Bakan Kurum'dan sosyal konut açıklaması! Cayma hakkı olacak mı?

Sosyal konut projesi kapsamında yapılacak 50 bin iş yeri ile ilgili ayrıntılar belli oldu. İlk etapta 28 ilde 10 bin iş yeri yapılacak. Metrekareye göre 4 kategoride yapılacak iş yerlerinin fiyatları 351 bin liradan başlayıp 1 milyon 300 bin liraya kadar yükselecek.

Metrekareye göre 4 kategoride yapılacak iş yerlerinin fiyatları 351 bin liradan başlayıp 1 milyon 300 bin liraya kadar yükselecek.

Dar gelirli vatandaşlar için Türkiye’nin en büyük sosyal konut projesi hayata geçiriliyor. Devam edecek bir yapıda hayata geçirilen ‘İlk Evim, İlk İş Yerim’ projesi 81 ilde başlıyor! 100 bin altyapılı konut arsası satışa sunulacak, 10 bin iş yeri ile vatandaşlara kendi işini kurma imkanı sunulacak.

NE KADAR BAŞVURU GELDİ?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum canlı yayında yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: 13 Eylül itibarıyla Cumhurbaşkanımız projeyi Türkiye’ye ilan ettiler. Büyük coşku ile beklenen projenin detaylarını paylaştılar. 81 ilimizden bütün ilçelerimizden projenin detayı nasıl adedi nasıl, nerede yapılacak? gibi taleple karşılaştık. Yapılan başvuru sayısı da milletimizin teveccühünü göstermiş oldu. Şu an itibarıyla 1 milyon 150 bin sayısına ulaştı.

Bu projenin güzelliğine, iş ve ev kurma hayaliyle projeyi desteklemeleri bizi mutlu ediyor. Onların sevincine ortak olmaya çalışıyoruz.

PROJE AÇIKLANMADAN ÖNCE KAÇ MİLYON KİŞİ BAŞVURUR DEMİŞTİNİZ. TAM OLARAK PROJEDE NEYİ HEDEFLİYORSUNUZ?

Bu projede yola çıkarken 2019’da 100 bin konutluk kampanyamız vardı. 2 milyon vatandaşımız başvurdu. Biz bu projenin sayısını artırmamız gerekir. Cumhurbaşkanımız bize bu yönde talimat verdi. 2023 ve 2028 yıllarına ilişkin bir hedef ortaya koyduk. 2023-28 yılları arasında 500 bin sosyal konut ve 250 bin sosyal konut yapılabilecek arsa, 50 bin de iş yeri. Bu bir hedeftir.

Üretimi destekleyecek, şehirlerin ekonomisini güçlendirecek iş yeri bu da ilk defa yapıldı. Burada 10 bin iş yerini 28 ilimizde yapıyoruz. Sayıları bölgelerine göre değişiklik arz ediyor. Tüm Türkiye’ye yayılmış durumda. Başvurularımız dün itibarıyla başladı 31 Ekim’e kadar başvuruları alacağız. Şu an itibarıyla 1 milyon 150 bin olması da milletimizin projeye güvenin en önemli göstergesidir.

Burada ciddi bir başvuru olacağını bekliyoruz. 100 bin konuta yapılan başvurunun üstünde olacaktır. Bu projemizin ilk etabı, ikinci etapta konutları yapacağız. Milletin her talebini karşılamış bir siyasi iradeyiz. Gelen talepler doğrultusunda çalışmalarımızı artırarak devam edeceğiz.

BAKANLIK PROJEDEKİ ALANLARI NASIL BELİRLEDİ? İSTANBUL’DA NEDEN ARSA ARAZİSİ BELİRLENMEDİ?

İlk önce biz şehirlerden taleplerimizi aldık, valiliklere şehrinizde konut sıkıntısı çeken, konut talebi olan, konut fiyatlarında artış olan bölgelerde iletin dedik. Çalışma yaptılar, gittiğim her ilde vatandaşlarımızdan gelen talepleri not aldık. Alanlarda çalışmalar yaptık. Türkiye’nin 81 ilinde nüfus ağırlığı ile eş orantılı sayılarımızı belirledik. İstanbul’da 50 bin, İzmir’de 12 bin 500, Bursa’da 8 bin 650, Konya’da 7 bin 500 tüm illerimizde nüfus oranında dağılım yaptık.

Bölgede gelen talep, konut fiyatlarındaki değişiklik, kira fiyatlarındaki değişikliği göz ardı etmeden arkadaşlarımız aylardır çalışma yaptılar.

