Bu potansiyel ekonomiyi uçurur! Türkiye'nin geleceği madenlerde

MAALESEF DIŞ AÇIK VERİLİYOR

Dünyada 90 çeşit maden var. Bunun 70 çeşidi Türkiye’de mevcut. Maden konusunda çok zengin bir ülkeyiz. Türkiye madenler konusunda çok zengin bir ülke olmasına rağmen çıkarılan madenler yeterli gelmiyor. Evet, yıllık 5-6 milyar dolar civarında ihracat yapılıyor. Ancak buna karşılık 8-9 milyar doları bulan ithalat da söz konusu. Bir başka deyişle dış ticarette madencilik kaynaklı açık söz konusu. Yani maden ithalatı cari açığın da en önemli sebepleri arasında yer alıyor. Maden yatırımlarıyla bu açık rahat kapanır.

100 MİLYAR DOLAR HAYAL DEĞİL

Çıkarılan maden çeşidinin ve kapasitesinin artırılması halinde ihracatın 30-40 milyar dolara çıkacağı hesaplanıyor. 100 milyar dolar dahi hayal değil. Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Yılmaz’ın verdiği bilgiye göre; Türkiye’nin 3.5 trilyon dolarlık yer altı maden potansiyeli bulunuyor. Böyle bir zenginlik üzerinde yaşarken, madencilik kaynaklı dış açık düşündürücü. Maden kaynakları yeterince kullanılır ve çıkan madenler katma değerli ürünler haline dönüştürülürse 1 trilyon dolar barajını aşan milli gelir daha da yukarılara taşınır, işsizlik ve mega kentlere göç azalır.

YEŞİL DÖNÜŞÜMDE İHTİYAÇ ÇOK

Yeşil dönüşümle birlikte madenciliğe olan ihtiyacın 8-9 kat artacağına işaret eden Mehmet Yılmaz, “Madencilik artık stratejik bir sektör. Fosil yakıttan uzaklaşalım, daha fazla yenilenebilir enerji kullanalım ve daha fazla batarya, güneş paneli üretelim ve elektriği depolayalım diyoruz. Ancak bunun için daha fazla lityum, kobalt, nikel, bakır, hatta altın bile daha fazla üretilmek zorunda. Bunları üretmez ve dışarıdan alırsak ticaret açığımız daha da büyüyecek” dedi. Yılmaz ayrıca çevresel endişelerden etkilenen madencilik sektörünün önündeki engellerin bazı mevzuatlar ve diyalogla çözülebileceğini dile getirdi.

SADECE SANAYİDE DEĞİL HER ALANDA VAR

Madenler sadece sanayide değil hayatın her alanında kullanılıyor. Madenler hem ekonomimiz hem de hayatımız için vazgeçilmez... Yaşam alanlarımızda ortalama yaklaşık 1000 farklı mineral kullanılıyor. Madencilik ürünlerinin yaygın kullanımını daha iyi anlamak adına kullanılan materyalleri incelerken eğer bitki veya ağaç gibi yetiştirilen bir üründen bahsedilmiyorsa direkt maden ürünü ya da maden ürünleri kullanılarak üretildiğini gözden kaçırmamak gerekiyor.

1 YILDA KİŞİ BAŞI NE KADAR MADEN TÜKETİYORUZ?

* Agrega: 5 ton
* Kurşun: 2 kg
* Altın: 2.4 gram
* Çinko: 4 kg
* Mermer: 80 kg
* Tuz: 6 kg
* Alüminyum: 13 kg
* Bakır: 5.5 kg
* Kil: 300 kg
* Demir: 405 kg
* Kömür: 1.535 kg
* Diğerleri: 1.980 kg

NADİR ELEMENTLER KANSER TANI VE TEDAVİSİNDE KULLANILIYOR

Madenler bugün insansız hava araçlarından (İHA) savunmada kullanılan en stratejik ürüne, cep telefonlarına, TV’lere, elektrikli araçlara kadar kullanılıyor. Hatta oturduğumuz evde kullandığımız tüm materyallerin içinde yer alıyor. Seramikten cama, inşaat demirinden çimentoya tamamı maden. Demir, krom, bakır, alüminyum, nikel, kobalt, altın, kalsiyum, potasyum ismini en çok duyduğumuz madenler arasında. Madenler ayrıca ‘sağlıklı’ bir hayatında bir parçası. Özellikle nadir elementler kanser tanı ve tedavisinde, MR görüntüleme cihazlarında kullanıyor.

İTRİYUM

Kanser hastalıklarıyla alakalı bölümlerin yakın işbirliğini gerektiren karmaşık ve multidisipliner bir prosedür olan İtriyum Mikrokürelerle Tedavi yönteminde kullanılıyor.

SERYUM OKSİT

Seryum oksit nanopartikülleri boyutu ve kimyasal özellikleri nedeniyle var olan tedavilerde kullanılan nanopartiküllerin kullanımına alternatif olarak değerlendiriliyor.

GADOLİNYUM

Gadolinyum küçük tümörleri boyayarak MR görüntülemede beyin tümörlerini tespit etmek için kullanılan önemli bir nadir toprak metalidir.

ALTIN

Gelişmiş sağlık hizmetlerinde altın kullanımına örnek olarak, kemoterapi ve radyoterapi gören kanser hastalarını tedavi etmek için altın nanopartikül teknolojisinin ortaya çıkması gösteriliyor.

SAMARYUM

Nadir toprak elementlerinden birisi olan samaryum akciğer ve karaciğer metastazından sonra üçüncü sırada gelen kemik metastazının tedavisinde kullanılıyor.

NEODİMYUM

Neodimyum Lazer Teknolojisi cilt kanseri tedavisinde kullanılıyor.

GÜZELLİĞİN DE KAYNAĞI ONLAR

‘Hayatımız maden’ diyoruz çünkü güzellik ve bakım sektöründe de madenler sıkça kullanılıyor. İşte bazı örnekler:

* Deodorant: Alüminyum, zirkonyum
* Metal parlaklığı veren kozmetik pigment: Demir
* Diş macunu: Flor, Kalsiyum, Alüminyum, Sodyum
* Fondötenler: Magnezyum
* Güneş koruyucu krem: Çinko
* Bronzlaştırıcı krem: Potasyum
* Tıraş makineleri: Bakır

NEDEN ÖNEMLİ?

* Yer altı zenginliklerinden faydalanmayan hiçbir ülke kalkınamıyor. Dünyada madenciliğin yasaklandığı hiçbir ülke yok. O yüzden Türkiye de madenlerini çıkarıp, zenginleştirip, katma değer yaratan ürünlere dönüştürerek ülke sanayisinin hizmetine sunmak zorunda.
* Sanayinin ihtiyacı olan mineral ve metallerin temini ülke güvenliği ve savunma sanayisi bakımından da önemli. Özellikle nadir toprak elementleri günümüzün yeni teknolojilerinde her geçen gün öne çıkıyor.
* Hammaddesi olmayan ülke yatırım da çekemez. Dünyada üretilen her türlü madenin alıcısı ve satıcısı konumuna gelen Çin bu sayede 25 yılda 3 trilyon dolarlık yatırım çekmeyi başardı.
* Madencilik yerel kalkınma açısından da önemli. Yeni maden sahalarının keşfi, yerel istihdam, altyapı ve halka geri dönen gelirler ile sosyal alandaki iyileşmeleri de beraberinde getiriyor.