İklim krizi çocukları vuruyor

TÜRKİYE 97’NCİ SIRADA

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), iklim değişikliğinin doğrudan çocuklara olan etkisini incelediği rapora göre, dünyada yaşayan her bir çocuk sel ve kuraklık gibi iklim değişikliğine bağlı olaylardan en az birine maruz kalacak. Küresel çocuk nüfusunun yarıya yakını da, iklim değişikliğinden en çok etkilenecek olan ‘çok yüksek riskli’ ülkelerde (Orta Afrika Cumhuriyeti, Nijerya ve Gine gibi) yaşıyor. ‘Orta-yüksek risk’ ülkeler arasında yer alan Türkiye, dünya sıralamasında 163 ülke arasında 97’nci sırada yer alıyor.

SEL FELAKETLERİ ARTTI

Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Cihan Avcı Braun, her geçen gün daha da kötüye giden iklim değişikliğinin çocukların yaşama, sağlık, eğitim, kültürel hayata katılma hakkı başta olmak üzere birçok temel hakkını tehdit ettiğini söyledi. Dünyada 27 milyon 200 bin çocuğun iklim değişikliği sebebiyle ortaya çıkan sel felaketinden etkilendiğini belirten Cihan Braun, “Sel felaketleri, çocukların boğularak ölmeleri, sıtma ve kolera başta olmak üzere bulaşıcı hastalıkların yayılması, içme suyuna erişimin kısıtlanması, yetersiz beslenme, eğitimin kesintiye uğraması ve çocuğa yönelik şiddetin artması gibi birçok hak mahrumiyetini beraberinde getiriyor” dedi.

‘SORUMLULUK HEPİMİZDE’

Çocukların hak mahrumiyetlerinin önüne geçmenin her bireyin sorumluluğu olduğunu söyleyen Cihan Avcı Braun, “Bu konuda sorumluluğu sadece taraf devletlere yüklemek yerine, kendini çocuk haklarını korumaya adayan vakıf, dernek ve kuruluşlara maddi-manevi destek sağlamanın, çocuk hakkı ihlali gördüğünde hukuka uygun araçlara müdahale etmenin her bireyin görevi. Bu görevin kapsamını dar yorumlamamak gerekir. Örneğin, doğal kaynakları tasarruflu kullanmak bile çocuk haklarına bir katkıdır. Her çocuğun çocukluğunu mutlu, huzurlu, sevgi dolu bir ortamda ve temiz bir çevrede sağlıklı olarak yaşamaya hakkı var” diye konuştu.

NELER YAPILMALI?

UNICEF; devletleri, iş dünyasını ve ilgili tüm aktörleri şunları yapmaya çağırıyor:

• Çocuklara yönelik temel hizmetlerin iklim krizlerine karşı dayanıklı olması için yatırımlarını arttırın. Su, sanitasyon, hijyen, sağlık ve eğitim hizmetleri de dahil tüm kritik hizmetler, çocukları, toplumları ve en savunmasız grupları halihazırda değişen iklimin en kötü etkilerinden korumak üzere uyarlanmalı.
• Sera gazı emisyonlarını azaltın. İklim krizinin en kötü etkilerini önlemek için kapsamlı ve acil eylemler gerekiyor. Ülkeler, ısınmayı en fazla 1.5 santigrat derecede tutabilmek için 2030 yılına kadar emisyonlarını en az yüzde 45 azaltmalı.
• Çocuklara iklim değişimi hakkında eğitim verin ve ‘yeşil beceriler’ kazandırın. Bu sayede iklim değişikliğine uyum sağlayabilir, iklim değişikliğinin etkilerine karşı hazırlıklı olabilirler. İklim değişikliğinden en az sorumlu olan çocuklar ve gençler, iklim krizinin ve su kıtlığının tüm yıkıcı sonuçlarıyla karşı karşıya kalacaklar. Tüm gençlere ve gelecek nesillere karşı bir görevimiz var.
• Tüm ulusal, bölgesel ve uluslararası iklim müzakerelerine ve kararlarına gençleri de dahil edin. Çocuklar ve gençler, iklimle ilgili tüm karar alma süreçlerine katılmalı.
• Gelecek nesillerin iklim kriziyle mücadele etme kapasitesini azaltmamak için, COVID-19 salgınından toparlanma sürecinin kapsayıcı, yeşil ve düşük karbonlu bir ekonomiye geçişle birlikte yürütülmesini sağlayın.