Dönüşüme 3 ayaklı model

FİNANSAL DESTEKLER

Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında yapı stokunu güvenli hale getirebilmek için kentsel dönüşüm yeniden ön plana çıktı. Vatandaşlar binalarını risk tespitine sokup durumunu öğrenmek için sıraya girerken, sonucun riskli çıkması durumunda kentsel dönüşüm süreci başlıyor. Evini kentsel dönüşüme sokacaklara birçok finansal destek sağlanıyor. Geçtiğimiz günlerde nisan ayından itibaren geçerli olmak üzere kira yardımlarında artışa gidilirken, dün de kentsel dönüşüme yönelik 3 ayrı yaklaşımı içeren yeni bir model açıklandı.

DÜŞÜK FAİZLİ KREDİLER

Şanlıurfa’daki Afet Koordinasyon Toplantısı sonrasında bu yeni yaklaşımı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati duyurdu. Bakan Nebati, kentsel dönüşüm probleminin çözümünde 3 ayrı yaklaşım üzerinde Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile eşgüdüm içinde çalışmayı sürdürdüklerini belirterek, şunları söyledi:

1- Konut üreticisi ile anlaşan bağımsız bölüm sahiplerine piyasa koşullarına göre çok uygun koşullarda kredi kullandırarak kentsel dönüşümü teşvik edeceğiz. Bu modelde konut sahiplerinin hak kaybına uğramaması için emsaller de korunarak kentsel dönüşümü destekleyeceğiz.

2- Ada bazlı kentsel dönüşüm kapsamında konut üreticilerini teşvik edeceğiz. Konut üreticilerine düşük maliyetle finansman desteği sağlayarak depreme dayanıklı konut arzını artıracağız. Bu iki durumda da KGF desteklerini devreye alarak konut üreticisi ve bağımsız bölüm maliklerinin krediye erişimini kolaylaştıracağız.

KİRALIK KONUTLAR GELİYOR

3- Bu modelde son dönemde fahiş artışlarla gündemde olan kiralara yönelik de düzenleme yer aldı. Bakan Nebati, çalışmalarına 6 Şubat öncesinde başladıkları üçüncü modelin kiralık konut arzını artırmaya yönelik olduğunu belirterek, “Bu modelde ülkemize kiralık konut üreticisi kavramını kazandırmayı ve kiralık konut arzını kısa sürede artırmayı planlıyoruz. Bu modelde üretilen kiralık konutlar, öncelikle kentsel dönüşümde riskli yapı malik ve kiracılarına hizmet sağlayacak. Kiralama tutarları ve kira artışları kamu otoritesi tarafından belirlenecek ve kira tavanı uygulanacaktır. Salgın döneminden bu yana makul seviyelerin çok ötesinde artış gösteren kira enflasyonunu da dizginlemiş olacağız” diye konuştu.

309 BİN EVİN TEMELİ ATILACAK

21 Şubat’tan bugüne kadar yapımı başlatılan konutlarla ilgili de bilgi veren Bakan Kurum, şunları söyledi: “Gaziantep’imizde 9 bin 61 konut ve 400 köy evi, Adıyaman’da 911 konut ve köy evi, Kilis’te 645, Hatay’da 1677, Kahramanmaraş’ta 7 bin 247, Şanlıurfa’da 897; Malatya’da 5 bin 428, Adana’da 590, Osmaniye’de 152 olmak üzere köy evleriyle beraber toplamda 27 bin 253 konutumuzun yapımını başlatmış olduk. Mart ayı içerisinde 11 ilimizde eş zamanlı olarak 15 bin köy konutumuzun ihalelerini gerçekleştirerek yapımını başlatacağız. İnşallah önümüzdeki 3 ay içerisinde 11 ilimizin tamamında köy evlerimizle beraber toplamda 309 bin konutumuzun temellerini atacak, inşa süreçlerini başlatmış olacağız.”

ŞU ANDA NE UYGULANIYOR?

Kentsel dönüşüm kapsamında verilen faiz destekli kredilerde şu anda standart konutlar için kredi üst limiti 600 bin lira, faiz desteği de 600 baz puan olarak uygulanıyor. 10 yıl vadeli bu kredide 2 yıl anapara ödemesiz dönem sunuluyor. Kira yardımı süresi ise riskli alan dışındaki riskli yapılarda 18 ay, riskli ve rezerv yapı alanlarında en fazla 48 ay olarak uygulanıyor. Kira yardımları da nisan ayından itibaren illere göre 2 bin ile 3 bin 500 lira arasında uygulanacak.

TOKİ PROJELERİNE VERGİ İSTİSNASI

TOKİ projelerinde görev alan yüklenicilerin ilk etapta sözleşmelerini bağlamaları için ihtiyaç duyduğu finansmana erişimi kolaylaştırmak adına KGF paketini de revize ettiklerini anlatan Bakan Nebati, “Tüm detayları önümüzdeki günlerde kamuoyuyla paylaşacağız. Vatandaşlarımızın konut ve barınma ihtiyaçlarına çözüm olmak amacıyla konut kredilerinde uygulanan kredi değer oranları güncelledik. Orta ve alt gelir grubuna yönelik konutların daha uygun şartlarla üretilmesine imkan sağlamak amacıyla TOKİ tarafından konut ve konut ile birlikte ihale edilen yapım işlerinde 2023 sonuna kadar damge vergisi muafiyeti getirdik” dedi.

REZERV KONUTLAR DEPREMZEDELERE

Bakan Murat Kurum da bölgede devam eden inşa çalışmaları hakkında bilgi verdi. TOKİ’nin bölgede kentsel dönüşüm için inşa ettiği sağlıklı, güvenli ve yeni konutlarının bulunduğunu belirten Kurum, “Yapımı tamamlanan konutlara vatandaşlarımızı hızlıca yerleştireceğiz. Bu anlamda Haliliye’deki 292 konutun bir kısmını Haliliye’deki, evleri yıkılmış vatandaşlarımıza vereceğiz. Kalan kısmını da Yeşildirek Mahallesi’ndeki vatandaşlarımızla görüşmeler yaparak kentsel dönüşüm kapsamında değerlendireceğiz.

Ayrıca Eyyübiye Asya Mahallesi’ndeki 367 konutumuzu da Şanlıurfa merkezde evleri yıkılmış kardeşlerimize teslim edeceğiz. Karaköprü ilçesinde yine TOKİ eliyle yapımı tamamlanan 54 konutumuzu da evleri yıkılmış veya acil yıkılacak olarak tespit edilmiş vatandaşlarımıza teslim edeceğiz. AFAD’ımızın hak sahipliği sürecini işleterek inşallah 1 ay içerisinde bu konutlara vatandaşlarımızı, ailelerimizi yerleştireceğiz” açıklamasını yaptı.