Giriş
ABD istihbaratından 'Karadeniz'e mayın döşendi' iddiası
Rusya ve Ukrayna arasında süren savaş sayısız sivil ve askeri kayba sebep olurken bir yandan da dünyayı büyük bir krize sürükledi. Ukrayna’dan çıkamayan ve alıcı ülkelere yollanamayan tahıl nedeniyle başlayan tahıl krizi küresel ekonomide büyük yaralar açarken ABD istihbaratından yeni gelen bir bilgi yaşanan krizin daha da derinleşeceği korkularını artırdı.
ABD, Rus donanmasının Ukrayna'nın Karadeniz limanlarına Mayın döşeme emri verdiğini söyledi. Gizliliği yeni kaldırılan ABD istihbaratına göre, Rus donanmasına Odesa ve Ochakiv limanlarına mayın döşeme emri verildi ve Ukrayna tahıl ihracatının ablukasının bir parçası olarak Dinyeper Nehri'ni ise çoktan mayınlarla döşedi. İstihbarat operasyonu, bu hamlelerin Rusya'nın küresel kıtlığı tetiklemekle tehdit eden tahıl ihracatı ablukasının bir parçası olduğunu iddia ediyor.
UYDU GÖRÜNTÜLERİ ABD TARAFINDAN YAYINLANDI
ABD'li yetkililer ayrıca, tahıl ihracatındaki kesintinin küresel bir kıtlığı tetiklemekle tehdit ettiği bir zamanda, Ukrayna'nın en büyük ikinci tahıl terminali Mykolaiv'de bu ayın başlarında Rus füze saldırılarının yol açtığı hasarı gösteren uydu görüntüleri yayınladı. Mykolaiv'deki ayçiçek yağı depolama tankları da çarşamba günü saldırıya uğradı.
Rusya, Karadeniz limanlarının çevresine mayın döşediğini yalanladı ve Kiev'le ilgili iddiaları tersine çevirerek Ukraynalıların kendi limanlarına mayın döşediğini iddia etti.
ABD istihbaratı bunun, hâlâ Ukrayna kontrolündeki kıyı şeridini kesmek için ortaya konan bir Rus stratejisi olduğunu söylüyor.
ABD'li bir yetkili, "ABD, Karadeniz filosunun Ukrayna'nın Odesa ve Ochakiv limanlarını etkin bir şekilde ablukaya alma emri altında olduğu bilgisine sahip. Rusya'nın kuzeybatı Karadeniz'de mayın döşemediği iddialarına rağmen, Rusya'nın aslında Karadeniz'de Ochakiv yakınlarındaki mayınları yerleştirdiğini doğrulayabiliriz. Ayrıca Rus güçlerinin daha önce Dinyeper Nehri'nde de mayın kullandığına dair işaretlerimiz var.” sözleriyle iddiaları açıkladı.
Yetkili, "Ukrayna'nın deniz yoluyla ihracatı küresel gıda güvenliği için hayati önem taşıdığından, Rusya'nın Karadeniz'in kuzeyindeki üçte birlik alanda deniz ticaretinin durmasına neden olan ve bölgeyi navigasyon için güvensiz hale getiren eylemlerinin etkisi küçümsenemez" dedi.
TAHILIN YÜZDE 95'İ BU LİMANLARDAN ÇIKIYOR
Ukrayna'nın dünya buğday ihracatında 10'uncu sırada olduğu ve bu ihracatın yaklaşık yüzde 95'inin Karadeniz limanları üzerinden ülkeyi terk ettiği biliniyor.
Öte yandan alternatif kara yolları incelenirken, İngiltere, Karadeniz üzerinden kargo gemilerine eskortluk teklif eden Türkiye'ye teknik uzmanlık teklif etti. Ankara da önerilen tahıl konvoylarını görüşmek üzere Rus yetkililerle bir toplantı tarihi belirleyemediğini söyledi.
ABD dün ayrıca, Ukrayna'nın en büyük ikinci şehri olan Mykolaiv'deki Nika-Tera tahıl terminaline 4 Haziran'da Rus saldırısında verilen hasarın ölçeğini gösteren uydu görüntülerinin gizliliğini kaldırdı.
ABD'li yetkililer "Görüntü, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin, bölgedeki tahıl silolarından üçünün yanı sıra tahılları gemilere yükleyen konveyör sisteminin yok olmasına yol açtığını açıkça ortaya koyuyor" dedi.
Bu da Rusya'nın saldırısı nedeniyle tahıl terminalinin ihracat kapasitesinin en az üçte bir oranında azaldığı anlamına geliyor.
