Eğitim ve sigorta gideri kira vergisini düşürüyor! Son gün 2 nisan

2024 yılında elde edilen kira geliri, 33 bin liralık istisna tutarını aşıyorsa beyanname verilmesi gerekiyor. 2 Nisan’a kadar bu işlem yapılmalı. Hem kiracıların verdiği bilgiler hem de tapu, banka ve sigorta kuruluşlarından sağlanan verilerle evin kirada olup olmadığı rahatlıkla tespit edilebiliyor. Kira beyannamesi doldururken ‘getiri’ ve ‘götürü’ gider yöntemlerinden biri tercih ediliyor. Götürü gider yöntemi tercih edildiğinde istisna tutarı çıkarıldıktan sonra kalan tutardan yüzde 15 daha indirim yapmayı sağlıyor.

KREDİ, EV DEĞERİ, MASRAF...

Gerçek gider yöntemiyle ise evle ilgili yapılan asansör, yalıtım, kombi, ankastre masrafları kira gelirinden indirilebiliyor. Ayrıca ev krediyle alınmışsa faiz ödemeleri de gider olarak gösterilebiliyor. Yine ev, 2020’den sonra alındıysa evin satın alma bedelinin yüzde 5’i gider olarak hesaba dahil ediliyor. Yani birçok gider ödenecek vergi tutarını aşağı çekiyor. Konuta yapılan harcamaların dışında mülk sahibinin kendisi, eşi ve çocukları için yaptığı bazı harcamalar da gider olarak gösterilebiliyor.

HAZIR BEYANDAKİ BÖLÜMLERE DİKKAT!

‘Hazirbeyan.gib.gov.tr’ internet adresine girince göreceğiniz beyanname ekranında ‘istisna’, ‘gider’ gibi bölümlere yazılan her bir tutar kira gelirinin düşmesini sağlıyor. Bunlar arasında özellikle eğitim, sağlık ve hayat sigortası gibi harcaması dikkat çekiyor. Sağlık, eğitim, sigorta gibi masraflar varsa, ‘getiri’ veya ‘götürü’ gider yönteminden birini seçerek hazır beyan sistemini doldurduysanız, sayfayı aşağıya doğru kaydırdığınızda ‘Gelirden yapılacak indirimler’ bölümünü göreceksiniz. O bölüm altında ‘şahıs sigorta primleri’, ‘eğitim ve sağlık harcamaları’, ‘bağış yardımları’, ‘sponsorluk harcamaları’ gibi maddeler yer alıyor ve her birinin karşısında bu harcamalara ilişkin ne kadar indirim yapılabileceği yazıyor.

KİTAP, KIYAFET, SERVİS ÖDEMELERİ

Eğitim harcaması indiriminde 18 yaş sınırı var. Eğer üniversite eğitimi devam ediyorsa 25 yaşın dolmaması gerekiyor. Kitap ve kırtasiye masrafları, servis (ulaşım) ücretleri, kurs ücretleri, kreş ve özel yurt masrafları indirim konusu yapılabiliyor. Okul yemek parası ve vakıf üniversitelerine ödenen eğitim harcamaları ise indirim olarak dikkate alınamıyor. Harcama belgeleri beyanname verirken eklenmiyor fakat faturanın alındığı işletme unvanı, vergi ve fatura numarası ilgili satılara kaydediliyor. Ayrıca bu harcamalara ilişkin belgelerin mülk sahipleri tarafından beyannameye yazıldıktan sonra 5 yıl saklanması gerekiyor. İstendiğinde de ibrazı şart.

BELLİ BİR TAVAN VAR

Mükellefin kendisi, eşi ve çocukları için yapılan eğitim ve sağlık harcamaları beyan edilen gelirin yüzde 10’unu aşamıyor. Burada bir sınırlama olsa da giderlerin toplamı ödenecek vergiyi epey düşürüyor.

HAYAT SİGORTASI POLİÇELERİ

Kira vergisi mükellefinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortalarına ödenen primlerin yüzde 50’si ile ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve işsizlik gibi şahıs sigorta primlerinin yüzde 100’ü gelir matrahından indirilebiliyor. İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, beyan edilen gelirin yüzde 15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını (2024 yılı için 240 bin 30 lira) aşamıyor. Öte yandan Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) ödenen katkı paylarının indirim konusu yapılamıyor.

BAĞIŞ VE YARDIMLAR

Kamu kurumlarına, kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara makbuz karşılığı yapılan bağışların bir kısmına (beyan edilecek gelirin yüzde 5’ine kadar) indirim imkanı tanınıyor. Kamu kurumlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi ve ibadethanelere ilişkin olarak yapılan harcamaların ise tamamı beyan edilen gelirden indirilebiliyor. Cumhurbaşkanlığınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdî bağışların tamamı da vergiye tabi gelirden düşülebiliyor.

İŞTE SAĞLANAN FAYDA

Mülk sahibi, yıllık 220 bin lira kira geliri elde etmiş ve götürü gider yöntemini seçmiş olsun. Bu durumda önce 33 bin liralık istisna tutarı düşülecek. Kalan 187 bin liranın yüzde 15’i (28 bin 50 lira) götürü gider kuralı gereği indirilecek. Böylece istisna ve gider düşülmüş kira geliri 158 bin 950 lira olarak hesaplanıyor. Bu kişinin eğitim, sağlık masrafları varsa 158 bin 950 liranın yüzde 10’unu yani 15 bin 895 lirayı aşmayacak şekilde indirim yapma hakkı bulunuyor. Buna ilave olarak sağlık sigortası da yapılmışsa bu da en fazla 23 bin 842 lira yani 158 bin 950 liranın yüzde 15’iyle sınırlı olabiliyor. Sonuç itibarıyla bu indirimleri düşen mülk sahibine çıkan vergi 19 bin 15 lira oluyor. Eğer bu harcamaların hiçbiri indirilmemiş olsaydı ev sahibi 26 bin 962 lira vergi ödeyecekti.