Giriş
Yeni Zelanda'dan sigara kararı: Dünyada bir ilk!
Yeni Zelenda tütün bağımlılığına adeta savaş açarak yeni yasa tasarısını meclise getirdi. 'Dünyada bir ilk' olma özelliği taşıyan tasarı yasal sigara alma yaşını değiştirmekle kalmayıp, sigaralardaki nikotin miktarını da azaltacak. Yasanının 2023 yılında yürürlükte olması bekleniyor.
Dumansız bir yeni nesil yaratmak için harekete geçen Yeni Zelenda hükümeti, Sigara şirketlerinin "iğrenç ve tuhaf" hakimiyetini kırma sözü vererek, gelecek neslin yasal olarak sigara satın almasını engelleyecek tasarıyı meclise getirdi. İlk okuma aşamasında olan tasarı onaylanırsa 2023 yılında devreye girecek. Yeni Yasa yalnızca tütün ürünlerini hedef alıyor ve elektronik sigaralar yasal olmaya devam edecek.
Tasarı kapsamında sadece sigara içme yaşı değişmeyecek aynı zamanda sigaralardaki nikotin miktarı da önemli ölçüde azaltılacak ve tütün ürünlerinin yalnızca özel tütün mağazalarında satılması sağlanacak.
"SANDVİÇ SATIŞI İÇİN DAHA ÇOK YASAMIZ VAR"
Dikkat çeken tasarı metninde “Yıllardır tütün şirketlerinin ölümcül ürünlerini satmasına ve pazar paylarını korumalarına izin verdik. Bu iğrenç ve tuhaf. Bu ülkede bir sandviç satışının güvenliği konusunda sigaradan daha fazla düzenlememiz var. Bu tasarıyı getirirken önceliğimiz değerli olanı, halkımızı, ailelerimizi ve toplumumuzu korumaktır" ifadeleri yer aldı.
2008'DEN SONRA DOĞANLAR TÜTÜN ÜRÜNÜ ALAMAYACAK
Yasa gereği ayrıca 2008'den sonra doğanlar artık hayatları boyunca sigara ve tütün ürünü alamayacak.
Yasa yürürlüğe girdiğinde, henüz 14 yaşında olmayan herkes hayatlarının geri kalanında Yeni Zelanda'da sigara ve diğer tütün ürünlerini satın alamayacak.
Yeni Zelanda’nın tüberküloz uzmanı olan Sağlık Bakanı Yardımcısı Dr. Ayesha Verrall, “İlerleyen yıllarda artık gelecek nesiller asla yasal olarak tütün ürünlerini satın alamayacaklar. Gerçek şu ki, sigaraya başlamanın güvenli bir yaşı yok" açıklamasını yaptı.
DÜNYADA BİR İLK OLACAK
Yasa dünyada bir ilk olma özelliğini taşırken Yeni Zelenda'yı küresel sigara karşıtı çabalarda ön sıralara taşıyacak. Ancak uygulamaya ilişkin tartışmalar da yok değil.
Muhalefet milletvekili Matt Doocey, partisinin bu aşamada tasarıyı destekleyeceğini, ancak deneysel doğası hakkında endişelerinin olduğunu söyledi.
Yeşiller partisi de tasarının seçim komitesine geçişini destekledi, ancak endüstriyi yeraltına iten cezai yasaklarla ilgili endişelerini dile getirdi. Liberter Yasası partisi, ilk okumada tasarıya karşı çıkan tek partiydi.
SİGARA KULLANIM ORANI NE KADAR?
Yeni Zelanda'da yetişkin nüfusun yaklaşık yüzde 13'ü sigara kullanıyor. Bu oran, on yıl öncesine göre yüzde 5 azalma kaydetmiş. Ancak yerli Maori nüfus arasında sigara içenler çok daha fazla ve sigara kullanım oranı yüzde 31'i buluyor. Maoriler arasında hastalık ve ölümler de daha fazla.
Yeni Zelanda Sağlık Bakanlığı, her dört kanser vakasından birine sigaranın yol açtığını ve beş milyon nüfuslu ülkede önlenebilecek ölümlerin başlıca nedeninin sigara olduğunu bildiriyor.
Tütün sanayi neredeyse on yılı aşkın bir süredir, yasa koyucuların hedefinde. Son yıllarda, duman yerine buhar çıkaran elektronik sigaralar Yeni Zelanda'daki genç kuşak arasında sigaradan daha popüler oldu.
Ancak elektronik sigaralarda da nikotin bulunuyor ve Yeni Zelandalı yetkililer elektronik sigaraların tamamen zararsız olmadığı yolunda uyarıda bulunuyor.
ABD DE BENZER BİR UYGULAMA HAZIRLIĞINDA
Amerika Birleşik Devletleri de ülkenin önde gelen önlenebilir ölüm nedeni olan sigarayla ilgili radikal bir karar alma aşamasında.
ABD İlaç ve Gıda Dairesi'nin (FDA) hazırladığı yeni plana göre, ABD sınırları içerisinde satılan tüm sigaralarda Nikotin miktarı önemli ölçüde azaltılacak ve sigaradaki ölümcül ürünlerin minimum ya da hiç bağımlılık yapmayacak şekilde ayarlanması zorunlu kılınacak.