Arsa kısmına gelecek olursak arsada konutların artış gösterdiği illerde, elimizde Hazine mülkiyetindeki arazilerin aslında vatandaşımızın uygun bedelli konut yapması adına planlayacağız. Sosyal konut yaptığımız alanlara yakın olacak. Altyapısını da beraber yapalım anlayışıyla belirledik. 60 milyon metrekare alan belirledik. 10 Ekim itibarıyla almaya başlayacağız, 7 Kasım’a kadar arsalarımızın iş yerlerimizin başvurularını almış olacağız.

İstanbul’da neden belirlemedik. 16 milyon nüfusa sahip, bu manada İstanbul’da konut talebinin yüksek olduğu süreçte en fazla sayıyı da İstanbul’a verme sebebimiz bu. Biz konutları yapacağız. Konut yaparak talebi giderme eğilimine gittik. İstanbul’daki arsa fiyatları yüksek durumda. Konut yapalım vatandaş bizim yaptığımız konutlardan alsın istiyoruz.

ARSAYA HAK KAZANMIŞ KİŞİ MÜSTAKİL EV YAPABİLECEK Mİ, YOKSA ORTAK KONUT MU OLACAK?

Müşterek parsellerde bizim belirleyeceğimiz 3 bin 4 bin metrekarelik parseller belirlenecek. Yönetimiyle teknik danışmanıyla altyapılarını hazırlayacağız. Onlar ister kendi yapacaklar isterlerse kat karşılığı verecekler. Müstakil parselleri de 350-500 metrekare parseller olacak burada tek katlı evleri yapabilecekler. Bizim belirlediğimiz imar planlarına göre kendi evlerini yapabilecekler.

2+1 VE 3+1 FİYATLARI AÇIKLADINIZ EN YÜKSEK NE KADAR OLMASINI BEKLİYORSUNUZ? GİRİŞ KAT VE ARA KATLAR VAR, VATANDAŞ BEN GÜNEY CEPHEDE, ARA KATTA OLMASINI İSTİYORUM DİYEBİLECEK Mİ?

Bölgesel, yerel taleplerin ne olduğunu ve talepler doğrultusunda nasıl projeler geliştirmemiz gerektiğini dikkate alarak yaptık. Ege’de mesela balkon ihtiyacı var. Mardin’de Diyarbakır’da geniş balkonlara ihtiyaç var. Bölgesel talepler doğrultusunda projeleri geliştiriyoruz.

Doğu Karadeniz’de yaptığımız projede belki daha küçük balkon, geniş bir salon, oranın yöresel taşıyla düzenleme yaparken, Mardin’de Mardin taşını kullandık. Ege’ye gittik İzmir’de geniş balkon talebi var o talebe karşılık verecek bir proje geliştirdik. Burada vatandaşlarımızın bizim yapacağımız 250 bin sosyal konutta talepleri doğrultusunda projeler yapılıyor olacak.

Kuralar çekildiğinde şerefiyesine göre o binadaki ortalama bedeller, bunun daha altında biraz daha üstünde, güney cephede, çatı katından çıkan vatandaşlarımız bu ortalamanın daha altında ve üstünde bedeller ödeyecek. Bizim kurada herhangi bir müdahalemiz söz konusu değil, vatandaşımızın söz hakkı söz konusu değil.

2+1, 75 metrekare daire İzmir, İstanbul, Bursa’da kaç lira, burada 679 bin lira 75 metrekare daireye para ödeyecekler aylık 2546 liradan taksitlerle ödeme imkanına erişecekler. En yüksek 3+1’imiz burada büyükşehir olmayan illerimizde vatandaşlarımız 850 bin liraya erişebilecekler. 3187 liradan başlayan taksitlerle konutlarını alabilecekler. Burada en yüksek fiyat İstanbul, Antalya, İzmir illerimizde buralarda fiyat 950 bin lira, 240 ay vade ile 3562 lira taksitle konutunu alabilecekler.

PROJE AÇIKLANMADAN ÖNCE BİR KİŞİNİN EVİ VARDI. PROJE AÇIKLANMADAN ÖNCE DEVRETTİ. ÜZERİNE TAPUSU KALMADI BAŞVURUSUNU YAPTI. DENETİMLER NE KADAR GERİYE DÖNÜK İŞLETİLECEK?

