Giriş
Ukrayna işgali sonrası Rusya'ya art arda yaptırım kararları
Rusya'nın dün sabah saatlerinde Ukrayna'yı işgale başlamasının ardından tüm dünyadan yaptırım kararları art arda geldi.
Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk'ı bağımsız ülkeler olarak tanımasının ardından Ukrayna'ya askeri operasyon başlatarak dünyanın gündemine oturan Rusya'ya tepkiler sürüyor. Ukrayna'da yaşanan çatışmalar ve Rusya'nın resmen işgalinin ardından tüm dünyadan Rusya'ya yaptırım kararları geldi. ABD Başkanı Joe Biden, Rusya Devlet Başkanı Putin’in savaşı seçtiğini ve sonuçlarına katlanacağını söyledi. Biden, yeni yaptırımları şöyle açıkladı: “Rusya’nın en büyük bankalarını ABD finans sisteminden çıkardık. Aralarında 250 milyar dolar varlığı bulunan VTB ile 4 büyük bankayı daha bloke ettik. Rusya’nın dolar, Euro ve yen cinsinde işlem yapması kısıtlanacak. Rusya ordusunun finansmanını kısıtlayacağız.” Swift yasağının şimdilik uygulanmayacağını belirten Biden, “Yaptırımlarımız Rus füzeleri kadar yıkıcı olacak” dedi. ABD Hazine Bakanlığı'nın Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) tarafından yapılan yazılı açıklamada, Rus ekonomisi ve finansal sistemi üzerinde hem kısa hem de uzun vadeli etkileri olacak ciddi ekonomik yaptırımlar uygulandığını duyurdu. Rusya'nın en büyük finans kurumlarının tümünü ve devlete ait ve özel kuruluşların sermaye artırma kabiliyetini içeren önlemler alındığının altını çizen OFAC, bu uygulamanın Rusya'yı küresel finansal sistemden daha da uzaklaştırdığını kaydetti. Bu eylemin ayrıca Rusya'daki tüm bankacılık varlıklarının yaklaşık yüzde 80'ini hedef aldığını aktaran OFAC, yaptırımların Rus ekonomisi ve finansal sistemi üzerinde derin ve uzun süreli bir etkiye sahip olacağına dikkat çekti.
RUSYA'NIN EN BÜYÜK 2 FİNANSAL KURUMU
Aynı zamanda Hazine Bakanlığı, Rusya'nın en büyük 2 finans kurumu olan Rusya Halka Açık Anonim Şirketi Sberbank ve VTB Bank Kamu Anonim Şirketi'ne karşı benzeri görülmemiş bir eylemde bulunduğunu kaydetti. Uygulanan yaptırımların, bu kuruluşların temel faaliyet yeteneklerini büyük ölçüde değiştireceğine değinen Bakanlık yaptığı açıklamada, toplamda 13 Rus kurum ve kuruluşunun yaptırımdan etkilendiğini ifade etti. Bakanlık, bu kurumların; Sberbank, Gazprombank, Rus Ziraat Bankası, Gazprom, Gazprom Neft, Transneft, Rostelecom, RusHydro, Alrosa, Sovcomflot, Russian Railways, Alfa-Bank ve Moskova Kredi Bankası odluğunu duyurdu.
PUTİN'E YAKIN KİŞİLER DE LİSTEDE
OFAC yaptığı yazılı açıklamada, hazırlanan yaptırım listesinde Başkan Putin'e yakınlığı ile bilinen 10 kişinin de yaptırım listesinde yer aldığı ifade edildi. Listede yer alan isimlerin arasında ise Rosneft Üst Düzey Yetkilisi Igor Ivanovich Sechin'in ve Sberbank'ın Yönetim Kurulu Birinci Başkan Vekili Alexander Aleksandrovich Vedyakhin'in bulunduğu kaydedildi.
ALMANYA
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, “Bu savaş Putin’in savaşıdır” dedi. Scholz, çok ağır yaptırımlarla Rusya’ya saldırganlığın bedelinin ödetileceği sözünü verdi.
İNGİLTERE'DEN AĞIR YAPTIRIMLAR
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi üzerine Avam Kamarası'nda Rusya'ya uygulanacak ek yaptırımları açıkladı. Johnson yaptığı açıklamada, "Rusya'ya şimdiye kadar uygulanan en ağır yaptırımların uygulanacağını" dedi.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak 10 büyük ek önlemi açıklayan Johnson, Toplam varlığı 154 milyar sterlin olan Rusya'nın VTB bankası dahil tüm büyük Rus bankalarına varlıklarının dondurulacağını ifade etti.
