Giriş
Doç. Dr. Gözügüzelli, 'çatışmaların yeni merkezi olabilir' diyerek duyurdu! 'Türkiye oyun kurucu olarak yer alacak'
Azerbaycan, geçtiğimiz günlerde Karabağ için beklenen adımı attı. Bölgedeki Ermenilerin sivillerin bulunduğu yerlere yerleştirdiği mayınlar sonucunda işçiler ve polislerin hayatını kaybetmesiyle Karabağ’a bir ‘anti-terör’ operasyonu başlatan Azerbaycan ordusu, kısa süre içerisinde amacına ulaştı. Batı’dan ve Rusya’dan beklediği desteği göremeyen Ermenistan tarafı ise operasyonun başlamasından yalnızca bir gün sonra teslim olarak silahlarını bıraktı. Bölgedeki son gelişmeleri değerlendiren Doç. Dr. Emete Gözügüzelli, Karabağ'ın ilerleyen dönemde çatışmaların merkezi olabileceğini söyleyerek Türkiye'nin bölgedeki rolüne dikkat çekti.
Ömer Faruk Ekinci / Posta.com.tr | Azerbaycan, Karabağ’da Ermeniler tarafından döşenen mayınların işçilerin ve polislerin ölümlerine sebep olmasının ardından düğmeye basarak bölgeye operasyon başlattı.
TÜRKİYE'DEN 'HER ZAMAN YANINIZDAYIZ' MESAJI
Operasyonun başlamasının ardından Türkiye’den Azerbaycan’a destek mesajı gecikmedi. Ankara, Azerbaycan’a “Her zaman yanınızdayız” mesajı verirken Ermenistan ise her zaman olduğu gibi önce suçlamalarda bulundu daha sonra Rusya'ya sığındı.
Ermenistan Dışişleri Bakanlığı Rus barış güçlerinin, Azerbaycan'ın terörle mücadele operasyonunu durdurmaktan sorumlu olduğunu öne sürdü. Bu isteğin ardından Rusya’dan Ermenistan’a soğuk duş etkisi yaratan bir açıklama geldi. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitri Medvedev, Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ı hedef alarak, Rusya'nın Karabağ'a yönelik devam eden operasyonuna karşı Ermenistan'ı desteklemeyeceğinin sinyalini verdi.
OPERASYON YALNIZCA BİR GÜN SÜRDÜ
Fransa ise Azerbaycan'ın askeri operasyonu nedeniyle BM Güvenlik Konseyi'ni acil toplantıya çağırdı.
Operasyonun başladığı andan itibaren Ermenistan tarafına yalnızca tek bir şart sunan Azerbaycan, Ermeni silahlı kuvvetlerinin teslim olmaları ve yasadışı rejimin kendisini feshetmesi halinde operasyonu durduracağını belirtmişti. Ermeni güçlerinin ikinci gün teslim olmasının ardından Azerbaycan da operasyonun durdurulduğunu duyurdu.
"ERMENİSTAN'IN EKSENİ KARABAĞ ZAFERİNDEN SONRA KAYDI"
Bölgede yaşanan gelişmeleri Posta.com.tr’ye değerlendiren Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Milletlerarası Hukuk Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emete Gözügüzelli, Karabağ bölgesinin hem Orta Asya’ya açılan bir kapı olarak hem de doğalgaz ve petrol kaynakları açısından zengin bir bölge olduğuna dikkat çekti.
Bu bölgenin kontrolünü elinde tutmanın küresel güçler başta olmak üzere pek çok ülke için oldukça önemli olduğunu ifade eden Doç. Dr. Gözügüzelli, “Senelerce Ermenistan-Rusya yakınlığı sürse de Rusya ekseninde bulunan Ermenistan’ın 2020’deki Azerbaycan’ın Karabağ Zaferi sonrasında eksen kaymasına yöneldi. Türkiye ile Rusya arasındaki Ukrayna savaşından kaynaklı oluşan denge siyasetine yönelik atmosfer, Ermenistan’ı ABD ve AB ile iş birliğine iterken Batı güçleri Ermenistan üzerinden Rusya ve Türkiye’ye karşı rekabeti sürdürdü” şeklinde konuştu.
