En zor yılda 2 milyar dolarlık iş aldı

İstanbul Havalimanı, Kuzey Marmara Otoyolu, 1915 Çanakkale Köprüsü, Yusufeli Barajı ve HES, Kuveyt Uluslararası Havalimanı... Dünyada adından söz ettiren tümbu projelerde imzası olan Limak Holding, yatırımlarını aralıksız sürdürüyor. Rusya’dan Balkanlar’a, Körfez ülkelerinden Afrika’ya kadar 14 ülkede 60 binin üzerinde çalışanı bulunan şirket, virüsün dünya ekonomisini felç ettiği yılda dahi yeni iş bağlantıları kurmayı başarmış.

RUSYA, KUVEYT AĞIRLIKLI

Bir grup gazeteciyle Limak’ın Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te 250 milyon Euro yatırımla hayata geçirdiği ‘Diamond of Skopje (Üsküp’ün Elmas’ı)’ projesini inceleyen Limak Holding Onursal Başkanı Nihat Özdemir ve Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir, pandemiyle değişen stratejilerinden yatırımlara kadar birçok konuda bilgi paylaştı. Böyle bir dönemde Rusya ve Kuveyt ağırlıklı olmak üzere 2 milyar dolarlık (14 milyar TL) işe imza attıklarını belirten Nihat Özdemir, şöyle dedi:

POTANSİYEL YÜKSEK

“Normale geçişle birlikte Afrika, Rusya, Körfez ülkeleri, Suudi Arabistan dahil dünyada çok önemli iş potansiyelleri bekliyorum. Önümüzdeki günler Türk işinsanları için fırsatlar oluşturacak. Türkiye’de de çok önemli yap-işlet-devret projelerinin devam etmesini bekliyorum. Çünkü otoyol projelerine başladık, bitirmemiz lazım. Demiryolu projeleri dahil bu yıl önemli projelerin olacağına inanıyorum. Kanal İstanbul keza öyle...”

KANAL İSTANBUL İHALESİ

Kanal İstanbul projesinde ihalelerin bu yıl başlayacağına inandığını ifade eden Nihat Özdemir, ‘Bu projeyle ilgileniyor musunuz?’ sorusu üzerine “Biz her projeyle ilgileniriz. Ama şartları henüz belli değil. Şartları iyi olursa yabancı ortakla gireriz. Çin ve Avrupa dahil birçok ülkeden firma bu projeye ilgi duyuyor. Bize gelen yabancı firmalar da var. Daha konuşuyoruz. İhale şartnamesini görüp değerlendireceğiz” dedi.

‘ÜSKÜP’ÜN KALBİNİ VERDİM’

• Otel, rezidans, ofis ve alışveriş merkezinden (AVM) oluşan karma gayrimenkul projesi ‘Diamond of Skopje’ hakkında bilgi veren Ebru Özdemir, şöyle konuştu: “Projenin bulunduğu alan Makedonya’nın Taksim’i gibi. Önce oteli ve ofis merkezini yaptık. Otel nisanda açılacak. Sonra AVM bitecek. Konut projesinin yer aldığı 4 bloğu 2023’e kadar tamamlayacağız. Toplam 796 daire olacak. 120 tanesi şimdiden satıldı.”
• Makedonya’nın yakın bir tarihte Avrupa Birliği’ne (AB) gireceğine dikkat çeken Nihat Özdemir ise şunları söyledi: “Biz bunu önceden gördük. Yunanistan’la isim meselesi vardı. ‘Kuzey Makedonya’ ismini alarak bütün meselelerini hallettiler. Şimdi AB yolunda hızlı gidiyorlar. NATO’ya girdiler. Bir de projenin yapıldığı arsa çok cazipti. Otele ihtiyaç olduğunu gördük. Konutun da burada iyi gideceğini düşündük. AVM hiç yok. Bunların hepsi yatırımda etkili oldu. Burası şehrin göbeği. Dönemin başbakanı bana, ‘size Üsküp’ün kalbini verdim’ demişti. Limak’ın burada olması Türk firmalara moral oluyor.”

