Bayram tatilinde paranızla ne kadar kazanırsınız?
Kurban Bayramı’nda hafta sonları dahil 9 günlük bir tatil dönemi oluşacak. Bankada parası olanlar bu süreyi iyi değerlendirmeli ve 1 kuruşunu dahi vadesiz hesapta bırakmamalı. Çünkü bugün 100 bin lirayı 9 gün boyunca para piyasası TL fonlarında değerlendirenler 1.200 liraya yakın net kazanç sağlayabilir. Fon alımı için nasıl bir yol izlenmeli? Kaç gün önce harekete geçmeli? İşte detayları...
Bilal Emin Turan ile Hayatımız Tasarruf
1.5 TRİLYON LİRA BOŞTA YATIYOR
Merkez Bankası’nın yayınladığı haftalık verilere göre; vatandaşın yaklaşık 1.5 trilyon liralık nakdi bankalardaki vadesiz hesaplara park etmiş durumda. Bu paraların çoğu kira, fatura, kredi kartı borcu ödemesi için günlerce hesaplarda bekliyor. Ya da küçük tutarlar önemsenmediği için öylece boşta kalıyor. Oysa nakdin kral olduğu ve faizlerin nispeten yüksek getiri sunduğu bu ortamda her bir kuruşu değerlendirmek mümkün. Özellikle 9 günlük Kurban Bayramı tatili bu anlamda kaçırılmaması gereken dönem.
32 GÜN ALTI VADELİDE GETİRİ ORANI DÜŞÜK
Parayı kısa dönemde garanti kazanca dönüştürmenin en basit yolu mevduat ve ‘para piyasası TL fonları’ndan geçiyor. Vadeli mevduat herkesin bildiği bir yöntem. Ancak 32 günün altında açılacak vadeli mevduat hesaplara tanımlanan faizler piyasa faizlerinin çok altında oluyor. Bunun yerine parayı fonlarda değerlendirmek en kazançlı seçenek olarak duruyor. Hangi fonların, ne kadar getiri sunduğu Fon Bilgilendirm Platformu TEFAS (tefas.gov.tr) üzerinden izlenebiliyor. Verilere göre; 5-6 Haziran arasında TL fonların günlük getirileri yüzde 0.1348 ila yüzde 0.1427 arasında değişiyor.
SİZİ ARTIYA GEÇİRECEK EN PRATİK YÖNTEM
Peki TL fonlarla günlük ne kadar getiri sağlanır? 100 bin lirayı yüzde 0.14 ödeyen bir fona yatıran tasarruf sahibinin eline günlük 140 lira geçiyor. Her gün bu getiri anaparaya eklenir ve faiz işlemeye devam edersen 9 günde toplam (bileşik) getirisi 1.267 liraya çıkıyor. Bu gelirden de yüzde 10 civarı vergi (stopaj) kesiliyor. Böylece net gelir 1.140 lira oluyor. Bir başka ifadeyle 9 günlük bayram tatiline girerken 100 bin lirasını fonda değerlendirenin parası bayram sonunda 101 bin 140 liraya çıkıyor. 100 bin lirasını günlük faizi yüzde 0.1427 olan fona yatıran ise 9 günde 1.161 lira net getiri sağlıyor.
NASIL YATIRIM YAPILIR?
Fonlara, banka ve aracı kurumlardaki hesaplarınız üzerinden yatırım yapabilirsiniz. Bunun için öncelikle yatırım hesabı açmanız gerekiyor. Ayrıca Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaydı da oluşturuluyor. Bu işlemler mobil bankacılık yoluyla sözleşmelerin ve izinlerin onaylanması yoluyla 10-15 dakikada yapılabiliyor. Bu işlemlerin ardından, yatırım hesabınız bulunan bankanın mobil uygulamasından ‘yatırımlar’ menüsündeki, ‘fon alım’ sekmesine tıklayarak fon alabilirsiniz. Bazı fonların alımı için nitelikli yatırımcı (1 milyon lira ve üzeri paranın olması) şartı da aranabiliyor. Ancak bu uygulama tüm TL fonlar için geçerli değil. Ayrıca fonların yıllık yüzde 0.50- 1.5 arasında yönetim ücreti de olabiliyor. Bu tutar günlük gelirinizi çok etkilemese de bilmenizde fayda var.
FONLARIN PORTFÖYÜNDE NE VAR?
Bu fonlar TL cinsi finansal varlıklara yatırım yapar. Bunlar arasında mevduat, ters repo, katılma hesabı, Takasbank para piyasası, finansman bonosu, özel sektör tahvilleri yer alıyor. Ancak asıl ağırlığı ters repo ve mevduat oluşturuyor.
HAFTA SONLARINI İYİ DEĞERLENDİRİN
Paranın boşta kaldığı günler genelde hafta sonları oluyor. Oysa cuma günü bu TL fonlar alınsa 3 gecelik bir faiz getirisi elde edilebiliyor. Örneğin; 100 bin liraya yüzde 0.14 faizle hafta sonu değerlendiren 380 lira civarı, 1 milyon lirayı değerlendiren ise 3 bin 780 lira net kazanç sağlayabilir. Bu alternatif yatırım araçlarını keşfeden kazançlı çıkar.
ZAMANLAMA ÇOK ÖNEMLİ?
Fonların alım-satım saatleri değişebiliyor. Bunun için alacağınız fonun özelliklerini, izahnamesini okumanızda fayda var. Serbest TL fonları hafta içi saat 9.00-13.00 arasında alınıp satılabiliyor. Bu saatlerin dışındaki emirler ertesi günü gerçekleşiyor. Bu nedenle özellikle cuma günleri fon alım talimatının erken saatlerde veya bir gün önce verilmesi çok önemli. Bazı fonlar, talimat saati aşıldığında emrin gerçekleşeceği güne kadar parayı ikinci bir fonda tutuyor. Buradan almak istenilen fon kadar olmasa da kısmi bir getiri elde ediliyor. Yani paranız boşta kalmıyor. TEFAS’ta olmayan ama büyük kurumların çıkardığı bazı fonlar 7 gün 24 saat alınıp satılabiliyor. Bu gibi fonların hangileri olduğunu bankanızla konuşarak öğrenebilirsiniz. 10-20 lirayla dahi tüm fonlara yatırım yapılabiliyor.
HER BİRİNİN KODU FARKLI
Fonların hem ismi hem kodu bulunuyor. Genelde fonu yöneten kurum isminin yanında para piyasası fonu veya kısa vadeli serbest fon yazıyor. Ayrıca kaçıncı fon olduğu bilgisi de belirtiliyor. Fonlar hakkında bilgisi olanlar, bu fonları üç harfli kodlarından tanıyor. Örneğin; günlük 5-6 Haziran tarihleri arasında günlük yüzde 0.14’ün üzerinde getiri sunan Garanti Portföy Beşinci TL Serbest Fon’un kodu ‘GBN’. Yine aynı şekilde günlük yüzde 0.14’ün üzerinde getiri sağlayan AK Portföy Üçüncü Para Piyasası (TL) Fonu ‘BGP’ koduyla fon arama listesinde bulunabiliyor.
NOT: Bu listede yer alan günlük getiriler, 5-6 Haziran arasındaki para piyasası TL fonların performansı dikkate alınarak hazırlanmıştı. Hesaplanan tutarlar yüzde 10’luk stopaj indirilmiş net tutarlardır.