500’üncü uçakla 100 bin çalışanını uçuracak

Türk Hava Yolları (THY), 20 Mayıs 1933’te 5 uçak ve 30’dan az çalışanla ‘butik’ bir hava yolu şirketi olarak kuruldu. Kurulduğunda şirketin personel sayısı, 7 pilot, 8 makinist, 8 memur ve 1 telsizci olmak üzere toplam 24 kişiden oluşuyordu. Bu yıl 92’nci yılını kutlayacak şirketin başarı öyküsü artık kıtaları aşıyor. THY’nin 92 yılda yakaladığı dönüşümü dün bir araya geldiğimiz THY yönetiminden dinledik.

BU YIL 92'İNCİ YAŞINI KUTLAYACAK

2024 yılı mali sonuçlarını paylaşan Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, bugün kargo ve yolcu uçağı toplamının 492’ye ulaştığını, eylül ayında bu sayının 500’e, 2033’te yani şirketin 100’üncü yılında 813’e çıkacağını söyledi. 100’üncü uçağın 2006 yılında filoya girdiğine dikkat çeken Bolat, “2006’da ben şirkette birinci yılımı yeni doldurmak üzereydim” dedi ve şöyle devam etti:

EYLÜLDE DÜNYAYA İLAN EDECEK

“200’üncü uçak filoya 6 yıl sonra 2012 yılında, 300’üncü uçak 4 yıl sonra 2016’da, 400’üncü uçak 7 yıl sonra 2023 yılında girmiş. 500’üncü uçak bu yıl eylül ayında filoya katılacak. 500’üncü uçağı bütün dünyaya ilan edeceğiz. Bu uçağa toplam 19 iştirak şirketimizdeki 100 bin çalışanımızın (emekli olanlar dahil) fotoğraflarını 10x5 santimetre boyutunda tek tek işleyeceğiz. Uçağın boyu 77 metre. Bu da dünyada ilk olacak bir uygulama.”

NET 9 MİLYAR DOLAR GETİRDİ

THY, 2024 sonu itibarıyla 131 ülkede 352 noktaya uçar hale geldi. Bir başka deyişle ‘dünyanın en çok uluslararası noktasına uçan havayolu şirketi’ unvanını koruyor. Peki 2024 şirket için nasıl geçti? Şirketin 16 yıldır hizmet ihracatı şampiyonu olduğunu vurgulayarak söze başlayan Bolat, “2024 yılında ülkemize 18 milyar döviz getirdik. Uçak ve motor kirası, bakım, yakıt gibi masrafları düştüğümüzde net 9 milyar dolar ülkemizde kaldı. 2033’te (100’üncü yıl) 44 milyar dolar ihracat, 20 milyar dolar net döviz katkısı hedefliyoruz” dedi.

KARGODA YÜZDE 35’LİK ARTIŞ

Ahmet Bolat, 2024 gelir ve kâr rakamlarıyla ilgili bilgi verirken havacılığın altın çağı olarak kabul edilen 2019 yılıyla ilgili kıyaslamalar da yaptı. Bolat, şöyle devam etti: “Toplam gelirimiz geçen yıl 22.7 milyar dolar oldu. Artış, 2023’e göre yüzde 8, 2019’a göre yüzde 71. Artan rekabete rağmen yolcu gelirimiz önceki yıla göre yüzde 4 artışla 18.4 milyar dolara çıktı. Asya’dan gelen güçlü talebin etkisiyle 2 milyon ton kargo taşındı ve gelir 2023’e göre yüzde 35 artarak 3.5 milyar dolara yükseldi. Borcumuz 2020 yılı sonundan bu yana 8.3 milyar dolar azalarak 14 milyar dolardan 5.7 milyar dolara indi.”

ÜLKE EKONOMİSİNE DEV KATKI

THY ekosisteminin ülke ekonomisine önceki yıl 55 milyar dolarlık katkı sağladığını belirten Bolat, “Bu katkı 2024 yılında 60 milyar dolara ulaştı. 2028’de bu katkının 101 milyar dolara, 2033’te ise 144 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz” dedi. Geçen yıl 85.2 milyon yolcu taşıdıklarını belirten Bolat, bunlar içinde 8.2 milyonunun turist olduğunu, ülkeye getirilen bu turistlerin ekonomiye katkısının ise 17.2 milyar dolara ulaştığının altını çizdi.

