Giriş
Putin’den Batı’ya tepki: Erdoğan ile görüşeceğim
Rusya lider Vladimir Putin, tahıl anlaşmasındaki rolünden ötürü Türkiye’yi övdü. Ukrayna’dan taşınan tahılın en yoksul ülkeler yerine zengin ülkelere ulaştırıldığı eleştirisini yapan Putin, İstanbul’da varılan anlaşmayı Erdoğan ile haftaya ele alacağını söyledi.
Ukrayna savaşı yüzünden Batı başkentleriyle diyaloğu tamamen kesilen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Japon Denizi kıyılarında kendi düzenlediği Doğu Ekonomik Forum toplantısı üzerinden Batı’ya ve Türkiye’ye yeni mesajlar verdi. Türkiye’nin Ukrayna krizinde yeri doldurulamaz arabulucu rolü üstlendiğini övgüyle anlatan Rusya lideri, aynı zamanda 22 Temmuz’da İstanbul’da Rusya, Türkiye, Ukrayna, Birleşmiş Milletler (BM) arasında varılan Tahıl koridoru anlaşmasının planlandığı gibi işlemediğini ve gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi. Putin, tahıl koridoru meselesini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile 15-16 Eylül tarihlerinde Özbekistan’da düzenlenecek Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesinde ele almayı planladığını da ekledi.
TÜRKİYE’YE ÖVGÜ
Doğu Ekonomik Forum toplantısında kürsüye çıkan Putin’in ilk ele aldığı konulardan birisi tahıl anlaşması oldu. Temmuz ayında Türkiye ve BM Genel Sekreteri arabuluculuğunda yapılan dörtlü anlaşmanın metniyle anlaşmanın hayata geçirilişi arasında farklılıklar oluştuğunu belirten Putin, “Özellikle Türkiye’nin büyük gayret ve çabalarıyla yapılan tahıl koridoru anlaşması, pratikte çok farklı işledi. Masada BM, tahılın gelişmekte olan ülkeler ve özellikle Afrika kıtasını açlıktan kurtarmak için gerekli olduğunu ısrarla söylemişti. Ukrayna limanlarından 87 gemiyle yaklaşık 2 milyon ton tahıl taşındı. Sadece 60 bin tonu açlıkla karşı karşıya olan ülkelere ulaştırıldı. Tahılın aslan payı Rusya’ya yaptırım uygulayan Avrupa ülkelerine gitti. Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ile tahıl anlaşması konusuyla Ukrayna krizini Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinde görüşmeyi planlıyorum. Rusya gerekirse tahılın Avrupa’ya taşınmasını engelleyebilir” dedi. Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenzya da “Batılı ülkeler, çeşitli engeller çıkartarak, anlaşmanın Rusya’yı ilgilendiren kısmını hayata geçirmedi. Tahıl anlaşması 4 aylık süreyle yapıldı. Kasım ayında Rusya anlaşmadan tamamen çekilebilir” dedi.
UKRAYNA REDDETTİ
Putin’in iddialarına cevap veren Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba “Ukrayna’dan ayrılan gemilerin üçte ikisi Asya, Afrika ve Ortadoğu’ya tahıl götürdü” dedi. Kuleba, tahıl koridoru sayesinde buğday fiyatlarının en az yüzde 5 gerilediğini de belirtti.
AVRUPA’YA ENERJİ MESAJI
Rusya ile Avrupa arasındaki enerji krizine de değinen Rusya lideri Putin, Avrupa enerji piyasasında yaşanan olumsuz gelişmeleri Batılı ülkelerin yarattığını öne sürdü. Putin, “Şimdi de Rusya enerji kaynaklarına üst fiyat limitinden söz etmeye başladılar. Buradan ilan ediyorum. Rusya kimseye düşük fiyattan ne petrol ne de doğalgaz satacak” dedi. Putin, Almanya üzerinden gaz taşıyan ‘Kuzey Akım-2’ boru hattı devreye sokulduğu takdirde enerji problemlerinin çözüleceğini de sözlerine ekledi.
REFERANDUM SİNYALİ
Öte yandan Rusya’nın iktidardaki partisi Birleşik Rusya, ülkede Ulusal Birlik Günü olarak kutlanan 4 Kasım’da, ele geçirilen Ukrayna topraklarında referandum düzenlenmesini teklif etti. 4 Kasım’ın referandumlar için “doğru tarih” olduğunu belirten parti Genel Sekreteri Andrey Turçak “Donestk, Lugansk ve diğer Rus şehirleri ana vatana dönecek. Rus dünyası bütünlüğünü yeniden kazanacak” dedi. (Hürriyet/ Nerdun Hacıoğlu)
