bu unvanı kazanan ikinci siyah boksör oldu. Louis, bu unvanını 25 kez korudu ve 1949’da yenilmeyen şampiyon olarak emekliye ayrıldı.

ABD’de 1950’lerin en ünlü şampiyonu olan Rocky Marciano, boks tarihine en sert yumruklara sahip boksörlerden biri olarak geçti. Hiçbir profesyonel maçta yenilgi almamış tek boksör olarak 1956’da boksu bıraktı.Böylece Slyvester Stallone’ye ilham vererek “Rocky” filmi çekilmiş oldu. 1960’larda ve 1970’lerde dünya ağır sıklet boksunun efsanevi kişisi Muhammed Ali’ydi. ABD’de ağır sıklet dışındaki sıkletlerde de önemli boksörler yetişti. Henry Armstrong, George Dixon, Willie Pep, Joe Gans ve Benny Leonard bunların başında gelir.

Boksta asıl hedef, rakibe belden yukarı net ve sert vuruşlar yapmak ve aynı zamanda kendisine gelen darbelerden kendisini koruyabilmektir. Boks sırasında rakiplerde ciddi yaralanmalara meydan vermemek için, içi yumuşak bir madde ile şişirilmiş eldivenler kullanılmaktadır. Boks karşılaşmaları ring adı verilen kare şeklindeki meydanlarda gerçekleştirilir. Ring ölçüleri 6,10 m olarak ayarlanmaktadır. Ring çevresi, dışı yumuşak kumaşlarla beslenmiş kalın halat katları ile çevrilidir. Ring çevresi de 3 ya da 4 kat halat ile çevrelenmiştir. Halatlar köşelerden yine yaralanmaları engelleyecek şekilde direkler ile sabitlenmiştir. Boksörler ringe hafif ayakkabılar, profesyonel oyuncular sadece şort, amatör oyuncular ise şort ve atlet giyerek çıkarlar. Amatör ve profesyonel oyuncular, koruyucu dişlik ve kask takarak karşılaşmaya başlarlar. Amatörler aynı zamanda koruyucu başlıkta takmaktadırlar. Amatör oyuncuların eldivenleri 225 gram civarındayken, profesyonel oyuncuların eldivenleri ise 170 ile 225 gram arasındadır.

Boksta rauntlar gong sesi ile başlayıp yine aynı sesle bitirilirler. Raunt süreleri amatör karşılaşmalarında 2 dakikalık 5 raunt ile sonlandırılırken, profesyonel karşılaşmalarda ise 3 dakikalık 15 raunt ile sonlandırılmaktadır.

Oyun içinde dirsek, kafa, başın arka kısmı ve ense, omuzlarla itmek, belden aşağıya vurmak ve belden aşağıyı kavrayarak hareket kısıtlaması yaşatmak ve böbreklere vurmak yasaktır. Aynı zamanda yere düşmüş kalkmak üzere olan oyuncuya tekrar vurmak yasak olup, rakibi onun ayağa kalkmasını beklemek zorundadır. Oyun sırasında yere oturmak, çelme takmak ve rakibi tutarak vurmak da yasaktır. Karşılaşma sırasında o heyecanla konuşmakta yasaktır. Hakem eşliğinde yapılan karşılaşmalarda aldığı darbe ile düşen rakibe hakime ona kadar saymaktadır. Yere düşen boksör bu süre zarfında yerden kalkarsa, oyuna devam edebilir eğer o süre içerisinde kalkmazsa nakavtla yere düşen oyuncu yenik sayılmaktadır. Boks karşılaşmaları uzman doktorlar eşliğinde yapılmaktadır. Oyun içinde aldığı darbeler sonucu rakibin oyuna devam edip edemeyeceğine, yapılan muayeneler ile doktor bir hüküm verebilmektedir. Her boksörün maç esnasında iki yardımcısı bulunabilmekte fakat karşılaşma sırasında yardım edememektedirler.

