Bilim insanları, koronavirüsünün günlük hayatta kullanılan çeşitli malzemeler üzerinde ve havada ne kadar uzun süre tutunabildiğini araştırdı. Virüs, hastanelerde ve evlerde yaygın olarak bulunan malzemeler olan çelik ve plastiği tercih ediyor. Onur Binay/posta.com.tr
Bulaşıcı koronavirüs, bir karton kutuda en az bir gün hayatta kalabilir. Çelik ve plastik üzerinde ise daha uzun süre yaşayabilir.
Zaten 110.000'den fazla enfekte olan Covid-19’un hızlı yayılmasındaki büyük soru, buna neden olan mikrobun insanlar arasında nasıl bu kadar kolay hareket ettiği ve yayıldığı. Her ne kadar birçok virüs ve mikrop sıradan nesnelerde hayatta kalabilse de, yeni koronavirüsün bunu nasıl yaptığı konusunda araştırma, salgının yayılmaması konusunda yardımcı olabilir.
Bir cevap bulmaya yardımcı olmak için, ABD'li araştırmacılar virüsü evlerde ve hastanelerde yaygın olarak bulunan yedi malzemeye yaymayı denedi, ne kadar süre bulaşıcı olduğunu araştırdı.
Araştırmalara göre mikrop üç gün boyunca yapıştığı plastik ve paslanmaz çelikte en uzun süre hayatta kaldı.
Bu, hastane ekipmanlarının ve metrolardaki kayış askı direklerinin hastalık için potansiyel bir vektör olduğunu gösteriyor.
Bununla birlikte, şimdiye kadar, virüsün cansız nesneler aracılığıyla yayıldığına dair kesin bir kanıt yok. Bu noktada Covid-19'u kontamine yüzeylerden veya cansız nesnelerden alıp alamayacağınızı bilmiyoruz.
Hastaları test eden doktorlar, virüsün insanların üst solunum yollarında büyük miktarlarda bulunduğunu biliyor, bu da öksürdüklerinde veya hapşırdıklarında yayılmasını, havaya ve yüzeylere küçük damlacıklar ve aerosoller püskürtmesini sağlıyor.
Bilim adamları, virüsün farklı malzemeler üzerinde ne kadar süre kaldığını da baktılar. Birkaç saat veya gün bekledikten sonra yüzeyleri sildiler ve petri kabındaki hücrelere hala bulaşıp bulaşamayacaklarını kontrol ettiler.
Virüsün en çok sevdiği malzemeler, bulaşıcı mikropların üç gün sonra hala toplanabileceği ve biraz daha uzun süre dayanabileceği paslanmaz çelik ve plastikti. Virüs bu malzemeler üzerinde en az 3 gün hayatta kalabiliyor. Ayrıca bakır üzerinde 4 saat, hava odasında ise yaklaşık 3 saat dayanabiliyor.
Virüsün tam olarak nasıl yayıldığından emin olmak için ayrıntılı epidemiyolojik çalışmalar yapılıyor. Ancak yeni laboratuvar bulguları en azından kargo paketlerine veya plastik cep telefonu kılıflarına yapışabileceğini gösteriyor.
İnfluenza gibi bazı virüslerde, bir yüzeye dokunmak milyonlarca viral partikülü sadece birkaç saniye içinde süpürüyor. Diğer çalışmalar, insanların yüzlerine saatte 20 defadan fazla dokunduğunu gösteriyor. Düşük nem ise virüslerin daha uzun süre yaşamasını sağlıyor.
Sağlık yetkilileri, insanların ellerini sık sık yıkamasını ve yüzeyleri dezenfekte etmek için alkol bazlı temizleyiciler kullanmasını tavsiye ediyor.
NIH araştırmacıları yeni virüsü SARS ile karşılaştırdılar ve iki mikrobun benzer süre boyunca hayatta kaldığını buldular. SARS 2003'te bir salgına neden oldu, ancak bu kadar kolay ilerlemedi. Bu da Covid-19'un neden daha hızlı yayıldığı konusunda diğer faktörlerin rol oynadığı anlamına geliyor.
Araştırmacılar, şimdi virüsün sümük, tükürük ve dışkıda ne kadar süre yaşayabileceğini de araştırıyor.