HER 30 YOLCUDAN 1’İNİ TAŞIYOR

THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Üyesi Murat Şeker ise “2024’te yolcu kapasitemizi pandemi öncesinin yüzde 35 üzerine çıkardık. Filoya 120 uçak eklenmesi bunda etkili oldu. THY pandemiden en hızlı çıkan havayolu oldu. 2019’daki kapasiteyi 100 kabul edersek 2024’te 139’un üzerine çıktı. Avrupalı havayolu şirketleri 104’lerde, dünya ortalaması ise 99” diye konuştu. Şeker ayrıca, global yolcu pazarından yüzde 3.4 pay aldıklarını yani her 30 yolcudan 1’ini taşıdıklarını söyledi.

ŞAM BEKLENTİLERİ AŞTI

THT Genel Müdür (Ticari) Yardımcısı Ahmet Olmuştur, “Dünyadaki nüfusun ve ticaretin yüzde 90’ına dokunuyoruz. Diğer havayollarıyla da ortaklık yapıyoruz. Bu yolla 541 noktaya ulaşımımız var. Bu yıl 5 nokta daha ekleyeceğiz. Şam beklediğimizin ötesinde gidiyor. Haftada 4 sefer yapıyoruz ve 2 bin 200 yolcu taşıyoruz” dedi.

AJET HIZLI BÜYÜYOR

AJet Genel Müdürü Kerem Sarp ise ilk başlardaki aksamalara dikkat çekerek, şöyle konuştu: “10-15 gün uçak kaynaklı (Neo’lar yere inince) rötarlar yaşanmıştı. Şu anda yüzde 84 zamanında kalkıyoruz. Yolcular kapıların erken kapanmasından şikayetçi! Geçen yıl 20.2 milyon yolcu taşıdık. Uçak sayımız 86. Yıl sonunda 110-112’ye ulaşacağız. Ankara’ya öncelik veriyoruz. Bugün Ankara’yı 20 ülkeyle bağlıyoruz. Başkenti cazibe merkezi yapma hedefimiz var.”

PİLOT SAYISI 7 BİNE ÇIKTI

THY Genel Müdür (Uçuş İşletme) Yardımcısı Mehmet Kadaifçiler, THY’deki pilot sayısının 7 bine ulaştığını ve bunlardan 492’sinin kadın olduğunu söyledi. Kadaifçiler, kabin çalışanı sayısının ise 16 bin olduğunu belirtti.

İÇ SİSTEMLER YERLİ OLACAK

THY Genel Müdürü Bilal Ekşi ise uçakların içindeki tüm sistemlerin yerli olacağını belirterek, “Yeni gelen tüm uçakların koltukları yerli üretim. Business class koltukları da yerli üretim olacak. 2025 sonuna kadar eğlence sistemini de kendimiz yapacağız. Sertifikasyon süreci uzun oluyor” diye konuştu.

TATİLCİLER İÇİN YENİ PLATFORM

Açıklamalardan öne çıkan diğer başlıklar şöyle:

* THY, gelirini artırmak için Turkish Airlines Holidays platformunu devreye aldı. Dünyadaki tatil severlere uçak+otel dahil paket satıyor.
* THY 2033’e kadar ABD, Kanada, Singapur, Japonya gibi hedef 11 ülkeden 15 milyon turist getirmeyi planlıyor.
* 40 olan yerdeki uçak sayısı bu yıl 30’a inecek.
* Kilogram kargo başına gelir 1.75 dolar.
* 100 adet A350 motorlarının bakımı Türkiye’de yapılacak. Motor bakım ücreti 7-8 milyon dolar. Bu, uçak başına 4.5 milyon dolar avantaj sağlayacak.
* 2033’e kadar ilave 60 milyar dolar yatırım yapılacak (hangar, ikram, kargo binası).