Çalışan başına 2 bin 500 lira destek! Bakan Kacır ayrıntılarını açıkladı

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Şanlıurfa'da GAP Eylem Planı Bilgilendirme ve İstişare Toplantısı ve Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nun (EKK), ardından aralarında Milliyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Didem Özel Tümer'in de bulunduğu gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Kacır açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Şu anda Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’ndeyiz malumunuz, burası da yine GAP Bölge Kalkınma İdaremizin desteğiyle kurulmuş bir müze. Bence bu basın toplantısını burada yapmamız da oldukça anlamlı oldu. Az önce sevgili Müze Müdürümüz biz içeri girdiğimizden itibaren bize 11 bin yaşında tarihi kalıntıları anlattı gerek Göbeklitepe’den, gerek Karahantepe’den elde edilmiş, gerçekten dünyada eşsiz kıymette kalıntıları malumunuz bu coğrafya barındırıyor. Aslında bu bizler için çok büyük anlam taşıyor, çünkü bu coğrafyanın tarihin bilinen ilk dönemlerinden itibaren çok zengin bir coğrafya olduğunu, medeniyetin aslında kurulduğu, insanlığın zenginleşme yolculuğunun başladığı coğrafya olduğunu kanıtlar nitelikte bir mekandayız.

"TARIMDA 570 BİN İLAVE İSTİHDAM SAĞLANMASI HEDEFLERİMİZ VAR"

Tabi GAP Eylem Planımızı da bu perspektifle aslında çalıştık, hazırladık ve çok geniş bir paydaş ağıyla hazırladık. Biz Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak GAP Eylem Planında ve GAP Eylem Planının uygulama projelerinde koordinasyon yürütüyoruz, pek çok proje büyük ölçüde paydaşlarımız tarafından, Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız, Kültür ve Turizm Bakanlığımız gibi paydaşlarımız tarafından gerçekleştiriliyor. Bu Eylem Planında da gerçekten AK Parti iktidarlarına yakışır bir perspektifle çok iddialı hedefler koyduk. AK Parti iktidarları döneminde 1 trilyon 40 milyar liralık kamu yatırımı yapıldı bu bölgeye, inşallah Eylem Planı kapsamında 2028’e kadar 198 projeye 496 milyar lira daha yatırım yapmayı öngörüyoruz ve böylelikle 49 bin lira, yani yaklaşık 1350 dolar kişi başına gelir artışı ve özellikle tarımda 570 bin ilave istihdam sağlanması hedeflerimiz var.

Yine bu programın önemli bir tarafı da ayıracağımız kaynakların 3’te 2’sini aslında programın 5 ana sütunu olarak tanımladığımız ana projelere ayıracak olmamız. Bunların başında elbette bu bölgede sulama projeleri geliyor, ki büyük ölçekli sulamalar konusunda gerçekten çok ciddi mesafe kat ettik, ama birkaç çok önemli yatırım da inşallah Silvan Barajı başta olmak üzere önümüzdeki dönemde bitmiş olacak ve sulama programına 214 milyar lira önümüzdeki dönemde 2028’e kadar kaynak aktarılacak.

Yine tarımda hassas dönüşüm programına 64 milyar lira, ki orada da özellikle akıllı tarım uygulamalarının, tarımda dijitalleşmenin yaygınlaştırılmasını hedefleyen projeler var.

Yine sosyal içerme, farklı toplum kesimlerinin, kooperatiflerin, kadın girişimcilerin, genç girişimcilerin kalkınmaya entegrasyonunu hedefleyen GAP Entegre 2.0 Projesi, turizm odaklı ekonomik dönüşüm projesi, ki bölgenin turizm potansiyeli artık herkesçe malum ve emek yoğun sektörlerde de dönüşüm projesi de programın diğer ana sütunları.