Johnson, Rus vatandaşlarının Birleşik Krallık banka hesaplarında tutabilecekleri mevduat miktarını sınırlayacak yasalar çıkarılacağını, Rusya'nın SWIFT ödeme sistemine erişimini kapatmak için G7 ve NATO müttefikleriyle birlikte çalışılacağını duyurdu.
Rusya'nın en büyük savunma şirketi olan Rostec'in de aralarında bulunduğu şahıs, kuruluş ve yan kuruluşlara yaptırım uygulanacağını aktaran Johnson, salı günü tüm Rus şirketlerinin Birleşik Krallık pazarlarında finansman sağlamasını yasaklayacak bir yasa çıkarılacağını ve Rusya'ya ihracat lisanslarının kullanımının askıya alınacağını duyurdu.
Rus ulusal havayolu Aeroflot’un Birleşik Krallık'a iniş yapmasının ve Rusya'ya yüksek teknoloji ihracatının yasaklanacağını açıklayan Johnson ayrıca, Bu tedbirlerin tamamının Belarus’a kadar genişletileceğini aktardı. Johnson ayrıca, Birleşik Krallık'ta bağış toplayan Ruslara karşı harekete geçecek olan Ekonomik Suç Yasası'nın gündeme getirileceğini söyledi.
Johnson, "Bu yetkiler, Rus bankalarını İngiltere finansal sisteminden tamamen dışlamamızı sağlayacak" dedi.
AB LİDERLERİNDEN RUSYA'YA YAPTIRIM
27 Avrupa Birliği (AB) ülkesinin liderleri Belçika'nın başkenti Brüksel'de AB Liderler Zirvesi'nde Rusya'ya karşı ek yaptırımları görüşmek üzere bir araya geldi. AB liderleri, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'yı "barbarca" olarak nitelendirilen işgaline yanıt olarak Rusya'ya yönelik ülkenin ekonomisini ve kişileri hedef alan bir dizi ek yaptırımları onayladı. Yaptırımlar kapsamında ise AB'deki Rus varlıkları dondurulacak ve Rus bankalarının Avrupa'nın finans piyasalarına erişimi durdurulacak. Ayrıca yaptırımlar, diğer sektörlerin yanı sıra Rusya'nın ticaret, enerji ve ulaşım sektörlerini da hedef alırken, ülkeye ihracat denetimleri de uygulayacak. Aynı zamanda Zirvede anlaşmaya varılan bir bildiride AB liderleri yeni yaptırımların, "ortaklar ve müttefikler ile yakın koordinasyon içinde, Rusya'ya faaliyetleri için büyük ve ciddi sonuçlar doğuracağının" altını çizdi.
ŞİMDİYE DEK UYGULANAN EN SERT YAPTIRIM PAKETİ
Zirve'de liderler, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Ukrayna'ya yönelik düzenlediği işgal nedeniyle kınarken, Letonya Başbakanı Krisjanis Karins ise Putin'i, "milyonlar için sefalete neden olan aldatılmış bir otokrat " olarak nitelendirdi. AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell konuya ilişkin yaptığı açıklamada, ek yaptırım paketini "şimdiye kadar uyguladığımız en sert yaptırım paketi" olarak nitelendirdi. Ek yaptırımlara ilişkin Belçika Başbakanı Alexander De Croo yaptığı açıklamada ise, "Yaptırımlarımız, Rus ekonomisine kalbinden zarar verecek" ifadelerini kullandı.
JAPONYA'DAN EK YAPTIRIMLAR
Japonya Başbakanı Fumio Kishida yaptığı açıklamada, Moskova'ya yönelik uygulanacağı açıklanan yaptırımların kapsamının genişletileceğini duyurdu. Kishida, ek yaptırımların yarı iletkenler ve diğer ürünler üzerindeki ihracat kısıtlamalarını, Rus finans kurumlarının varlıklarının dondurulmasını ve belirli kişi ve kuruluşlar için vize ambargosunu içerdiğini belirtti. Ayrıca Başbakan Kishida, Ukrayna'da yaşanan gelişmelerin yalnızca Avrupa'da değil, Asya ve ötesinde uluslararası düzen için önemli sonuçlar doğurabilecek son derece ciddi bir durum olduğunu kaydetti. Kishida, "Japonya'nın statükoda zorla yapılacak herhangi bir değişikliğe izin vermeme kararlılığını göstermesi gerekiyor" ifadelerini kullandı. Yaptırımların, ABD ve Avrupa ülkeleri ile yakın koordinasyonun bir sonucu olduğunu ve gerilimi önleme çabalarında "birliğin gücünü" sembolize ettiğini vurgulayan Kishida, hükümetin işgalin Japon ekonomisi üzerindeki olumsuz etkisini en aza indirmek için gereken tüm adımları atacağını da sözlerine ekledi.
Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk'ı bağımsız ülkeler olarak tanıma ve bölgeye asker sevkiyatı yapma kararı almasının ardından dünyanın tepkisi merak konusu olmuştu. Japonya hükümeti ise ilk olarak geçtiğimiz Çarşamba günü Donetsk ve Luhansk bölgelerine ve Rusya'ya karşı bir dizi yaptırım uygulanacağını açıklamıştı. Bu kapsamda ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk bölgelerine ithalat ve ihracat yasağı getirileceğini belirten Başbakan Kishida, ayrıca Japonya’nın yeni Rus devlet tahvillerinin ticaretini yasaklayacağını belirtmişti. Donetsk ve Luhansk bölgelerinden gelecek resmi yetkililere yönelik vize ambargosu uygulanacağına dikkat çeken Kishida, bu kişilerin mal varlıklarının dondurulacağını kaydetmişti. Kishida, "Rusya'yı bu krizi diplomasi yoluyla aşmaya yönelik verilen çabalara geri dönmeye çağırıyoruz" ifadelerini kullanmıştı.
KANADA
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland, Savunma Bakanı Anita Anand ve Dışişleri Bakanı Melanie Joly ile düzenlediği ortak basın toplantısında, sabah saatlerinde Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüştüğünü ve G7 toplantısında Rusya'nın eylemlerinin cezasız kalmayacağını ifade ettiğini aktararak,"Hiç şüpheniz olmasın. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı aynı zamanda demokrasiye, uluslararası hukuka, insan haklarına ve özgürlüğe bir saldırıdır" dedi. Trudeau, Rusya'nın eylemlerinin, nesiller boyu Kanadalıların korumak için savaştığı demokratik ilkelere doğrudan karşı çıktığını ifade ederek, demokrasilerin ve demokratik liderlerin, bu ilkeleri savunmak ve otoriterliğe karşı sıkıca durmak için bir araya gelmesi gerektiğini vurguladı.
Trudeau, Kanada'nın Rusya'nın Ukrayna’yı işgalini durdurmak üzere 58 Rus kişi ve kuruluşun yaptırım listesine alındığını ve söz konusu kişi ve kuruluşlara para cezası kesileceğini ve tüm ihracat izinlerinin durdurulacağını açıkladı.
Trudeau, "Ukrayna'nın egemenliğine verdiğimiz destekte birlik ve kararlılıkla duruyoruz. Ukrayna halkının özgür ve demokratik bir devlette kendi geleceğine karar verme hakkıyla dayanışma içindeyiz” dedi.
Yaptırım listesine alınanlar arasında Rusya Savunma Bakanı, Maliye Bakanı ve Adalet Bakanı da dahil olmak üzere Rusya Güvenlik Konseyi üyelerinin, Rus seçkinleri ve aile üyeleri, Wagner Grubu ve büyük Rus bankalarının yer aldığını ifade edildi.
TAYVAN'DAN ULUSLARARASI YAPTIRIMLARA ONAY
Tayvan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna krizini barışçıl yollarla çözmek yerine silah ve şiddete başvurmasının Tayvan hükümetince üzüntüyle karşılandığı belirtildi. Açıklamada, Tayvan hükümetinin Rusya’ya karşı uygulanacak uluslararası yaptırımlara katılacağını işaret eden Bakanlık, "Rusya’nın başlatmış olduğu askeri operasyonu durdurmak ve bir an önce Rus hükümetinin yeniden barış yolu ile diyaloğa girmesini sağlamak için Tayvan, Rusya’ya karşı uygulanacak uluslararası yaptırımlara katılacaktır" ifadelerini kaydetti.
Tayvan Başbakanı Su Zhen Chang basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin tüm dünyanın tepkisini çektiğini belirtti. Tayvan’ın Rusya’ya uygulanacak yaptırımları desteklediğinin altını çizen Su, Tayvan’ında bu uygulamalara katılacağını açıkladı.
Öte yandan geçtiğimiz günlerde Tayvan, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi durumunda Rusya’ya teknoloji transferini kısıtlayacağını belirtmişti.
