Artık park cezası yazamayacaklar
Fahri trafik müfettişlerinin yazdığı cezalar zaman zaman haksız uygulamalara yol açabiliyordu. Özellikle İstanbul gibi park sorunu olan şehirlerde, birçok vatandaşa haksız yere verilen park cezaları bardağı taşırdı. Konuyla ilgili önlem alan Emniyet, fahri müfettişlerin park cezası yazma hakkını iptal etti. Fahri trafik müfettişlerinin yazdığı cezaların yüzde 60’ını park cezaları oluşturuyor.
HÜLYA ÇAYLAK
Giderek kalabalıklaşan şehirlerde trafik denetimleri zorlaşıyor. Tam da bu noktada trafik polisi, jandarma ve trafik zabıtasının yardımına fahri trafik müfettişleri koşuyor. En az 40 yaşında, yüksekokul mezunu, 10 yıllık sürücü belgesi sahibi olan, herhangi bir nedenle sürücü belgesi iptal edilmeyen ve suça karışmamış kişiler müfettiş olabiliyor. Ancak vatandaşlar her ne kadar iyi niyetle trafik müfettişi olsa da zaman zaman haksız uygulamalar da yaşanıyordu. Bu nedenle İstanbul Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), artan şikayetler üzerine fahri müfettişlerle ilgili yeni bir karar aldı. Kararla fahri müfettişlerin hatalı park cezası verme yetkileri kaldırıldı.
MÜNFERİT OLAYLAR
EGM’nin aldığı kararı değerlendiren Türkiye Fahri Trafik Müfettişleri Derneği Başkanı Faik Erdoğan, “Bizim yönetmeliğimizde ceza yazabileceğimiz alanlar belliydi, şimdi bu çizelgedeki bazı cezaları yazamazsınız diyorlar. Bu uygulamanın yanlış bir karar olduğunu düşünüyoruz. Eğer münferit olaylar nedeniyle böyle bir karar alındıysa, o zaman yanlış yere park cezası yazan trafik müfettişinin kendi müfettişliği iptal edilmeliydi. Tüm müfettişlerin elinden bu hak alınmamalıydı” dedi. Erdoğan yaklaşık 35 bin fahri müfettiş olduğunu da ekledi.
GÖNÜLLÜLÜK ESASI...
Fahri müfettişlerin aslında birer gönüllü olduğunu dile getiren Erdoğan, “Bizler trafiğin daha düzenli olması için yardım ediyoruz, bu işi para için yapmıyoruz. Örneğin Avrupa’da fahri trafik müfettişleri birçok hakka sahipken bizim haklarımız elimizden alınıyor. Şimdi diğer haklarımız da elimizden alınır diye korkmalı mıyız, bilemiyoruz” diye belirtti. Erdoğan, engelli park yerine park edenlere ceza yazma haklarının ise devam ettiğini söyledi.
YETKİSİ İPTAL EDİLSİN
Konuyla ilgili görüş bildiren Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği Başkanı Vedat Şahin de “Amaç trafik güvenliğini sağlamaksa bu cezanın bizim elimizden alınması trafik güvenliğine negatif etki edecektir. Eğer son zamanlarda basında çıkan haberler nedeniyle bu karar alındıysa da yanlış ceza kesen trafik müfettişinin yetkisinin elinden alması yeterliydi. EGM bu kişinin yetkisini iptal edebilirdi” dedi. Şahin, fahri trafik müfettişlerinin kestiği cezaların yüzde 60’ının park cezası olduğunu söyledi.
UYARIDA BULUNULMUŞTU
Hatalı park etmede sadece vatandaşın değil belediyelerin de kusuru olduğunu belirten Şahin, “Yeterli park yeri yok. Bu nedenle kendi polislerimiz bile çoğu zaman anlayışla karşılamaya çalışıyor ama trafik müfettişleri her gördüğüne ceza yazıyor. Haliyle bu durum rahatsızlık yaratıyor. EGM senelik yapılan eğitimlerde, bu konuda fazla ceza yazılmamasıyla ilgili fahri müfettişleri uyarmıştı ama sonuçta bu durum trafik güvenliğini de etkiliyor. O yüzden ceza yazma hakkının iptalini doğru bulmuyorum” diye konuştu. Peki fahri trafik müfettişleri hangi cezaları yazabilir? Bu cezalara itiraz edilebilir mi? İşte detaylar…
YASAL DAYANAĞI NEDİR?
Öncelikle müfettişlerin görev ve yetkileri 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ek 6’ncı maddeye dayanıyor. Ayrıca Fahri Trafik Müfettişleri Görev ve Çalışma Yönetmeliği’nde de müfettiş olacak kişide aranacak şartlar, görev, yetki ve koşullar ile müfettişlerin tuttukları tutanakların nasıl trafik cezalarına dönüştürüleceği yer alıyor.
CEZA KESEBİLİR Mİ?
Müfettişler doğrudan ceza kesemezler. Sadece fiziki veya elektronik ortamda trafikteki ihlallere ilişkin düzenledikleri tutanakları Emniyet Genel Müdürlüğü’ne elektronik sistem üzerinden bir hafta içerisinde teslim ederler. Sonrasında müfettişlerce fiziki ya da elektronik ortamda tanzim edilen tutanaklar, trafik kuruluşlarında gerekli kontrolleri yapıldıktan sonra 2918 sayılı Kanun’un 116’ncı maddesi kapsamında trafik idari para cezası karar tutanağına dönüştürülür.
HANGİ İHLALLER İÇİN?
Müfettişlerin kırmızı ışıkta durmamak, yanlış şerit değişimi, sağa sola dönüş kurallarına uymamak, trafik işaretlerini takip etmemek, kavşak kurallarına uymamak, araçlardan bir şey atmak veya dökmek, seyir halinde cep telefonu kullanmak, motosikleti kasksız kullanmak vs. gibi 80 kural ihlaliyle ilgili tutanak tutma yetkileri bulunuyor. Karardan önce yanlış park edenlerle ilgili de tutanak tutabiliyorlardı ancak yeni kararla bu ihlal için yetkileri kaldırılmış oldu.
YETKİLERİ NELERDİR?
Kural ihlallerine ilişkin olarak; fiziki ortamda düzenledikleri tutanakları herhangi bir trafik ekip veya kuruluşuna elden, elektronik ortamda düzenledikleri tutanakları Emniyet Genel Müdürlüğü’ne elektronik sistem üzerinden bir hafta içinde teslim ederler. Trafik güvenliği ile ilgili görüş ve önerileri bildirebilirler. Yer ve zamanla sınırlı olmayıp, ülkenin her yerinde görevli sayılırlar. Görevlerini yürütürken, adil ve tarafsız olmak zorundadırlar. Araç durduramaz, sürücülerle muhatap olamaz, belge veya evrak kontrolü yapamazlar.
İTİRAZ EDİLEBİLİR Mİ?
Müfettişlerin trafikteki ihlallere ilişkin tuttuğu tutanaklara göre kesilen cezalar itiraz yolu ile yargıya taşınabiliyor. Hakkında trafik para cezası işlemi uygulanan kişi 15 gün içerisinde cezanın uygulandığı yerde bulunan Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz için başvurmalıdır. Başvuru süresi cezanın elden teslimi veya tebliğinden itibaren başlar. Gıyaben kesilen yani öğrenilen ya da plakaya yazılan trafik cezalarına karşı yapılacak başvuru süresi cezanın usulüne uygun olarak tebliğ tarihinden itibaren başlar.