Dünyanın bilinen en eski tarifleri çözüldü
Mutfak tarihi, besin kimyası ve çivi yazısı çalışmalarında uzman uluslararası bir ekip, dünyanın bilinen en eski tariflerinden yemekleri yeniden yaratıyor.
Yale Üniversitesi'nde, çiviyazılı belgelerden oluşan ve uzun süre yayımlanmayı bekleyen bir koleksiyonda, önce ilaç reçeteleri olduğu sanılan, ancak incelendiklerinde sözcüğün tam anlamıyla yemek tarifi derlemeleri olduğu ortaya çıkan 3 tablet yer alıyor. Akad dilinde yazılı olan bu tabletler, İÖ yaklaşık 1700'lere dayanıyor. Mezopotamyalıların çok uzun zamandan beri, tahılları işlemeye yönelik eksiksiz bir teknik geliştirmiş oldukları biliniyordu.
Tabletlerde bulunan en eski 3 tarif yeniden yapılıyor
BBC’nin haberine göre Harvard Üniversitesi Asuriyoloji uzmanı olan Barjamoviç, çivi yazısı tabletlerini yeniden tercüme etti. Tabletlerde yer alan tarifleri hayata geçirmek için disiplinlerarası ekibi bir araya getiren Barjamoviç dünyanın en eski tariflerinden üçünü yeniden yaratmaya çalışıyor.
25 tarif et suyundan oluşuyor
Yale'in tabletlerinden üçü İÖ 1730 civarında, dördüncü ise yaklaşık İÖ 1000 yıla denk geliyor. Eski üç tablet arasında, en sağlam olanı, 25 tarif et suyu tarifine karşılık gelen bileşenlerin bir listesinden oluşuyor. İlave 10 tarif içeren diğer ikisinde, pişirme talimatları ve sunum önerileri bulunuyor, ancak bu tabletler kırık olduğu için okunaklı değil.
Harvard Science and Cooking Üyesi Patricia Jurado Gonzalez ile birlikte çalışan Harvard Üniversitesi gıda kimyacısı Pia Sorensen, “Çok bilgilendirici tarifler değil - belki dört satır uzunluğunda - bu yüzden çok fazla varsayımda bulunuyorsunuz” diyor.
4 bin yıllık çorba ve kuzu yahni tarifi
Araştırmacıların ortaya çıkardıkları tariflerden biri de Irak'ta hâlâ yaygın olan bir kuzu yahninin 4 bin yıl önceki bir tarifi. Tabletlerdeki listeden hazırlanan dört tarifin her birinin kendine özgü özelliği bulunuyor. Örneğin, Pashrutum, soğuk algınlığı çeken birine hazırlanan pırasa, kişniş ve soğan tatlarının vurguladığı bir çorba.
Araştırmacılar ayrıca, binlerce yıl boyunca Mezopotamya aşçıları arasında gösteri ve beceri unsurunun ön plana çıktığını belirtiyor. Tabletlerde Mezopotamyalıların "hayvan bağırsaklarını etle doldurmayı" bildiklerini dolaylı olarak öğreniyoruz. Araştırmacılar, Mezopotamya şeflerinin de, toplumun ileri gelenlerine ziyafetler hazırladıklarını ifade ediyor.