Uzay İstasyonu'nu parçalama operasyonu

Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ), Kasım 2000’den bu yana Dünya’nın yörüngesinde hizmet ediyor. Ancak yaşlanan ve 2025’ten itibaren ömrünü tamamlayacak olan bu gözlemevinin hizmet dışı bırakılması gerekiyor. Uzayda kontrolsüz bir şekilde dolaşıp daha sonra Dünya’ya düşme riskine karşı Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), istasyonu parçalama operasyonu görevini SpaceX şirketine verdi. Dünyanın en zengin insanı Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX, UUİ’yi Dünya’ya geri çekmek için 843 milyon dolarlık bir römorkör aracı inşa edecek. Dünya’dan 408 kilometre yukarıda olan UUİ’nin 2030’da yok edilmesi planlanıyor.

MESAFE AZALACAK

Plana göre römorkör ve UUİ, Dünya atmosferine girdiklerinde yanacaklar. Böylece karaya isabet edecek UUİ enkazı riski en aza indirilecek. Warwick Üniversitesi’nde uzay enkazı araştırmacısı olan Dr. James Blake, operasyonun bu enkazın karadan ziyade okyanusa çarpmasını sağlaması gerektiğini söyledi. Römorkör herhangi bir can kaybı olmaması adına insansız kullanılacak şekilde inşa edilecek. 2030’a kadar da NASA, kademeli olarak UUİ’nin irtifasını düşürecek. Önce 408 km’den 320 km’ye, sonra da 280 km’ye düşürecek. Böylece UUİ’nin Dünya ile mesafesi kısalacak. 2030’da UUİ’deki mürettebat Dünya’ya son inişini yapacak. Önemli ekipmanları da yanlarında getirecekler.

100 MİLYAR DOLARLIK UÇAN LABORATUVAR

Uzaydaki ilk bilim ve mühendislik laboratuvarı olan UUİ, 100 milyar dolara mal olmuştu. 2000’den bu yana çoğu ABD’li, Avrupalı ve Rus olmak üzere birçok milletten astronota ev sahipliği yaptı. Şimdiye kadar 19 ülkeden 244 kişi istasyonu ziyaret etti ve bunların arasında ziyaretleri için 50 milyon dolara kadar harcama yapan sekiz özel vatandaş da bulunuyor. UUİ çalışmaları insan araştırmaları, uzay tıbbı, yaşam bilimleri, fiziksel bilimler, astronomi ve meteorolojiyi kapsadı. UUİ’de yürütülen araştırmalar genellikle düşük yerçekimi veya oksijen gibi alçak Dünya yörüngesinde bulunan olağandışı koşullardan bir veya daha fazlasını gerektiriyor. NASA, uzay istasyonu programı için yılda yaklaşık 3 milyar dolar harcarken, geri kalan fon Avrupa, Rusya ve Japonya gibi uluslararası ortaklardan geliyor.