Doç. Dr. Gözügüzelli, geçtiğimiz günlerde yaşanan olaylarla ilgili şu ifadeleri kullandı:
Ermenistan’ın anlaşmalara aykırı şekilde terör faaliyetlerinde bulunan hukuka aykırı bir şekilde Türk toprakları Karabağ’da mayın döşeyerek sivil halkı hedef alması ile aranan bir istikrarsızlık yaratma amacı karşısında Azerbaycan ordusunun çok net ve kararlı bir terör karşıtı operasyonla anayasal düzeni yeniden tesis etmek adına oluşturduğu hamle adeta Türk ordusunun bu izlenen politikalar karşısında ne kadar güçlü bir noktada olduğunu gösterdi.
RUSYA'DAN İSTEDİĞİ YARDIMI BULAMADI
Rusya’nın bu çatışmada fiili olarak Azerbaycan’a bir yardım veya destekte bulunmadığını söyleyen Doç. Dr. Gözügüzelli, yapılan açıklamanın tarafları gerginlikten uzak durmaya ve çatışmaları sonlandırmaya davet eden bir çağrı olduğunu belirtti.
‘Bölgede ilerleyen dönemlerde ne gibi gelişmeler yaşanır’ sorusunu cevaplayan Doç. Dr. Gözügüzelli, şöyle konuştu:
Ukrayna’nın bir diğer versiyonu gibi; gerek Rusya’yı burada yormak, gerek Türk devletlerinin güçlenmesinin önüne geçmek ve Türkiye’nin Zengezur Koridoru ile oluşturmak istediği ekonomik koridor, Hazar Denizi’ne açılan stratejik güç ve bu güçle birlikte Türk devletlerine uzanan koridoru engelleme adına bölgede enerji ve ticari savaşın içerisine girmiş bulunmaktayız.
"ÇATIŞMALARIN YENİ MERKEZİ OLABİLİR"
Türkiye’den Avrupa’ya giden ticari yollar, yine Türkiye’nin desteklediği Çin’in İpek Yolu Projesi baltalanmak isteniyor. Zengezur ve Laçin de bu tehdit algısı içerisinde görülen koridorlardan olduğundan ötürü bu bölgede Azerbaycan ve Ermenistan arasında bir istikrarsızlık, bir çatışma olası projelerin hayata geçirilmesini de daha uzun vadeye yayacak.
Ermenistan ile başta ABD, Fransa ve Hindistan gibi arasında yapılan askeri anlaşmalara bakıldığında Ermenistan’ın burada planlanan istikrarsızlık oluşturma yönündeki stratejisinin kısa vadeli olmadığını belirten Doç. Dr. Gözügüzelli, ilerleyen dönemlerde Karabağ’ın çatışmaların yeni merkezi olmasının söz konusu olduğunu söyledi.
Uzayan Ukrayna savaşı ve Rusya’nın durumu sebebiyle Ermenistan’ın Rusya’dan bulamadığı desteği Batı’dan alma durumu hali hazırda başlamış bir süreç olduğunu ifade eden Doç. Dr. Gözügüzelli, “Bu nedenle kasıtlı olarak Ermenistan’ın Batı ile alakadar olup Batı’nın stratejileri temelinde Azerbaycan’ın karşısında ‘şov yapmaya’ kalkışmasına neden olmaktadır. Bu gayretler tamamıyla ticari yolların ve enerji transferinin kontrol altına alınması ve Türk devletlerinin bölgede güçlenmesinin önüne geçmek amacıyla gerçekleştiriliyor” şeklinde konuştu.
"TÜRKİYE OYUN KURUCU OLARAK YER ALACAK"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın genel kurulda yaptığı konuşmadaki Karabağ açıklamasına dikkat çeken Doç. Dr. Gözügüzelli, “Türkiye’nin bu konuda ne kadar net bir tutum izlediğini ve Azerbaycan ile tek yürek olduğunu ortaya koyar cinsten. Karabağ’ın Türk toprağı olduğu yinelenmiştir ve Azerbaycan’ın yalnız olmadığı belirtilmiştir. Dolayısıyla burada Karabağ Ukrayna’dan sonra Kafkaslarda bir çatışma noktası olarak değerlendirildiği kanaatindeyim. Türkiye burada oyun kurucu olarak Azerbaycan’ın yanında yer alacaktır” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin bölgedeki rolüne de dikkat çeken Doç. Dr. Gözügüzelli, şöyle konuştu:
Karabağ zaferinden sonra ortaya çıkan bütün jeopolitik eksende Türkiye sadece Karabağ’da değil, Libya, Kıbrıs ve Kosova gibi pek çok kriz noktasında sözü geçen bir konumdadır. Türkiye ile Azerbaycan’ın tek yürek olma noktasında Kafkasların kaderini değiştirecek. Kaflaslarda yeni bir dönem başlıyor.
