Giriş
2020 Nobel Kimya Ödülü sahiplerini buldu
2020 Nobel Kimya Ödülü Emmanuelle Charpentier ve Jennifer A. Doudna'ya verildi.
Nobel Kimya Ödülü bu yıl, 'genom kurgulamasına olanak sağlayan yöntemin geliştirilmesine katkılarından ötürü', Fransız mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile ABD'li biyokimyacı Jennifer A. Doudna'ya verildi.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nden yapılan açıklamada, Charpentier ve Doudna'nın DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleştirmeye olanak sağlayan 'CRISPR/Cas9' siteminin geliştirilmesine katkılarından ötürü ödüle layık görüldüğü belirtildi. Açıklamada, 'hayvanların, bitkilerin ve mikro-organizmaların DNA'larının çok hassas şekilde değiştirilmesine imkan sağlayan sistemin yaşam bilimleri üzerinde devrim niteliğinde bir etki yarattığı, kanserin ve kalıtsal hastalıkların tedavi etmeye yönelik umutlara katkı sağladığı' belirtildi.
Fransız mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier, 'Streptococcus pyogenes' adı verilen bakteri üzerindeki çalışmalarda, daha önce bilinmeyen 'tracrRNA' adı verilen bir molekülün varlığını keşfetti. Charpentier, molekülün, virüsleri DNA'ları keserek etkisiz hale getiren, 'CRISPR/Cas' adı verilen bakterinin kalıtsal bağışılık sisteminin parçası olduğunu gösterdi.
Fizik ödülü sahibini buldu
Charpentier, keşfini 2011'de yayımladığı makaleyle bilim dünyasıyla paylaşırken, aynı yıl RNA üzerine geniş bilgi sahibi ABD'li biyokimyager Jennifer Doudna ile laboratuvar çalışmalarına başladı. Charpentier ve Doudna, çalışmalarında bakterinin 'genetik makası' işlevi gören molekülü laboratuvar ortamında yeniden yaratmayı başardı.
Devrim niteliğindeki bu deneyi ardından bilim insanları bu genetik makasın yeniden programlamak üzere çalışmalar yürüttü. Molekül, virüs DNA'larını, hücre DNA'sından keserek ayırabiliyordu fakat Charpentier ve Doudna, molekülün DNA zincirini herhangi bir noktasına da aynı şekilde müdahale edebileceğini ispatladı.
Charpentier ve Doudna'nın gerçekleştirdiği keşfin ardından, CRISPR/Cas9 sistemi dünya çapında genetik araştırmalarda kullanılmaya başladı.