Boksta, karşılaşmalar sırasında izleyen hakemlerce yapılan puanlama sistemi bulunmaktadır. En çok puan alan raunt sonunda oyunu kazanmaktadır. Puanlamaya kalmadan nakavt haricinde galibiyeti belirleyen birkaç etmen daha bulunmaktadır. Bunların arasında hükmen galibiyet, abondene, diskalifiye ve hakem kararı bulunmaktadır. Hükmen galibiyet, herhangi bir sebep nedeni ile rakibin ringe çıkamamasından kaynaklı bir galibiyettir. Abondene, karşılaşma sırasında boksörün ya da yardımcısının rakibin üstünlüğünü kabul etmesi sonucu oluşan galibiyettir. Hakem kararı, boksörün maça devam edemeyeceğine karar vermesi sonucu oluşan galibiyetken, diskalifiye ise boksörlerden birinin kural ihlali yapması sonucu karşı tarafa verilen galibiyettir. Boks maçları sağlığa zararlı olmasına rağmen yapılan ve aynı zamanda heyecanla takip edilen spor dalları arasında bulunmaktadır.

Ring:Boks karşılaşmaları ringde yapılır. Ring, üç veya dört sıra halatla çevrili ve yerden yüksekliği en az 91 cm en fazla 122cm olan kare biçiminde bir alandır. Halat aralıkları en az 40 cm olmalıdır. Ringte kırmızı, mavi ve tarafsız beyaz köşeler vardır. Sporcular ait oldukları köşeden, hakem ve doktor ise jüri masasına yakın olan beyaz köşeden ringe çıkar.

Profesyonel boksta ringin büyüklüğü 5-6 m², amatör boksta ise en az 3-6 m²’dir. Boks karşılaşmalarında, her iki boksörün de aynı sıklette (ağırlıkta) olması gerekir..

Antrenman ve teknikleri:Boks, zor ve çok yorucu bir spordur. Boksörler antrenman yaparak karşılaşmaya hazırlanırlar. Antrenman bir başka boksörle yapılan çalışmanın yanı sıra, gölge boksu, kum torbasıyla çalışma, ip atlama ve kondisyon için koşu gibi başka çalışmaları da kapsar.

Boksta duruş çok önemlidir. Çünkü bir boksörün saldırı ve savunma gücü ile hızı, dengesine ve harekete her an hazır olmasına bağlıdır. Boksörün duruşu rahat olmalıdır. İyi bir duruşta sağ ayak, biraz öndeki sol ayakla bir denge oluşturacak biçimde sağa doğru biraz açılmalıdır. Her iki ayağın ucu da hafifçe sağa dönük olmalıdır. Böylece bedenin yalnızca sol yanı rakibe açık tutulur. Hafifçe sıkılmış sol yumruk biraz ileride ve çene hizasında olmalıdır. Sağ kol da çene hizasında, ama çeneden yaklaşık 15 cm önde tutulur. Her iki kolun dirseği, bedeni korumak için içe doğru çekilmelidir. Bedenin öne doğru biraz eğik tutulması, rakibin yumruğu karşısında denge yitirilmeksizin geriye kaçmayı kolaylaştırır.

Doğru vuruş boksun temelini oluşturur.Bu temel boksun en önemli koşuludur. Rakibe atılan yumruğun eldivenin içinde iyice sıkılmış olması gerekir. Başlıca vuruş biçimleri şunlardır:

direkt yumruk (straight punch)

sağ direkt (right straight punch)

sol direkt (left straight punch)

sağ kroşe (right hook punch)

sol kroşe (left hook puch)

aparkat (uppercut punch)

swing

dış el yumruk (backfist)

sağ dış el yumruk

sol dış el yumruk

Direk vuruş adından da anlaşılacağı gibi düz bir şekilde atılır. Sol kroşe ise sol kol ile gövde arasında 45-90 derece arasında açı yapılarak atılan vuruştur. (Aynı durumun tersi sağ kroşe için geçerlidir). Aparkat çok fazla kullanılmayan,yani genelde vurma fırsatı bulunmayan bir vuruş türüdür. Fakat böyle bir durum yakalandığında çok sert etki bırakır. Genelde çeneyi hedef alır. Swing ise kroşelerin uzatılmış şeklidir. Devamlı hareketlerle rakibi şuursuz bir hücuma zorlamak ve hemen kontraataklara geçmek üzere yapılır.