ABD'de peş peşe banka iflası
ABD finansal piyasaları cuma gününden beri, 2008 yılından sonraki en büyük sınavını veriyor. Bunun nedeni ise iki bankanın peş peşe iflasını açıklaması. İlk haber teknoloji girişimcilik ekosistemi için kritik öneme sahip olan ülkenin 16’ncı büyük bankası Silicon Valley Bank’ten (Silikon Vadisi Bankası) geldi.
Müşterilerinin mevduat talebini karşılayamayan banka, elindeki tahvilleri ABD Merkez Bankası Fed faizi yükselttiği için zararına satmaya başladı. Bu nedenle 1.8 milyarlık zarar yazdı.
EN BÜYÜK İKİNCİ BATIK
Silicon Valley Bank (SVB), daha sonra 2 milyar doların üzerinde sermaye artırımına gideceğini duyurdu. Bu yüzden bankanın hisseleri cuma yüzde 60’ın üzerinde düştü. Bazı girişim sermayesi yatırımcıları da şirketlere paralarını bankadan çekmelerini tavsiye edince kayıplar derinleşti ve hisse işlemleri askıya alındı. ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) yaşanan gelişmeler üzerine SVB’ye kayyum atadı. Bu, 2008’deki Washington Mutual’ın iflasından sonraki en büyük batık olarak kayıtlara geçti.
LİKİDİTE KRİZİ ENDİŞESİ
ABD’de irili ufaklı 4 bine yakın banka bulunuyor. Yaşanan gelişmelerin ardından mudiler paralarını almak için banka önlerinde uzun kuyruklar oluşturunca, bunun zincirleme etki yaratabileceğinden endişe edilmeye başlamış ve gözler ABD’deki düzenleyici kurumlara çevrilmişti. Bu konuda atılacak adımlar beklenirken ABD’den ikinci bir iflas haberi geldi. SVB’nin ardından New York merkezli Signature Bank’e de kayyum atandığı bildirildi.
MEVDUATLAR KORUMA ALTINDA
Art arda yaşanan gelişmelerin ardından kriz daha da büyümeden tedbirler devreye alındı. Alınan tedbirleri ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Fed Başkanı Jerome Powell ve FDIC Başkanı Martin Gruenberg ortak açıklamayla duyurdu. Açıklamada, “Mudiler, 13 Mart Pazartesi gününden itibaren paralarının tamamına erişebilecekler. Hiçbir kayıp, vergi mükellefleri tarafından karşılanmayacak” denildi. ABD’de 250 bin dolara kadar mevduatlar sigorta altında. Bu kararla mevduatlara sınırsız güvence sağlanmış oldu.
ALTINA DOPİNG ETKİSİ
İflas haberlerinin ardından yatırımcılar güvenli liman olarak altına hücum etti. Altın, cuma günkü yüzde 2’lik yükselişinin ardından dün de yüzde 2 civarı yükseldi. Ons (31.1 gram) altın dün 1909 dolara çıktı. Gram altın ise 1.165 lirayı test etti. Bankaları kurtarma açıklamalarına rağmen borsalarda gün boyu tedirginlik yaşandı. Avrupa borsalarında, yüzde 4’ü aşan kayıplar olurken ABD borsaları kararsız seyretti. Borsa İstanbul’da ise en çok değer yitirenler bankacılık hisseleri oldu. Öte yandan Fed’in 22 Mart’taki toplantıda faiz artırmayabileceği, artırsa bile beklentinin 50 baz puandan 25’e düştüğü ifade ediliyor.
DAHA ETKİN DENETİM
ABD Başkanı Joe Biden, Silikon Vadisi Bankası ve Signature Bank’in iflası gibi durumlarla yeniden karşılaşmamak için daha büyük bankaların denetimini ve düzenlemesini güçlendirme çabalarını sürdüreceklerini belirtti. Silikon Vadisi Bankası’nın ABD dışında da şubeleri bulunuyor. Bu kapsamda İngiltere’den de bir hamle geldi. HSBC, SVB’nin İngiltere varlıklarını 1 sterlin ödeyerek satın aldı.