Emekli zammında kritik gün

Emekli ve memurun gözü, kulağı 3 Ocak’ta (yarın) Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıklayacağı aralık enflasyonunda. Yüzde 1.5-2 arasında öngörüler var. Bu tahminlerden yola çıkarak bir hesaplama yapmadan önce kasım ayındaki rakamları hatırlamak gerekiyor. Kasımda enflasyon yüzde 2.24 olmuştu. Böylece yılbaşı zammını belirleyecek son 5 aylık (temmuz, ağustos, eylül, ekim ve kasım) veri netleşmiş ve kümülatif hesapla 5 aylık enflasyon yüzde 14.57’ye ulaşmıştı.

YIL SONU ENFLASYON TAHMİNİ

İlk 5 aylık enflasyona göre SSK ve Bağkur emeklisi yüzde 14.57 zammı garantiledi. Geriye kalan 1 aylık (aralık) sürede enflasyon 1.5 artarsa SSK ve Bağkur emeklisi için oluşacak zam yüzde 16.29 olacak. Eğer aralık enflasyonu yüzde 2 olarak gerçekleşirse bu durumda son 6 aylık enflasyona göre ocak zammı yüzde 16.86’yı bulacak. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yıl sonu enflasyonunun yüzde 44-45 aralığında gerçekleşebileceğine işaret ediyor.

YÜZDE 16-18 ARASI ARTABİLİR

Yıl sonu enflasyonu yüzde 45 olursa SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşı yüzde 16.25 civarında gerçekleşecek. Eğer enflasyon beklentinin bir adım ötesine geçer yani yüzde 46 olursa bu durumda SSK ve Bağkur emeklilerinin maaş zammı yüzde 17’ye çıkmış olacak. SSK ve Bağkur emeklisinin en düşük maaşı temmuz ayındaki düzenlemeyle 12 bin 500 liraya çıkmıştı. Yani 10 bin 20 liranın altında kök maaşı olan yaklaşık 3.7 milyon kişi şu anda 12 bin 500 lira alıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan bu konuda bir çalışma yapılacağının mesajını verdi. Bu kapsamda 14-15 bin liralık rakamlar öngörülüyor. Emeklilerin tamamına ekstra refah payının verilip verilmeyeceği ise yine yarın belli olacak.

MEMUR KESİMİNDE TOPLU SÖZLEŞME ETKİSİ

BARAJI AŞAN ORANDA FARK

Memur ve memur emeklisinin alacağı zamda toplu sözleşme hükümleri uygulanıyor. İki yılda bir yenilenen toplu sözleşmenin sonuncusu geçen yıl ağustosta yapılmıştı. Buna göre; memur ve memur emeklisine 2024’ün ilk altı ayında yüzde 15, ikinci altı ayında yüzde 10; 2025’in ilk altı ayında yüzde 6 ve ikinci altı ayında yüzde 5 zam yapılmasına karar verilmişti. Memur kesimine zam farkının oluşması için enflasyonun ikinci yarıda (temmuz-aralık) yüzde 10’luk barajı aşması gerekiyor. Aşan oranda fark Ocak 2025’te geçerli olacak yüzde 6’lık toplu sözleşme zammına eklenecek.

ŞİMDİLİK YÜZDE 4.15 CEPTE

5 aylık verilere ve beklentilere baktığımızda şimdiden yüzde 4.15’lik enflasyon farkı oluşmuş durumda. Bu veriler sonucu memur ve memur emeklisinin alacağı beş aylık zam yüzde 10.42. Merkez’in yüzde 44 yıl sonu enflasyon beklentisine göre fark yüzde 4.95 olacak ve toplu sözleşmeyle zam yüzde 11.25 gerçekleşecek. Aralık ayı enflasyonunun yüzde 2 oranında gelmesi halinde 2024 yılının son altı aylık enflasyonu yüzde 16.86’ya ulaşacak. Memur ve memur emeklisinin aylıklarına yansıyacak fark ise yüzde 6.24 olarak şekillenecek. Eğer enflasyon yüzde 2.5 olarak gelirse bu kez 6 aylık enflasyon yüzde 17.43’e, enflasyon farkı da yüzde 6.76’ya yükselmiş olacak.

TABAN MAAŞ NE OLACAK?

Piyasadaki enflasyon beklentileri doğrultusunda memur ve memur emeklileri için yıl sonundaki enflasyon farkının yüzde 5.95 olacağı hesaplanıyor. Bu durumda bu kesimin zam oranı yüzde 12.52 olarak öngörülüyor. Temmuz ayı itibarıyla en düşük memur maaşı 39 bin 177 liraya ulaşırken, 2024’ün ikinci altı ayı için zam oranının yüzde 12.62 olarak gerçekleşmesi halinde ise 2025 yılında en düşük memur aylığı 44 bin 121 liraya çıkmış olacak. En düşük memur emekli aylığı da temmuz ayında 17 bin 587 lira olarak gerçekleşmişti. Memur emeklilerinin öngörülen yıl sonu zam senaryosuna göre en düşük emekli memur maaşı ise 19 bin 697 lira olarak şekillenecek.