Emek yoğun sektörler bizim için kıymetli ve bu bölge çok genç bir nüfusa sahip. Bu bölgenin ortanca yaşı 23-24, bazı şehirlerimizde, ki Şanlıurfa’da bu daha da aşağıda, Türkiye’de ortanca yaş az önce nüfus da konuşuldu 33-34’lere geldi malumunuz, dolayısıyla Türkiye ortalamasından 10-11 yaş daha genç bir bölgeden söz ediyoruz. Arzumuz, bu programdaki hedeflerle birlikte, az önce bir arkadaşımız Türkiye’ye etkisi ne olacak dedi, önemli etkilerden biri elbette bu bölgenin Türkiye’nin ortalama kalkınma seviyesine hızla yaklaşması, ama bunun da ötesinde özellikle bölgendeki genç nüfusun bölgede istihdam edilmesi, yaşamının bölgede devam etmesinin sağlanması. Bu anlayışla biz bu bölgedeki 9 şehirde 20 organize sanayi bölgesi kurduk AK Parti iktidarları döneminde ve bu OSB’lerde 360 binden fazla ilave istihdam oluşturduk. Bu bölgeye Türkiye’de en ileri yatırım teşviklerini veriyoruz, 6. bölge dediğimiz 6. kademedeki şehirlerimizde biz 12 yıl sigorta primi işveren hissesi, 10 yıl sigorta primi işçi hissesi almıyoruz yeni yatırımlardan, ki bu yeni asgari ücretle birlikte her bir çalışan için aylık 7 bin 750 liralık bir destek anlamına geliyor.Son dönemde yine AK Parti iktidarlarında 1 trilyonun üzerinde yatırımı teşvik ettik ve 710 bin istihdamın önünü açmış olduk 15 binden fazla yatırım için düzenlediğimiz teşvik belgeleriyle.

İnşallah bu program hedeflerine ulaştıkça aslında hep birlikte bu bölgenin sadece Türkiye’nin değil, geniş bir coğrafyanın bir kalkınma lokomotifi olması sürecini de hep birlikte müşahede edeceğiz.

ÇALIŞAN BAŞINA 2 BİN 500 LİRAYA KADAR DESTEK

Ben bu vesileyle hızlı hazlı sorulara da cevap vermeye çalışayım. Hacer Hanım imalat sektörüne yönelik paketi sordu. Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım siz cevap vermediniz, ben müsaadenizle ona cevap vermiş olayım. Dün Sayın Cumhurbaşkanımız aslında paketin ana unsurlarını ifade ettiler. Hazır giyim, tekstil, deri, ayakkabı, mobilya sektörlerinde halihazırda 1 milyon 200 binden fazla kişi istihdam ediliyor, bu sektörler bizim için önemli sektörler. Onyıllar boyunca gelişen ve Türkiye’yi gerçekten 37 milyar dolara yakın ihracat yaparak sanayileşme sürecinde bugünlere getiren önemli sektörler arasında bu sektörlerimiz.
Elbette bu sektörlerin rekabet gücünü ve üretimini korumayı hedefliyoruz, bunun için de çalışan başına 2 bin 500 liraya kadar bir destek sunuyor olacağız KOSGEB eliyle. Bu çok yalın bir program olacak, çok böyle teferruatlı bir program öngörmüyoruz. Ana unsur, 2024 yılının son aylarındaki istihdam seviyesini KOBİ’lerimizin koruması, bu taahhüdü yerine getiren KOBİ’lerimize bu 4 sektörde aylık ödemeler yaparak 2 bin 500 liraya kadar destek vereceğiz her bir çalışanları için. Ümit ediyorum ki, bu sektörlerde bir yandan markalaşma, tasarım kabiliyetleri, ar-ge kabiliyetleri gelişirken bir yandan da bu sektörlerde istihdamı korumaya bu program katkı sunuyor olacak.

Ocak 2025, yani şimdi inşallah ilk aydan itibaren başlayacak, yani Ocak’ta istihdamı korumuşsa Şubat’ta destek ödemesini KOBİ’lerimiz alacak. Üretim ekonomisi için yapısal reformlar neler olacak diye bir soru geldi. 2025 ajandamızda 2 önemli iş var.

Biri teşvik sistemi, bununla ilgili süreci Strateji Bütçe ve Hazine ve Maliye Bakanlıklarımızla tamamladık, inşallah önümüzdeki haftalarda ilan edeceğiz. Ve yeni teşvik sisteminin ana yaklaşımı da bir yandan mevcut teşvik sisteminde ciddi etkinliği olduğunu gözlemlediğimiz emek yoğun sektörlerin genç nüfusa sahip illerde güçlü şekilde yoluna devam etmesini sağlarken, bir yandan da il-sektör eşleşmesini kuvvetlendirmek olacak. Yerel kalkınma hamlesi programıyla her bir ilin kendi sahip olduğu ekonomik potansiyeli değere dönüştürecek yatırımlara Türkiye’de en ileri destekleri, teşvikleri veriyor olacak.