Bizim bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra yapacağımız iş ve süreci yönetme açısından baktığımızda büyük hassasiyetle yürüteceğiz. Burada hiçbir fırsatçıya bizi aldatmaya yönelik eyleme müsaade etmeyeceğiz. Arkadaşlarımız başvuruları inceleyecekler.

Konut alacak vatandaşlarımızın proje açıklandığı tarih itibarıyla konutunun olmaması gerekiyor. Şehirde imarlı arsası söz konusu olursa o da üstünde kayıtlı bir gayrimenkul olarak gözüküyor. İş yer alacak vatandaşlarımızın üzerinde iş yerinin olmaması gerekiyor.

Arsa alacak vatandaşlarımızın ise tapuda başvuru günü itibarıyla ve sonrasında üzeirne kayıtlı konutunun ve arsasının bulunmaması gerekiyor.

Biz projelerde yüzde 40-50'ye varan indirim yaptık. Arsa alacak vatandaşlarımız 10 yıl faizsiz şekilde ödeyecek. İş yeri alacak vatandaşlarımız 10 yıl memur maaş artış katsayısına göre ödeyecek. Konut alacaklar hangi yılı istiyorsa bu vadede memur maaş artış katsayısına göre alacak.

Geçen yıl bizden ev alan vatandaşlarımıza geçen sene yüzde 80 fiyat artışı olmasına rağmen biz toplam 1 yıl içerisinde yüzde 25 artış yaptık. Yani bu yetkimiz var. Vatandaşlarımıza yüzde 80 artış gelirken bize borçlu olan kardeşlerimizden sadece yüzde 25 artış yaptık. Bu noktada vatandaşımızın ödeyebileceği, şartlara ve piyasaya göre yapılabilecek her türlü desteği yapmaya çalıştık.

Denetimler geriye dönük olmayacak. Kanunlar geriye işlemez. Bugün bir kampanya açıkladık. Kampanyanın günü itibarıyla vatandaşlarımız şartları bilmiyordu. Biz bu süreci yürüteceğiz. 14 Eylül itibarıyla bu denetimler yapılacak. Bizim gözden kaçırdığımız farz edelim ki oldu. Biz böyle bir ihmal varsa dahi kurada çıkması önemli değil bunlar detaylı incelenecek. Üzerinde evi, arsası, iş yeri olanları değerlendireceğiz. Bize gelir beyanı hatalı ise vatandaşları kura dışı bırakacağız.

CAYMA HAKKI SÖZ KONUSU OLACAK MI?

Konut borcu bitmeden başkasına devredilemez. Bu bir fırsat, vatandaşımız bunu değerlendirsin istiyoruz. Borcu bitmeden dairelerin satışına izin vermeyeceğiz. Vatandaş asgari ücretle çalışan bir kardeşimiz ödeme güçlüğü çekti, taksitleri geciktirirse biz ihtarname gönderiyoruz.

Biz bugüne kadar sosyal konutu iade edeni görmedik. Yüzde 1’in altında ödememe durumu söz konusu. İade etmek isteyen vatandaşımız olursa, ödediği paraları iade ediyoruz tabi ki.

BİR KİŞİ 679 BİN LİRA 2+1 DAİREYİ ALDI 5 YIL SONRA ARSALAR 2 MİLYONA GELDİ. ALICI ÇIKTI, BEN SANA 2 MİLYON VEREYİM BANKADAKİ BORCUUN KAPAT. KAPATTIKTAN SONRA BORCUNU SATABİLİR Mİ?

Satabilir, o artık iyi niyetli bir ticaret olur. Ev çıkmış şartları uyuyor. 5 yıl ödemiş, piyasa şartlarında fiyatlar artmış, dolayısıyla vatandaşımız işini değiştirebilir, ikametini değiştirebilir, 5 yıl sonra evini satar borcunu öder, başka bir yerden ev alabilir buna bir engel yoktur.

PROJENİN YAPILACAĞI ALANLARIN YANINDAKİ KONUTLAR, ARSALARDA FAHİŞ FİYAT ARTIŞI OLMA RİSKİNİ ÖNGÖRDÜNÜZ MÜ, BİR TEDBİRİNİZ OLDU MU?

