Doğu Karadeniz Bölgesel Gelişme Planı (DOKAP) Bölgesi Üniversiteler Birliğince, bünyesindeki 9 devlet ve 1 vakıf üniversitesiyle bir süre önce düzenlenen çalıştay ile 13 ortak proje geliştirildi. Kalkınma Bakanlığı uzmanları tarafından çeşitli inceleme ve düzenlemelerin ardından bu projelerden 9'unun desteklenmesine karar verildi.

Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin yenilenebilir enerji başlığı konusunda hazırladığı ve denizdeki dalgalardan elektrik enerjisi elde edecek "Dalgadan Enerjiye" başlıklı projenin hayata geçirilmesi için 1 milyon 350 bin lira bütçe tahsis edildi.

DALGA KIRANLAR VE BALIKÇI BARINAKLARI İLHAM VERDİ

KTÜ Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı ve proje sorumlusu Prof. Dr. İsmail Hakkı Altaş, yaptığı açıklamada, başlama aşamasına gelen projede ana fikrin, Karadeniz sahillerinde yer alan çok sayıdaki balıkçı barınakları ve dalga kıranlardan çıktığını söyledi.



Karadeniz Sahil Yolu'nun bitmesinin ardından çok sayıda dalga kıran yapıldığına işaret eden Altaş, "Bunun yanı sıra balıkçı barınaklarının sırt kısımları ile dalga kıranların uç kısmına baktığımızda çok yüksek olmayan ama süresi uzun dalgaların olduğunu gözlemledik. 'Bu dalgaları biz elektrik enerjisine dönüştürebilir miyiz?' düşüncesinden hareketle projeler geliştirdik." diye konuştu.

Altaş, geliştirdikleri çalışmaları bilgisayar ortamında tasarladıklarını belirterek, bir balıkçı barınağının sırt kısmına yerleştirilecek dalga enerji sistemi sayesinde elektrik enerjisinin depolanarak kullanılabileceğini vurguladı.

LABORATUVAR ORTAMINDAKİ TESTLERDE OLUMLU SONUÇ ALINDI

Elektrik enerjisinin üretilmesinin yeterli olmadığını, kullanılacağı cihazlar için yeterli gerilimi sağlaması gerektiğine dikkati çeken Altaş, şöyle devam etti:

"Bunun, bir balıkçı kulübesinde olabilecek elektrikli cihazları göz önüne alarak çalışmasını yaptık çünkü ev ve iş yerlerimizde kullandığımız elektrikli cihazların belirli çalışma gerilim değerleri ve frekansları bulunuyor. Dolayısıyla deniz dalgasından üretilecek enerjinin de bu standartlara uygun olması gerekiyor. Biz mühendisler olarak bununla ilgili geliştirmeler yaptık. Bu süreçte iki doktora tezi tamamladık. Tezlerden birinde deniz dalgalarının düzenli hareket ettiği ve belirli periyotlarla gelip gittiğine yönelik bir çalışma yaptık. Bunu laboratuvar ortamında gerçekleştirdik ve elektrik enerjisi elde ettik."



Altaş, ikinci tezde ise düzensiz dalga durumunu göz önüne aldıklarını anlatarak, "Yani rastgele gelen deniz dalgaları göz önüne alındığında her ikisinde de başarılı sonuç aldık. Bunların sonucunda deniz dalgasından enerji üretebiliriz ve bununla da elektrikli cihazları besleyebiliriz." dedi.

SİSTEMİN ATIĞI YOK

Bu sistemin atığı bulunmadığını, dolayısıyla çevreye de zarar vermediğini belirten Altaş, "Balıkçı barınaklarının sırt bölgesi ve dalga kıranlar, kullanılmayan ölü bir bölge. Geliştireceğimiz prototip ve kuracağımız kurgulama ile bunu göstermeyi amaçlıyoruz. Bir açıdan da kamuoyunu bilgilendirmek istiyoruz. Bu uygulamaların yapılabileceğini, sanayici ve girişimci arkadaşlarımızın dikkatine sunuyoruz. Bizler araştırma ve geliştirme olabilirliğini gösteriyoruz, bundan sonrası ise onlara kalıyor." değerlendirmesinde bulundu.

'SADECE HAMSİ YEMEYECEĞİZ, ELEKTRİK DE ÜRETECEĞİZ'

Altaş, projenin ilk olarak üniversitenin sahil tesislerinde inşa edilecek iskelede uygulanacağını dile getirerek, bu iskelede projeyi dikkate alarak bazı düzenlemeler yapıp sistemi kuracaklarını kaydetti.

"Yani Karadeniz'den sadece hamsi yemeyeceğiz, elektrik de üreteceğiz." ifadesini kullanan Altaş, şunları söyledi:

'BİLİMSEL VE TEORİK OLARAK HAZIRIZ'

"Karadeniz'in zenginlikleri hep söyleniyor ama buna dalga enerjisini de eklememiz lazım. Karadeniz'in dalgasıyla meşhur olduğu bilinir. Biz bu dalgayı kullanarak verimli hale dönüştürürsek çok iyi olacak. Ekibimiz bu konuda yetkin. Projeye bilimsel ve teorik olarak hazırız. Bunun ülkemiz ekonomisine önemli katkıları olacağını düşünüyorum çünkü bunu kendi kaynaklarımızdan üreteceğimiz için ne kadar dalga ve güneş enerjisinden balıkçı barınaklarını beslersek, elektrik şebekesinden de o kadar az güç kullanılacak."

KTÜ Ar-Ge ve bilimsel araştırmalardan sorumlu Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Asım Örem ise DOKAP Bölgesi Üniversiteler Birliği ile üniversiteler arasında eğitim-öğretim, araştırma ve geliştirme gibi konuları ileri düzeye taşıyarak, topluma hizmet eden konularda katkı sağlamayı amaçladıklarını belirtti.

'DALGADAN ENERJİYE'

Kabul edilen ve destekleme kararı alınan 9 projeden 3'ünün KTÜ'ye ait olduğunu anlatan Örem, KTÜ'nün bu projelerden üçünde yürütücü sorumluluğu almasından büyük mutluluk duyduklarını dile getirdi.

Bu üç projeden birinin yenilenebilir enerji başlığı altında "dalgadan enerjiye" olduğunu kaydeden Örem, "Gösterdikleri çalışmalar ve elde ettikleri başarılardan dolayı katılan tüm öğretim üyelerimizi canı gönülden kutluyor, başarılarının devamını diliyorum. Projemizin yürütücüsü Prof. Dr. İsmail Hakkı Altaş olup, proje Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi ve Sürmene Abdullah Kanca MYO öğretim üyeleri katkılarıyla gerçekleşecektir." diye konuştu.

AA