Sovyetler ve ABD arasındaki Ay yarışıyla ilgili gizli belgeleri açığa çıktı

Sovyetler Birliği Genel Mühendislik Bakanlığı’nın 8 Mayıs 1969 tarihinde, Bakan Sergey Afanasyev ve Lavoçkin Tasarım Bürosu Baş Tasarımcısı Georgiy Babakin’in katılımıyla düzenlenen toplantıda, Dünya’ya Ay toprağının getirilmesi öngörülen E-8-5 otomatik istasyon projesi ele alındı. Toplantıda değerlendirilen en önemli konu, Ay yüzeyine yapılan insanlı ilk uzay uçuşu Apollo 11’e hazırlanan ABD’nin gerisinde kalınması durumunda, E-8-5 projesinin iptali etme olasılığıydı.

Belgedeki bilgiye göre, Genel Mühendislik Bakanı Afanasyev, Baş Tasarımcı Babakin’e, “Amerikalılar 17 Haziran’da Ay’a iner ve toprağı alıp Dünya’ya ulaştırır, bize de gönderirse önerileriniz ne olur? Haziran’daki uçuşunuz başarısız olursa programın geleceği ne olur?” sordu.

Ne olursa olsun E-8-5 istasyonunun Ay’a gönderilmesi gerektiğini savunan Babakin, “Basında, Sovyetler Birliği’nin otomatik cihazlar yolundan yürüdüğü söyleniyor. Toprak sevkiyatını, ABD’den sonra gerçekleştirirsek özel bir şey olmaz” dedi.

E-8-5 projesine “politik önem” verildiğine işaret eden Bakan Afanasyev, “Eğer aracımız iner ve toprak yerine Ay atmosferini toplamaya başlarsa rezalet olacak” ifadesini kullandı.

14 Haziran 1969’de, Proton-K roketinin D bloğundaki arıza nedeniyle meydana gelen kaza nedeniyle E-8-5 istasyonu Ay’a ulaştırılamamıştı. Bir ay sonra, 13 Temmuz 1696’da başarıyla fırlatılan ‘Luna-15’ istasyonu, ABD’li astronotların Ay’a ilk inişinin gerçekleştiği 21 Temmuz’da iniş sırasında yere çakılmıştı.

1969-1972 döneminde, ABD’nin Apollo programı kapsamında, Ay’a 6 iniş gerçekleştirilmiş, 12 astronot Ay yüzeyini ziyaret etmişti. ABD, toplamda Ay’dan 391 kilogram toprak getirmişti.

Sovyetler Birliği’nin 1970-1976 yıllarında başarıyla gönderdiği Luna-16, Luna-20 ve Luna-24 istasyonları da Dünya’ya 326 kilogram Ay toprağı getirmişti.