Biz devletiz, devletin yetkileri var. Vatandaşına yapması gerekenler var. Sosyal devlet bakış açısıyla bugün vatandaşın temel hakkı olan barınma hakkına ilişkin proje ortaya koyuyoruz. Yıllar itibarıyla biz TOKİ ile yüzde 8-10 civarı üretim yapıyorduk. Gerek nüfus artışı, gerek köyden kente göçün artması, oradaki artışın sebebiyle yeni ihtiyaçların çıkmasıyla konut ihtiyacı olur. Her yıl 600 bin yeni konut yapılır yüzde 8-10'unu biz 3-4 yıl öncesine kadar TOKİ ile yapardık. Biz TOKİ’nin payını yüzde 13’e yükselttik.

Şimdi 350 bin konutu yapıyoruz ve 2 yılda teslim edeceğiz. 175 bin konut 1 yıl, 175 bin konutu 2. yıl düşündüğünüzde. 600 bin konutu baz alırsanız yüzde 20’nin üzerine çıkarıyoruz. Bu konutların sayısını artırarak arzı fazlalaştırarak aslında piyasayı bir denetime tabi tutmuş oluyoruz.

Öbür taraftaki geliştiricilerimiz fiyatı buna göre belirlemek zorunda. Burada devletin imkanları var devlet yüzde 40-50 sübvansiyon yapıyor. Biz kira ve konut fiyatlarının düşeceğini öngörüyoruz. En azından 2-3 yıl içerisinde fiyatların aşağı çekmiş olacağız.

18 YAŞINI GEÇMİŞ BİRİSİ DİYELİM Kİ ÇALIŞMIYOR. GELİR BEYAN EDEMİYOR, YİNE DE BAŞVURABİLİR Mİ, BAŞVURDUKTAN SONRA ALMAYA HAK KAZANIR MI?

Gençlerimizin aileleri 18 yaşını doldurmuş gençlerimiz için onlarla birlikte başvuracaklar. İnşallah orada da gerek kendi kazanacakları, gerekse ailelerinin desteği ile ev sahibi olacaklar. Orada hanehalkındaki 18 yaşındaki bireyin evi yoksa ve 18-16 bin liranın altında geliri varsa başvuracaklar.

BABASINDAN EMEKLİ MAAŞI ALAN KİŞİLER BAŞVURABİLİR Mİ?

18-16 bin liranın altında geliri varsa başvurabilir.

BANKALARLA BİR FAİZ ÇALIŞMASI YAPILDI MI?

Biz yüzde 10 peşinat alıyoruz. 10 bin lira ile 25 bin lira arasında arsalarda, konutlarda 95 bin liraya kadar bir peşinat söz konusu. Burada vatandaşlarımız kendi gelir grubuna göre başvuru yapabilecekler. Bizim kamu bankalarımız, Haizine ve Maliye Bakanlığımız destek oldular, yine bu anlayışla projelerimizi yürüteceğiz. Vatandaşlarımız ödeme esnasında kredi alabilecekler. Buna yardımcı olabilmek adına da kamu bankalarımız her türlü desteği bugüne kadar verdiler.

BU EVLERDE İLK KEZ GÖRECEĞİMİZ NELER VAR?

Konutların mimarisi, malzeme kalitesi 81 şehrimizdeki orta ve orta üstüne hitap eden nasıl bir mahal lisesi varsa en az onlar kadar iyi projeler olacak. Bizim projelerimizde bir düzenleme söz konusu olduğu için sadece bir binada bugün yer ve konum itibarıyla baktığınızda fiyat olarak 3+4 katı olan binalarda vatandaşların yeşil alan, otopark sıkıntısı çektiğini görüyoruz.

Bu binalar enerji verimli binalar olacak, sıfır atığa uyumlu olacak. Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerjisini üretecek, ortak alanlarda bu enerjiler kullanılıyor olacak. Yağmur sularında toplanan sular bahçe sularında kullanılacak.

İŞ YERLERİNE İLİŞKİN ÖDEMELER HAKKINDA

Şehirden gelen talepler doğrultusunda ustalık belgesini almış tüm sektörleri içeren iş yerlerinde vatandaşlarımız kendi işlerini kurabilecekler. 350 bin liradan başlayan fiyatlarla sahip olacaklar. 10 yıl içerisinde ödeyecekler. 50 metrekare iş yerine 350 bin lira 2633 lira taksitle alabilecek. 35 bin lira peşinat ödeyecek.

100 metrekare alırsa 685 bin lira ödeyecek, 68 bin 500 peşinat ve 5138 lira, 200 metrekare büyük bir işletme kuracak burada da 1 milyon 300 bin ödeyecek 130 bin lira peşinatla ve 9750 lira aylık bedelle sanayi sitelerine erişebiliyor olacak.