Asgari ücrette geri sayım

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlığının 2024 yılı bütçesine ilişkin yaptığı sunumda, asgari ücretin işçi ve işveren kesiminin oybirliğiyle en son net 11 bin 402 liraya (önceki 8 bin 506 liraydı) yükseltildiğini hatırlatmıştı. Bakan Işıkhan, “Böylece 2002 yılında 184 lira olan bu rakamı, reel olarak yüzde 237 artırmış olduk. Aralık ayı başında 2024 yılı asgari ücretini belirlemek için yine komisyonumuz toplanacak. Herkesin mutabık kaldığı bir tutarda uzlaşılacağını ümit ediyorum” ifadelerini kullanmıştı.

2024 ÖNGÖRÜLERİ DE ETKİLİ

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun, 2024 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere ilk toplantısı aralık ayının başında yapılacak. Yaklaşık 7 milyon çalışanın maaşını ilgilendiren asgari ücret artışındaki temel gösterge enflasyon gerçekleşmeleri ve 2024 yılı beklentileri olacak. Yine yeni asgari ücret belirlenirken, geçinme endekslerine bakılacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın işçi, işveren ve toplumda gerçekleştireceği anket çalışmalarına ve memurlara yapılması muhtemel zam oranlarına bakılacak. Yeni asgari ücretin en geç aralık ayının son haftasında belirlenmesi bekleniyor.

TAHMİNLER YÜZDE 40-50 ARASI

Merkez Bankası’nın son Enflasyon Raporu’nda 2023 yılsonunda enflasyonun yüzde 65 olacağı öngörüldü. Orta Vadeli Program’da (OVP) da paralel bir hedef bulunuyor. Merkez’in 2024 enflasyon beklentisi ise yüzde 36. Hükümet her seferinde çalışanların ve emeklilerin enflasyona ezdirilmeyeceğini vurguluyor. Dolayısıyla zammın gelecek yıla ilişkin beklentinin üzerinde olacağını söyleyebiliriz. Kamu görevlileri ve emekliler için mevcut tahminlere göre yüzde 40-50 arası bir zam yapılacağı hesaplanıyor. Asgari ücretlinin zam oranının da bu oranlara yaklaşabileceği tahmin ediliyor.

5 MADDEDE OLASI RAKAMLAR

Peki hangi tahmin gerçekleşirse asgari ücret net kaç lira olur?

1- Zam oranı yüzde 35 olursa asgari ücret 15 bin 392 lira 70 kuruş.

2- Zam oranı yüzde 40 olursa asgari ücret 15 bin 962 lira 80 kuruş.

3-Zam oranı yüzde 45 olursa asgari ücret 16 bin 532 lira 90 kuruş.

4-Zam oranı yüzde 50 olursa asgari ücret 17 bin 103 lira.

5-Zam oranı yüzde 55 olursa asgari ücret 17 bin 673 lira 10 kuruş olacak.

OY ÇOKLUĞU SAĞLANAMAZSA NE OLACAK?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5’er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında aralık ayında dört kez toplanıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde komisyon başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

DESTEK SÜRECEK Mİ?

Tüm ücretlilerin asgari ücret düzeyine kadar olan gelirleri vergi dışında bırakılıyor. Asgari ücrette yapılan her artış tüm çalışanlar bakımından vergi istisnası tutarının artışı kadar gelir avantajı sağlıyor. Bu kapsamda 2024 bütçesinde 595.1 milyar lira vergi istisnası öngörüldü. Dolayısıyla muafiyet devam edecek. İşverene asgari ücret desteği temmuz ayı itibariyle 500 liraya çıkarıldı. Bu yılın ilk 7 ayında 1.7 milyon işyerine yaklaşık 19 milyar lira asgari ücret desteği verildi. Yeni yılda devamına hükümet karar verecek.

NELER DEĞİŞECEK?

Yeni asgari ücretle birlikte işsizlik maaşı, iş göremezlik ödeneği, emzirme ödeneği, ihbar tazminatı da artacak. Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapanların ödeyecekleri miktarlarda artış olacak.