Emlak Vergisi'nde muafiyet kılavuzu! Çoğu kişi bu haklarını bilmiyor, on binlerce kişi ödemeyecek

Emlak Vergisi’nde 1 Mart’ta başlayan ilk taksit ödemeleri devam ediyor. Ödemeler mayıs ayının sonuna kadar yapılabilecek. İkinci taksitler ise kasım ayı boyunca ödenebilecek. Ev, arsa, arazi, işyeri gibi milyonlarca gayrimenkul sahibinin ödediği vergiden muaf olan büyük bir kesim de var. Ancak çoğu kişi şartları sağladığı halde bilmediği için bu muafiyetten yararlanamıyor.

KİMLER YARARLANABİLİR?

Emlak Vergisi Kanunu’na göre, hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranları sıfıra iniyor. Hisse ile bile olsa birden fazla eve sahip olanlar muafiyetten yararlanamıyor.

53 BİN LİRA SINIRI

Muafiyetten yararlanan kişilerin; hizmet karşılığı elde edilen ücret geliri, ticari, sınai ve mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, menkul ve gayrimenkul geliri, faiz ve temettü geliri veya benzeri bir gelirinin olmaması gerekiyor. 2022 için 53 bin lirayı aşan sermaye iradı (mevduat faizi, repo, döviz hesabı faizi, fon payı gibi gelir) varsa sıfır oranlı Emlak Vergisi’nden yararlanılamıyor.

5 YILLIK İADE HAKKI

Muafiyetten yararlanan kişilerin ilgili formu doldurup bağlı bulundukları belediyeye vermeleri yeterli oluyor. Muafiyetini bilmeden vergi ödeyen milyonlarca vatandaş var. Eğer ödeme yapıldıysa 5 yıllık geriye dönük iade de alınabiliyor. Bunun için belediyenin emlak birimine, ‘Vergi Usul Kanunu Madde 120/2’ dayanak gösterilerek ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi yeterli oluyor.

YENİ BİNAYA İNDİRİM

Büyükşehir yasasıyla mahalleye dönüşen ve tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak Vergisi tahsili 2022 yılı sonuna kadar ertelenmişti. Yani bu köylerde yaşayanlar da Emlak Vergisi’nden muaf. Öte yandan satışı yapılan Hazine’ye ait taşınmazlar 5 yıl süre ile Emlak Vergisi’ne tabi tutulamıyor. Yeni inşa edilen binalarda ise dörtte bir oranında indirim yapılıyor.

EŞİN EVİ VARSA NE OLUR?

Emlak Vergisi muafiyetinde, bu haktan yararlanan kişilerin eşlerinin geliri ya da gayrimenkulünün olması dikkate alınmıyor. Sadece haktan yararlanan kişinin kendi üzerine kayıtlı olan gayrimenkuller dikkate alınıyor. Örneğin bir emeklinin eşinin adına gayrimenkul varsa, bu emekli vergi muafiyetinden yararlanabiliyor.

KİRAYA ÇIKTIYSA

Sahip olduğu tek evi kiraya verip, başka bir evde kirada oturanlar vergiden muaf sayılıyor. Ancak tek evini kiraya verip başka bir evde kira ödemeden oturanlar vergiden muaf olamıyor.

BİR KONUTU BİR ARSASI BULUNAN ÖDER Mİ?

Sıfır oranlı Emlak Vergisi yalnızca konutlar için geçerli. Bir evi nedeniyle muafiyetten yararlanan kişilerin; gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olmaları, indirimli vergi oranından yaralanmalarına engel olmuyor. Arazi, arsa veya işyerinden gelir elde edilmesi halinde muafiyet söz konusu değil.

TAKİBİNİ YAPIN!

TALEP REDDEDİLİRSE

Başvuru sonrasında belediyelerin beyanın doğruluğunu araştırıp, mükellefe cevap vermesi zorunlu. Ancak vergiler belediyenin gelir kaynağı olduğu için çoğu belediye, vatandaşı ya sözlü olarak reddedip dilekçesini bile işleme koymuyor ya da talebini çeşitli gerekçelerle reddettme yolunu seçiyor. Düzeltme talebinin reddi halinde bu defa belediye başkanlığına aynı şekilde başvuru yapılabilir.

İDARİ İŞLEMİN İPTALİ

Bu durumda şunlar yapılabilir;

Talep yazılı olarak reddedilirse 30 gün içerisinde Vergi Mahkemesi’nde idari işlemin iptali davası açılabilir. Belediye sözlü olarak yanıt verir ya da talebe hiç cevap vermezse, talep zımni olarak reddedilmiş sayılır ve 30 günün sonunda dava açma süresi başlar. Yersiz ödenmiş Emlak Vergisi’ni iade etmeyen belediyelere yönelik yapılacaklar arasında Kamu Denetçiliği Kurumu’na (KDK) başvuru da var.

BU YIL EMEKLİ OLAN İÇİN DURUM NEDİR?

Bu yıl emekli olanlar (2022), Emlak Vergisi’ni ödeyecek. Çünkü muafiyet emekli olunan tarihi izleyen yıldan itibaren başlıyor. Buna göre, gerekli koşulları taşıyıp da belediyelere bildirimde bulunan emekliler, 2023’ten itibaren sahip olduğu tek konut nedeniyle vergiden muaf olabilecek. Emekli olup başka bir işte çalışanlar gelir elde ettikleri için muafiyetten yararlanamayacak.