Bir yandan da özellikle son yıllarda hızlandırdığımız teknoloji odaklı sanayi hamlesi, HIT-30 gibi yüksek teknoloji yüksek katma değer odaklı programları yeni teşvik sistemimizde daha etkin destekleyeceğiz.

Yine sistemde vergi indirimleri bir önceki sisteme göre biraz daha sınırlı düzeyle uygulanırken, finansman destekleri, yani yeni yatırımlar için faiz, kâr payı destekleri ve yine makine teçhizat alımlarında öz kaynak desteği uygulamalarıyla aslında finansman ayağını teşvik sisteminde mevcut halinden çok daha güçlü bir noktaya taşımış olacağız. İnşallah hedefimiz, Türkiye’nin yatırım, istihdam, üretim, ihracat parolasıyla kalkınma yolcuğuna daha güçlü katkı sunacak bir teşvik sistemini inşa etmek.

"SAMSUN-ADANA-MERSİN HATTI İÇİN YAKINDA İLAN EDECEĞİZ"

Bir diğer önemli yapısal reform adımı da organize sanayi bölgeleri. Burada geçtiğimiz Eylül ayında önemli bir adım attık, çok kapsamlı bir uygulama dönüşümü gerçekleştirdik, özellikle organize sanayi bölgelerindeki yatırım yerlerinin sanayicilerle buluşmasını hızlandıracak tedbirler aldık. Ama tabi burada esas hedefimiz, sanayi alanları master planını kamuoyuyla paylaşmak, mevcuttaki planlı sanayi alanlarımızın Türkiye’nin toplam yüzölçümündeki payı yüzde 0,2 düzeyinde, tüm sanayi yatırımlarının ve sahip oldukları sanayi alanlarının toplam yüzölçümümüzdeki payının da yüzde 0,4’ün altında olduğunu gözlemliyoruz, bunu hızla büyütmemiz lazım. OSB’lerin ve endüstri bölgelerinin kuruluş süreçlerini hızlandırmak, yatırımcılarla yatırım yerlerinin buluşmasını daha hızlı hale getirmek hedefi taşıyoruz. Bunun için de Samsun-Adana-Mersin hattında çok kapsamlı bir çalışma yürüttük, tüm bakanlıklarımızdan aldığımız verilerle, özelikle Tarım ve Orman Bakanımıza ben huzurlarınızda teşekkür ediyorum, çünkü bir yandan tarım arazilerinin muhafazası Türkiye için önemli bir öncelikken, bir yandan da sanayicilerin ihtiyaç yerlerine erişimi sağlamak bir önceliğimiz, bunun için de bu üst ölçekli planlamayı birlikte yapmamız çok kıymetli. Yine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız ve tüm paydaşlardan çok kapsamlı veri setleri alarak Türkiye’nin önümüzdeki 30 yıllık sanayi alanları yaklaşımını somutlaştırmaya çalışıyoruz ve bunun ilk fazını da az önce ifade ettiğim Samsun-Adana-Mersin hattı için yakında ilan edeceğiz.

Burada en önemli hedeflerden bir de raylı sistemlerle entegre organize sanayi bölgeleri kurmak. Bu, hem rekabet gücümüz açısından, hem de Avrupa Birliği sınırda karbon düzenlemesi açısından bizim için temel bir öncelik. Ümit ediyorum bu da sanayileşme sürecinin önemli bir yapısal adımı olacak. Yine teşvik sisteminde 4-5-6. bölgeler arası mukayeseyle ilgili bir soru soruldu. Bizim gözlememiz şu: Mevcut sistemde özellikle 6. bölgede istihdam teşvikleri çok etkin çalışıyor, ama önümüzdeki dönemde bu sektör-şehir eşleşmesini daha güçlü kılarak aslında her şehirde kendi taşıdığı potansiyele yönelik daha güçlü istihdam teşvikleri de sunacağız ve böylelikle hiç kimsenin dezavantajlı olmadığı, herkesin kendi değerini bir şekilde kıymetlendirebildiği bir sistemi inşallah şehirlerimize, ülkemize kazandırmış olacağız."