1 Ocak 2023'te başlayacak! Noterlerde tapu devri imkanı

Türkiye genelinde tapu dairelerinde her yıl yaklaşık 15 milyon işlem yapılırken, bunun 3 milyonunu taşınmaz satışları oluşturuyor. Alım-satım trafiğinde her geçen yıl yaşanan artış, tapu dairelerindeki yoğunluğu artırıyor. Şu anda gayrimenkul devri, tapu müdürlüklerinin dışında başka hiçbir yerde yapılamıyor. Bu durum yoğun dönemlerde ya da yoğun bölgelerde randevu alınamamasına neden oluyordu. Tapudaki yoğunluğun azaltılması amacıyla yeni bir uygulamaya gidiliyor.

TEKNİK HAZIRLIKLAR

28 Haziran’da Resmi Gazete’de yayımlanan torba kanunda Noterlik Kanunu’na eklenen bir madde ile artık alım-satım işlemlerinin tapu müdürlükleri dışında noterliklerde de yapılabilmesinin önü açıldı. Noterler, mevcut durumda yalnızca taşınmaz satış vaadi sözleşmesi düzenleyebiliyordu. Yeni uygulama 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girecek. Şu anda Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün (TKGM) Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’nden (TAKBİS) noterliklerin veri alabilmesi için teknik hazırlıklar sürüyor.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

• Noterler, taşınmaz satış başvurusu üzerine başvuru belgesi düzenleyecek, taşınmaz üzerindeki her türlü kısıtlamaları dikkate alacak ve taşınmaz satışıyla ilgili diğer kanunlarda yer alan sınırlamalar ile usul ve esasları gözetecek.
• Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, tapu kayıt örneği ve diğer belgeleri tapu bilişim sistemi vasıtasıyla noterlerle paylaşacak.
• Taşınmaza ilişkin kayıt ve belgelerin eksik olması halinde ilgili tapu müdürlüğünden eksik olan hususlar sistem üzerinden talep edilecek ve eksiklikler tapu müdürlüğünce giderilerek sisteme aktarılacak.
• Noterlerce hak sahibi belirlendikten ve taşınmazın satışına engel hukuki bir durumun bulunmadığı tespit edildikten sonra taşınmaz satış sözleşmesi yapılacak.
• Satış sözleşmesi taraflarca imzalandığı anda noter, tapu bilişim sisteminden yevmiye numarası alarak sözleşmeyi bu sisteme kaydedecek.
• Sözleşmenin sisteme kaydından sonra tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacak.
• Satış sözleşmesi ile diğer belgeler, noter tarafından sisteme aktarılacak ve fiziki olarak arşivlenecek.
• Tapu kayıt örneği ve diğer belgelerden hak sahibinin belirlenememesi veya satışa engel hukuki bir durumun varlığı halinde noterlerce satış işlemi gerçekleştirilmeyecek.

TAPU HARCINA EK NOTER ÜCRETİ VERİLECEK

Gayrimenkul alım-satımında tapu harcı ödeniyor. Tapu harcı, alıcı ve satıcı için yüzde 2’şer olmak üzere satış bedeli üzerinden yüzde 4 olarak hesaplanıyor. Noterlerde, taşınmaz satış sözleşmeleri damga vergisinden, bu işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar değerli kağıt bedellerinden muaf olacak.

Tapu dairesi tercih edilirse yalnızca tapu harcı ödenirken, işlem noterde yapılırsa tapu harcına ek noter ücreti de verilecek. Noter ücreti taşınmazın değerine göre 500 liradan az ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Bu miktarlar, her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak.

HATADAN SORUMLU OLACAKLAR

Taşınmaz satış sözleşmesinin düzenlenmesinden dolayı oluşan zarardan noterler de sorumlu olacak. Bu zararın devlet tarafından ödenmesi halinde devlet, sözleşmeyi düzenleyen notere rücu edebilecek. Notere karşı açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesinde görülecek.