Devletten çalışana koruma kalkanı
Virüsle mücadelede en önemli konuların başında çalışanlar geliyor. Bu dönemde işyeri kapanan, üretimi duran ya da azalan fabrikalarda çalışan milyonlarca kişi, kendini izole etmek için evlerde.
Bazı işverenler kârından, gelirinden fedakarlık yapıp çalışanını ücretli izne gönderirken, bazıları ücretsiz izne çıkardı. Ücretsiz izinde olanların parasını devlet ödeyecek. Yine bu dönemde devreye alınan Kısa Çalışma Ödeneği’ne de 200 binin üzerinde firma, 2 milyona yakın çalışan için başvuru yaptı. Sigorta prim süresine göre işsizlik maaşı alabilen de var, alamayan da. Alamayanlar için düzenleme yolda. Kısacası salgınla mücadele döneminde zora düşen herkese destek sağlanacak. Bu destekleri sizin için derledik.
İşsizlik maaşı
İşsizlik maaşından yararlanabilmek için çalışanın son 3 yılda 600 gün priminin olması ve son 120 gün hizmet akdi ile çalışması, ayrıca kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması gerekiyor. Salgından etkilenen işyerinde çalışırken işten çıkartılan işçiler, bu koşulları sağlıyorsa maaş alabilir. İşsizlik maaşı aylık en düşük 1.168 lira, en yüksek ise 2 bin 336 lira olarak ödeniyor. Ödeme süresi, çalışma süresine göre en az 6 ay, en çok 10 ay. Başvuru işten çıktıktan sonra 30 gün içinde İşkur’a internet üzerinden yapılıyor.
'Ücretsiz izin' parası
Koronavirüs nedeniyle işsiz kaldığı halde işsizlik maaşı alacak kriterleri karşılayamayan veya ücretsiz izne çıkartılanlara da ücret desteği sağlanacak. Bu konuda hazırlanan torba yasa taslağı görüşe açıldı. Buna göre; kişilere günlük 39.24 lira yani aylık 1.177 lira ödenecek. Vergi hariç net ödeme ise 1.168 lira olacak. Normal şartlarda ücretsiz izin için çalışanın rızası olması gerekiyor.
Çalışan kabul etmezse, kıdemini alıp işten ayrılabilir. Ancak yeni yasa çıkınca, işverene 3 ay ücretsiz izne çıkarma hakkı tanınacak. Kanunda işverene ücretsiz izin hakkının tanınması halinde, işçinin iş akdini feshetmesi durumunda kıdemini alamayacağı yorumları yapılıyor. Diğer yandan teklif, işverene işçiyi ücretsiz izne çıkarma hakkını geçici süre (3 ay) için tanısa da işverenin ‘herkes destek alabilecek’ diyerek, bu durumu suistimal etmesinden endişe ediliyor.
Kısa çalışma ödeneği
Virüs nedeniyle işyerindeki çalışma süresi geçici olarak 3’te 1 oranında azalan veya işyerinde faaliyetini tamamen veya kısmen en az dört hafta durdurmak zorunda kalan işveren, çalışanları için Kısa Çalışma Ödeneği başvurusunda bulunabilir. Başvuru için işyerlerinde işçi sayısı konusunda sınırlama bulunmuyor. Sigortalı 1 işçi çalıştıran da başvuru yapabilir. Vergi ve prim borcu başvurmaya engel değil.
Aranan şart; işçinin son 3 yılda 450 gün priminin olması ve başvuru öncesi son 60 gün işveren ile bir iş sözleşmesinin olması. En düşük 1.752 lira olan ödemenin, üst limiti 4 bin 380 lira. Ödeme, başvuruyu takip eden ayın 5’inde hesaba yatacak ve 3 ay süreyle yapılacak. Bu sürede devlet destekli sağlık hizmeti alınabilecek. Cumhurbaşkanı gerekirse süreyi 3 ay daha uzatabilecek.
Hiç yardım alamayana 1.000 Lira
Yapılan gelir testi sonucu haneye giren paranın 852 liranın altında olması halinde, devlet hem sağlık hem de para yardımında bulunuyor. Bu durumda olan vatandaşlara, virüsle mücadele kapsamında 1.000’er lira da nakit desteği sağlandı. Önce 2.1 milyon aileye yapılması planlanan ödemenin kapsamı genişledi ve 2.3 milyon aile daha ilave edildi. Yani toplamda 4.4 milyon aileye, 1.000’er liradan 4.4 milyar lira ödeme yapılacak. Başvuru gerektirmeyen bu ödemeler, doğum yılına göre PTT görevlileri, bekçiler ve kolluk birimleri aracılığıyla yapılmaya devam ediliyor.
Şimdi üzerinde çalışılan pakete göre; gelir şartına bakılmadan, virüs nedeniyle geliri azalan ve maddi olarak zora düşen ailelere de destek sağlanacak. Yani virüs öncesi çok iyi geliri olsa da işyeri kapatılmış ve maddi zorluk çeken vatandaş da bu destekten yararlanacak. Bu ödeme için başvuru gerekecek. Detayları henüz net olmayan bu yardımda, e-Devlet üzerinden talep alınacak. Yardım tutarı yine 1.000’er lira olacak. Başvuru tarihini Aile ve Çalışma Bakanlığı, kısa süre içinde duyuracak.
Esnafa nakit desteği var mı?
Bir işçi çalıştıran esnaf dahi Kısa Çalışma Ödeneği’ne başvuru yapabilirken, esnafın kendisi bundan yararlanamıyor. Çünkü esnaf Bağkurlu. Kısa Çalışma Ödeneği, sadece işsizlik sigortası primi yatırılan SSK’lı (4A’lı) çalışanlara veriliyor. Buna karşılık 62 maddelik torba kanun teklifine, çalışmaları yasaklanan esnafa yönelik yeni düzenlemelerin de eklenebileceği ifade ediliyor. Bu yönde bir düzenleme olursa, korona döneminde restoranlar, berberler gibi çalışamayan ve ücret alamayanların korunması ve mali destek sağlanması mümkün olacak.
- Not bırakıp intihar etti! Bir detay yürekleri parçaladı
- Fenerbahçe: Yabancı hakemlerin derhal göreve getirilmesini talep ediyoruz
- Öğretmenlerin yer değişikliği başvuruları 30 Aralık'ta başlıyor
- Cumhurbaşkanı Erdoğan: Suriye'de yeni süreci en iyi okuyan ülke Türkiye'dir
- AFAD uyardı! Şiddetli yağış geliyor