VATANDAŞLIK VE SERBEST DOLAŞIM

• Limak Makedonya Ülke Direktörü Kurthan Apaydın da Makedonya’da yapılacak gayrimenkul yatırımlarının avantajını şöyle sıraladı: “Mevcut durumda 40 bin Euro’luk gayrimenkul yatırımı yapanlar oturma izni alabiliyor. 5 yıl sonra da kalıcı oturma izni, vatandaşlık ve pasaport başvurusu yapılabiliyor. Yeni yapılacak düzenlemeyle 200 bin Euro ve üzeri emlak alanlara vatandaşlık verilecek. Vatandaşlık alanlar AB’de serbest dolaşım hakkına sahip oluyor. Ülkenin 5 yıla kadar AB’ye girmesi öngörülüyor.”

100 FİRMANIN YATIRIMI VAR

Üsküp Büyükelçisi Hasan Mehmet Sekizkök, bölgedeki yatırımlarla ilgili şu bilgiyi paylaştı: “Makedonya’da Limak, TAV, Cevahir, Sütaş, Migros (Ramstore) gibi 100 Türk firmasının toplam 1.3 milyar dolarlık yatırımı bulunuyor. Halkbank burada çok güçlü ve ülkenin 4’üncü bankası, 3’üncü bankası olma yolunda.”

DOĞU AVRUPA’DAKİ FIRSATLAR RADARIMIZDA

Ebru Özdemir, ülkelerin özellikle istihdamı artırmak için altyapı projelerine öncelik vereceğine işaret ederek, bu durumun önümüzdeki dönemde yeni iş fırsatları oluşturacağını söyledi. Balkan ülkelerinde yaptıkları yatırımlara değinen Ebru Özdemir, şu detayları paylaştı: “Diamond of Skopje, Makedonya’daki ilk işimiz. Kosova’da Çalık Holding’le elektrik dağıtıyoruz.

Fransız ortakla Priştine Havalimanı yatırımımız var. Arnavutluk’ta Norveçlilerle 2 tane baraj yaptık. Bölgedeki toplam yatımımız 500 milyon Euro’yu buldu. Doğu Avrupa’yı çok yakın takip ediyoruz. Bankaların destek verdiği bütün altyapı projeleriyle ilgileniyoruz. Makedonya hükümeti de projelerde Limak’ın olmasını istiyor.”

Projede metrekare fiyatı 1.500 Euro’dan başlıyor. Yüzde 3.3 faizle, 30 yıla kadar mortgage kredisi kullanılabiliyor. Dairelerin geri dönüşü 13 yıl.

TÜRKLERE ÖZEL

Makedonya hükümetiyle Türkiye’nin arasının çok iyi olduğunu belirten Ebru Özdemir, “Biz en büyük yatırımcıyız. Buradaki başarılı yatırımlarımız diğer firmalar için de referans oluyor. Bulgaristan sınırında Türk yatırımcılara özel bir organize sanayi bölgesi (OSB) kuruluyor. Buraya Avrupa Birliği’ne (AB) yönelik üretim yapmak isteyen yeni firmaların gelmesi bekleniyor. Türkiye’den ilgi yoğun” dedi.

AFRİKA’DA 3D YAZICI TEKNOLOJİSİYLE KONUT BASACAK

Salgınla birlikte iş yapış şekillerinin değiştiğini ve dijitalleşmeye hız verdiklerini belirten Ebru Özdemir, “Yeni start up’ları, şantiyelerde insansız araçları, robotları deniyoruz. Kuveyt Havaalanı’nda robotları kullanıyoruz” dedi. İnşaatlarda yeni teknolojiler de denediklerini ifade eden Özdemir, Afrika’ya dikkat çekti.

Nijerya örneğini veren Özdemir, “2040’ta nüfusunun 500 milyon olması bekleniyor. Yol, hastane, okul ve özellikle ucuz konut ihtiyacı oluşacak. Buralarda 3D yazıcı teknolojisiyle konut basmak için çalışma yürütüyoruz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı da bu çalışmaları destekliyor” dedi.

RUS EXIMBANK TAVSİYE ETTİ

Tamamladıkları projelerin yeni yatırımlar için de referans olduğunu belirten Ebru Özdemir, başından geçen ilginç bir olayı paylaştı: “Afrika’daki bir proje için hiç tanımadığım birisi beni arayarak ‘sizi Rus Eximbank’tan tavsiye ettiler’ dedi ve bizimle görüşmek istedi. Demek ki yaptığımız projelerle bir ismimiz olmuş. Afrika’da iş yapmak çok zor. Çinliler var ve bir de biz varız. Başka ülkelerin oralarda iş yapması zor.”